چهل حدیث امانت داری

چهل حدیث امانت داری

۱ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
أَدِّ الأَمانَهَ اِلی مَنِ ائْتمَنَکَ وَ لا تَخُن مَن خانَکَ.
اگر کسی تو را امین دانست و امانتی به تو سپرد آن را به او برگردان و اگر کسی به تو خیانت و دغلکاری کرد تو به او خیانت مکن. (شهاب‌الاخبار، ص ۳۲۶)

۲ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَفضُل الایمانِ، اَلأمانهُ.
برترین درجات ایمان یک انسان، امانت‌داری و امین بودن او است. (فهرست غرر، ص ۲۷)

۳ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
صِحَّهُ الأَمانهِ عُنوانُ حُسن المُعتَقَد.
صداقت عمل شخص امین، نشانه صداقت عقیده و ایمان او است. (فهرست غرر، ص ۲۶)

۴ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
الأمینُ مَن خَشِیَ الله.
شخص امین آن کسی است که از خدا می‌ترسد. (بحار،‌ ج ۷۵، ص ۹۹)

۵ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
لَیسَ مِنّا مَن خانَ بِالأمانَه.
هر کس در امانت خیانت کند پیرو ما نیست. (سفینه، ص ۴۳۳)

۶ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
مَن عَمِلَ بِالأمانهِ فَقَد اکمَلَ الدِّیانَهَ.
کسی که امانت‌داری را به خوبی رعایت کند دین و ایمان خود را به حد کمال رسانده است. (فهرست غرر، ص ۲۶)

۷ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
اَدُّوا الأمانَهَ الی اَهِلها وَ إن کانَ مجَوسیّاً.
امانت را به صاحبانش برگردانید هر چند که آن‌ها (کافر) زردشتی باشند. (وسائل، ج ۱۳، ص ۲۲۳)

۸ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
لَیسَ مِنّا مَن یُحَقِّرُ الأمانَهَ حَتّی یَستهلِکَها اِذا استُودِعَها.
کسی که امانتی را که در دست او است اهمیت ندهد و سهل‌انگاری کند تا از دست برود، پیرو ما نیست. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۷۲)

۹ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اذا اَحَبَّ اللهُ عَبداً حَبَّبَ اِلیهِ الأَمانَهَ.
خداوند بنده‌ای را که دوست ب‌دارد او را به حفظ امانت و امانتداری علاقمند می‌نماید. (فهرست غرر، ص ۲۶)

۱۰ـ «امام زین‌العابدین(علیه‌السلام)»:
المؤمِنُ لایُحدِّثُ بِالأَمانهِ الأَصدِقاءَ.
یک مؤمن، امانتی که به او سپرده‌اند حرفی از آن را (حتّی) به دوستان خود در میان نمی‌گذارد. (تحف‌العقول، ص ۲۸۷)

۱۱ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
الأَمانَهُ وَ الوَفاءُ، صِدقُ الأفعالِ.
امانت‌داری و وفای به عهد، نشانه صداقت و درستی اعمال انسان است. (فهرست غرر، ص ۲۶)

۱۲ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
منَ خانَ أمانهً فی ‌الدُّنیا و لَم یَرُدَّها اِلی اَهلِها ثُمَّ اَدْرَکَهُ المَوتُ ماتَ علی غَیرِ مِلّتی!
کسی که در دنیا در یک امانت خیانت ورزد و به صاحبانش رد نکند تا اینکه مرگ او فرا برسد، او بر آئین من (اسلام) نمرده است! (بحار، ج ۷۵، ص ۱۷۱)

۱۳ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
ما أقبَحَ الخیانَهَ لِمَنِ ائْتَمَنَکَ.
به راستی تا چه اندازه قباحت دارد کسی که تو را امین دانسته و امانت به تو سپرده نسبت به او خیانت کنی! (تحف‌العقول، ص ۷۹)

۱۴ـ «امام محمدباقر(علیه‌السلام)»:
الأمانَهُ تَجلِبُ الغَناءَ والخِیانَهُ تَجلِبُ الفَقرَ.
امانت‌داری باعث غنی و بی‌نیازی انسان می‌شود در صورتی که خیانت، فقر و بینوائی را به دنبال خواهد داشت. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۴)

۱۵ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لاتَخُن مَنِ ائْتَمَنَکَ و إنْ خانَکَ.
به کسی که تو را امین دانسته خیانت مکن هرچند او به تو خیانت کرده است. (تحف‌العقول، ص ۷۷)

۱۶ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
المَجالِسُ بِالأَمانَهِ وَ إفشاءُ سِرِّ أخیکَ خیانهٌ.
محفل و مجالس (خصوصی) مردم برای افراد آن یک امانت است (و تا مجاز نباشند نباید از آن بازگو نمایند) فاش کردن راز برادر دینی خود یک خیانت به شمار می‌آید. (بحار، ج ۷۷، ص ۸۹)

