نهم ربيع چه روزي است؟
در دو مقاله زیر دو دیدگاه متفاوت را مطالعه می فرمائید تا از سیر تاریخی این افکار نیز مطلع باشید :
خلاصه :
با توجه به دلایل و براهین واضح و روشنی که ارائه شد روز نهم ربیع الاول روز اظهار جشن و سرور و تبری از دشمنان اهل بیت علیهم السلام می باشد.
البته این نکته را نیز متذکر می شویم که یاد و ذکر نام امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در هر زمانی نیکوست، و شرعاً حرام نیست که افرادی بخواهند در این روز به بهانه ایام آغاز امامت حضرت مهدی عج از ایشان یاد کنند. ولی همواره باید به خاطر داشت که این روز، روز اظهار تبری و برائت از دشمنان اهل بیت علیهم السلام می باشد، و این همان سیره و سنت ائمه اطهار علیهم السلام بوده است.
فلذا تضعیف و بلکه دوری از سیره ایشان به نحوی که هیچ سخنی از تبری در این روز به میان آورده نشود، و بزرگ کردن و گرامی داشتن جشنی که هیچ توصیه ای به آن نشده است، یقینا مورد رضایت ائمه اطهار علیهم السلام نمی باشد.
متاسفانه همین مساله را در سالهای اخیر شاهد بوده ایم که پرچمداران “جشن تاج گذاری” با بزرگ نمودن این جشن هیچ سخنی از تبری از دشمنان اهل بیت علیهم السلام به میان نمی آورند.
به همین جهت، شیعیان باید هوشیار باشند و نگذارند افرادی نام امام زمان عج را وسیله و ابزاری قرار دهند تا تبرّی را در میان ایشان کمرنگ و بلکه حذف نمایند. و مطمئن باشیم که اگر چشمانمان را ببندیم و از کنار اینگونه فتنه ها بگذریم، روزی چشم باز خواهیم کرد و می بینیم که هیچ اثری از برائت و تبری در میان شیعیان باقی نمانده است.
(1)نهم ربيع چه روزي است؟
آيتالله سيدحسن مصطفوي، استاد اخلاق و قرآن در مصاحبه بانشريه خيمه، در رابطه با «عمركشان» مي گويد: مراسمي كه با عنوان «عمركشون» معروف شده است جشن گرفتن براي كشته شدن عمر سعد كه قاتل اباعبدالله الحسين(ع) است، بوده و به غلط عوام نام عمر سعد را با خليفه دوم اشتباه گرفتهاند و شايد هم خرافهگرايي برخي از نادانان و سوء استفاده دشمنان در اين اتفاق بيتاثير نبوده باشد
* فلسفه جشنهاي ماه ربيع چيست؟
مصطفوي: نهم ربيع الاول سال ۲۶۰ هجري قمري اولين روز امامت حضرت وليعصر(عج) است، يعني حضرت امام حسن عسكري(ع) در هشتم ربيع الاول به شهادت رسيدند و امام زمان(عج) در روز نهم امامتشان شروع شد. ايشان در آن موقع پنجساله بودند، البته در ميان شيعيان اين موضوع چندان غير طبيعي نيست، زيرا كه قبل از امام زمان(عج) حضرات معصومين ديگري چون امام جواد(ع) در سن هشت سالگي و امام هادي(ع) در سن شش سالگي به امامت رسيدند.
در حديثي از امام رضا(ع) به استناد از قرآن كريم، نبوت حضرت يحيي(ع) در ۹ سالگي و نبوت حضرت عيسي(ع) در نوزادي مورد توجه قرار گرفته است كه اين موضوع خود از اراده خداوند براي آزمودن مردم خبر ميدهد.
از سوي ديگر چون علم لازم براي امامت و نبوت لدني بوده و توسط خداوند عطا ميشود، ممكن است اين اراده الهي در هر سني كه خودش صلاح بداند اتفاق بيفتد و البته وجود اين نمونهها در ميان پيامبران و امامان شايد راهي است تا ذهن شيعيان آماده براي پذيرش امامت حضرت بقيه الله در سن پنج سالگي شود.