۱۷ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
صَدرُ العاقِلِ صُندوُق سِرّه.
سینه یک انسان عاقل، صندوقچه و خزانه اسرار او است. (نهج‌البلاغه، کلمه ۵)

۱۸ـ «امام حسن عسکری(علیه‌السلام)»:
اِیّاکَ وَالاِذاعَهَ وَ طَلَبَ الرِّئاسَهِ فَاِنَّهما یَدعُوانِ اِلَی الهَلَکَهِ.
برحذر باش! مبادا اسرار کسی را فاش کنی و یا به دنبال ریاست‌طلبی باشی مُسلّماً این دو خصلت هر دو مایه نیستی و هلاکت انسان به شمار می‌آیند. (تحف‌العقول، ص ۵۱۶)

۱۹ـ «مولی امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)»:
رَأسُ الاِسلامِ اَلأمانَهُ.
امانت‌داری اساس و پایه اسلام است. (فهرست غرر، ص ۲۶)

۲۰ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
مَنِ اؤْتُمِنَ علی اَمانَهٍ فأداّها فَقَد حَلَّ اَلفَ عُقدَهٍ مِن عُنُقِهِ مِن عُقَدِ النّار!
کسی که امانت‌دار امانتی شد و آن را به صاحبانش مسترد کرد هزار بند و گره از بندهای آتش جهنم را از گردنش آزاد کرده است! (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۴)

۲۱ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
لا تَخُن مَن خانَکَ فَتَکُن مِثلَهُ.
به کسی که به تو خیانت کرده خیانت نکن وگرنه تو مثل او خواهی بود. (الشهاب فی‌الحِکم والآداب، ص ۶۱)

۲۲ـ امام موسی‌بن جعفر(ع):
لا ایمانَ لِمَن لا أَمانَهَ لَهُ.
کسی که امانت‌دار نباشد دین و ایمان ندارد. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۶)

۲۳ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
لَو أَنّ قاتِلَ علیٍّ عَلیه‌السلامُ اِئْتَمَنَنی علَی الأمانهِ لَأَدیَّتُ اِلَیه!
اگر قاتل علی(ع) امانتی به من می‌سپرد حتماً آن را به او مسترد می‌کردم! (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۷)

۲۴ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَلمَلکْرُ بمَنِ ائْتَمَنَکَ، کفرٌ!
مکر و نیرنگ به کسی که تو را امین دانسته و امانت به تو سپرده، کفر و بیدینی است! (فهرست غرر، ص ۳۶۵)

۲۵ـ «امام زین‌العابدین(علیه‌السلام)»:
عَلَیکُم بِأداءِ الأمانَهِ فَوَالَّذی بَعَثَ مُحمداً (صَلّی اللهُ عَلَیه و آله) بِالحَقّ نَبیّاً لَو أنّ قاتِلَ أَبی اَلحُسینِ بنِ علّیٍ علیه‌السلام اِئْتَمَنَنی عَلَی السَّیف الّذی قَتلُه بِهِ لَأَدَّیتُه اِلَیه!
بر شما باد که امانت را (به صاحبانش) برگردانید. قَسم به آن کس که محمد(صلی‌الله علیه و آله) را به حق به پیامبری فرستاد اگر قاتل پدرم امام حسین(ع) شمشیری که با آن پدرم را شهید کرد به من امانت می‌سپرد آن را به او مسترد می‌کردم! (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۴)

۲۶ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
مَنِ اؤْتُمِنَ عَلی اَمانَهٍ وَکَّلَ ابلیسُ بِه مأَهَ شیطانٍ مِن مَرَدَهِ اَعوانِهِ لِیُضِلّوهُ و یُوَسوِسوا و یُهلِکوه، الاّ مَن عَصَمَهُ اللهُ.
هر گاه کسی امانتی را به عهده گرفت، ابلیس صد شیطان سرکش خود را بر او می‌گمارد تا آنچنان وی را اغوا و وسوسه کنند تا به شقاوت و نگون‌بختی‌اش منتهی گردد، مگر آن کس که خدا او را حفظ و مصونیت بخشد. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۶)

۲۷ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
لَیسَ الخیانَهُ و الِکذْبُ فی‌الدّین.
در دین و آئین، خیانت و دروغ راه ندارد. (مواعظ عددیّه، ص ۱۰)

۲۸ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اِنَّ المُؤمنَ ینطَبعُ عَلی کُلِّ شَیءٍ الاّ علَی الکِذبِ والخیانَهِ!
مؤمن به هر خُلق و خوئی شکل می‌گیرد جز بر دروغ و خیانت! (مستدرک، ج ۱۴، ص ۱۳)