در هر صورت اين خود از معجزات الهي براي حضرت امام زمان(عج) است و ما شيعيان آن روز را روز بزرگي ميشماريم و جشن ميگيريم، زيرا حضرت مهدي امام حي و حاضر هستند و از اين جهت نسبت به ساير ايمه تقدم دارند.
البته شيعيان براي ولادت همه امامان شادي ميكنند، اما براي امام زمان(عج) از آن جهت كه حاضر و ناظر هستند اولويت بيشتري وجود دارد.
از اين جهت تعظيم و بزرگداشت اين روز نيز ميتواند به عنوان يك وظيفه ديني مورد توجه قرار گيرد و در اين روز بيشتر براي سلامت وجود آن حضرت دعا شود و صدقه داده شود و… زيرا كه اين كارها خود اعلام بيعت با آن امام بزرگوار است كه چون غايب هستند با يادآوري و شادي در اين روز، اعلام بيعت و دوستي با حضرتش قلمداد ميگردد.
* پس موضوع جشنهايي كه با نام عيدالزهرا(س) برگزار ميشود، چيست؟
مصطفوي: از دو جهت شيعيان در اين روز به شادي ميپردازند و عيدالزهرا(س) مينامند؛ اول اين روز، روزي است كه مهدي آل محمد(عج) به امامت ميرسد و او كسي است كه وعده تجلي حكومت عدل الهي بر روي زمين را داده است و انتقام مظلومان را ميگيرد و چه كساني مظلومتر از اهل بيت(ع) كه از همه نظر مورد ظلم و ستم قرار گرفتند و حقشان سلب شد.
حضرت مهدي(عج) دل حضرت زهرا(س) را با تحقق وعده الهي شاد خواهد كرد؛ از نظر ديگر اين روز، روز كشته شدن عمر سعد است، كسي كه حادثه عاشورا را با آن شرحي كه همه ميدانيد براي امام حسين(ع) و اهل بيتش رقم زد، كسي كه خونهاي پاك زيادي را در صحراي كربلا به زمين ريخت، كسي كه زينب كبري(س) و ديگر زنان خاندان رسول(ص) را به اسارت برد و هزاران ظلم ديگري كه در حق شيعيان روا داشت.
دوم اينكه روز نهم ربيع الاول روز كشته شدن «عمر بن سعد» ملعون به دست مختار ثقفي است، در اين روز مختار دستور داد سر او را از بدن جدا كردند؛ لذا از اين جهت هم روز نهم ربيع الاول روز شادي براي اهل بيت(ع) و حضرت زهرا(س) است.
بنده معتقدم اين مراسمي كه با عنوان «عمركشون» معروف شده است جشن گرفتن براي كشته شدن عمر سعد كه قاتل اباعبدالله الحسين(ع) است، بوده و به غلط عوام نام عمر سعد را با خليفه دوم اشتباه گرفتهاند و شايد هم خرافهگرايي برخي از نادانان و سوء استفاده دشمنان در اين اتفاق بيتاثير نبوده باشد.
* اما بر مبناي همين تفكر جشنهاي بسياري برگزار ميشود و بعضاً افراط و تفريطهايي ديده ميشود كه نه شرع آن را تاييد ميكند، نه عرف؟
مصطفوي: به صورت كلي چه در جشن و شادي، چه در غم و اندوه و در همه كارهايمان ما نبايد پايمان را از حريم دين فراتر بگذاريم. برخي به غلط ميگويند كه روز نهم ربيع الاول روز رفع القلم است، يعني هر كاري بكنيم گناهي بر ما نيست؟!
مگر چنين چيزي ممكن است؟ زيرا نظارت خداوند در هيچ حالتي از انسان برداشته نميشود، مگر ميشود خداوند اين روز را رفع القلم كرده باشد و مجوز هركاري را داده باشد.
از طرف ديگر اين مطلب مخالفت و تعارض آشكار با نص قرآن دارد، در سوره ق آيه ۱۸ خداوند ميفرمايد كه هيچ حرف و سخني تلفظ نميشود مگر اينكه در آن لحظه فرشتهاي آن را ثبت و ضبط ميكند.