۲۹ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
لَیسَ لَکَ أَن تَتًّهِمَ مَن قَدِ ائْتَمنتَهُ و لا تأتَمِنَ الخائِنَ وَ قَد جَرَّبْتَه.
کسی که او را امین دانستی حق نداری او را به خیانت متهم کنی و (از طرفی) شخص خائنی هم که خیانت او برایت محرز شده دیگر نباید او را امین بدانی. (وسائل، ج ۱۳، ص ۲۲۷)

۳۰ـ امیرالمؤمنین(ع):
اَلخیانَهُ دَلیلٌ علی قِلَّهِ الوَرَعِ وَ عَدَمِ الدِّیانَه.
خیانت کردن نشانه کمبود تقوی و عدم پایبندی به دین و دیانت است. (مستدرک، ج ۱۴، ص ۱۴)

۳۱ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
لَیسَ مِنّا مَن خانَ مُسلماً.
کسی که به یک مسلمانی خیانت کند پیرو ما نیست. (بحار، ج ۷۵، ص ۲۸۴)

۳۲ـ «مولی امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)»:
مِنْ أفحَشِ الخِیانَهِ خِیانَهُ الودایع.
یکی از بزرگترین خیانَتها، خیانت در ودیعه و امانت‌های مردم است. (فهرست غرر، ص ۱۰۰)

۳۳ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
اذا کانَ العَرْضُ علی اللهِ عزَّوجلَّ حَقّاً فَالمَکرُ لِماذا؟!
اگر حضور در محضر خدای متعال (فردا) مسلّم و حق است پس این همه مکر و نیرنگ چرا؟! (بحار، ج ۷۵، ص ۲۸۴)

۳۴ـ «مولی امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)»:
غایهُ الخِیانَهِ خِیانَهُ الخِلِّ الوَدودِ وَ نَقضِ العُهود!
سرانجام کار خیانت، منتهی به پیمان‌شکنی و خیانت (حتّی)‌به دوستان بسیار صمیمی خواهد شد. (فهرست غرر، ص ۱۰۰)

۳۵ـ «امام محمدباقر(علیه‌السلام)»:
علی حافَّتَیِ الصراطِ یومَ القیامه اَلرَّحِمُ وَ الأَمانَهُ، فَاِذا مرَّ عَلَیه الوَصولُ لِلرّحِمِ، اَلمُؤَدی لِلأمانَهِ لَمْ یُتَکَفّأْ بِه فی‌ النّار.
در روز قیامت، رحم و امانت دو کناره پل صراط خواهند بود. کسی که (در دنیا) صله ارحام بسیار به جا آورده و امانت‌دار امین باشد از نگونساری در آتش جهنم مصون خواهد ماند. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۶)

۳۶ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
ایّاکَ والخیانَهَ فَاِنّها شَرُّ مَعصِیَهٍ، و اِنَّ الخائِنَ لَمُعذَّبٌ بِالنّارِ عَلی خِیانَتِه.
برحذر باش و از خیانت کردن بپرهیز که خیانت بدترین گناهان است. آدم خیانکار به خاطر نامردی و خیانتش کیفر و عذاب او بدون تردید آتش جهنم خواهد بود. (فهرست غرر، ص ۱۰۰)

۳۷ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
اَحَبُّ الْعِبادِ اِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ رَجُلٌ صَدوقٌ فی حَدیثِهِ مُحافِظٌ عَلی‏ صَلواته وَ مَا افتَرَضَ اللهُ علیه مع اداءِ الأمانهِ. 
محبوبترین بندگان نزد خداوند متعال کسی است که در گفتارش صادق، بر نماز و دستورات الهی پایدار و در امانت‌داری امین و درستکار باشد. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۴)
۳۸ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لاتَجتَمِعُ الخیانهُ و الأُخُوَّهُ.
خیانت با اُخوّت و برادری در یک جا جمع نمی‌شوند. (فهرست غرر، ص ۱۰۰)

۳۹ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
مَن کانَ مِنّا فَلیَقتَدِ بِنا فَإنَّ مِن شَأنِنَا الوَرَعَ والاِجتهادَ واَداءَ الأمانهِ لِلبَرِّ وَالفاجِر.
هر کس که پیرو ما است باید که به ما اقتدا کند و بداند که شأن و سیره ما پارسایی و سعی و کوشش و ادای امانت به صاحبانش چه خوب باشند چه بد. (بحار، ج ۷۵، ص ۱۱۵)

۴۰ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
شَرُّ النّاس مَن لایَعْتَقِدُ الأمانهَ ولایَجْتَنِبُ الخِیانَهَ.
بدترین مردم کسی است که پای‌بند به امانت‌داری نیست و از خیانت و تعدّی به دیگران هم دست‌بردار نیست. (فهرست غُرر، ص ۲۶)

منبع: شکوفه های حکمت