خداوند فرموده حتي تمام حرفهاي ما را ثبت و ضبط ميكند و هيچ استثنايي هم برايش بيان نكرده آنوقت عدهاي ميگويند هر گناهي مرتكب شويم بلا اشكال است؟ و به يك روايت مجعول و نادرست هم استناد ميكنند و وقتي با قرآن مقايسه ميشود، درست در مقابل است، پس بايد بر ديوار كوبيده شود و نميتوانيم آن را بپذيريم.
همچنين در سوره عنكبوت آيه ۲۹ در بيان داستان قوم لوط ميفرمايد كه آنها سه گناه بزرگ داشتند؛ اول اهل لواط بودند، دوم راهزني ميكردند و سوم اينكه در مجالسشان (حتي به شوخي) سخن زشت و ناروا بر زبان ميراندند، وقتي خداوند افعال و حرفهاي زشت ايشان در ميهمانيهايشان را همرديف دو گناه بزرگ ديگرشان ميشمارد، تكليف روشن است.
به نظر بنده آنچه در برخي مجالس شادي در اين روز ديده ميشود چيزي جز سوء استفاده از نام اهل بيت(ع) نيست، زيرا كه به نام عيدالزهرا(س) كلمات و سخنان سخيف و زشت بر زبان ميرانند و افعال ناپسند و منكر مرتكب ميشوند كه قطعاً مورد رضاي خداوند نيست.
شيعيان اهل بيت(ع) حتي در روز شادي هم بايد طوري شادي كنند كه منكر واقع نشود، غيبت پشت سر افراد، دادن نسبت ناروا به قوميتها، الفاظ و افعال زشت و زننده، همه و همه مورد تأييد اسلام نيست و موجب تقرب به خداوند و اهل بيت(ع) هم نميشود.
بنده بررسي كردهام و ديدهام كه در برخي موارد برخي افعال مثل دروغ مصلحتآميز براي نجات جان فردي يا صلح و آشتي بين دو نفر و امثال آن مجاز دانسته شده، اما هيچ جا فحش دادن و سخنان بد استثنا نشده است؛ حتي قرآن ميفرمايد معبودهاي كفار را فحش ندهيد تا آنها هم روي عداوت به خدا ناسزا نگويند.
ما هم نبايد به برخي از عقايد ديگران ناسزا بگوييم و با اين كار اختلاف ايجاد كنيم تا آنها هم از روي لجاجت به مقدسات شيعه اهانت نكنند.
اميرالمؤمنين(ع) در جنگ صفين ديدند كه عدهاي لشكر معاويه كه دشمن حضرت بودند را فحش ميدادند، اميرالمومنين(ع) فرمود: «حق نداريد فحش بدهيد، تنها ميتوانيم با آنها بجنگيم.»
از اين رو ما نيز حق نداريم از الفاظ زشت و ناسزا در مجالس و جشنها استفاده كنيم. بايد مواظب باشيم هم در روز نهم ربيع الاول و هم در همه روزهاي ديگر از مسير دين خارج نشويم.
* با اين اوصاف ريشه ترويج اين خرافات چه بوده است؟
مصطفوي: از قديم دشمنان اسلام به فكر ايجاد تفرقه ميان شيعه و سني بودهاند حتي بنده فكر ميكنم كه اين روز را همين دشمنان به نام خليفه دوم منصرف كردهاند در صورتي كه شواهد مستند تاريخي هيچكدام وفات عمربن خطاب را نهم ربيع ذكر نكردهاند، بلكه كشته شدن عمرسعد در اين روز بوده است، با اين وجود اين مسيله را دشمنان معروف كردهاند تا بين شيعيان و اهل سنت اختلاف بيندازند.
الان هم گروهي كه اين مجالس را با اين اوصاف برپا ميكنند و لعن عمومي ميگيرند، مخصوصاً در اين دنياي ارتباطات كه هيچ چيز مخفي نميماند، يا جاهلاً يا عامداً به دشمنان اسلام كمك كردهاند.
از طرف ديگر در زمانهاي كه دشمن مشترك شيعه و سني وجود دارد كه ميخواهد اصل اسلام را از بين ببرد، اتحاد بيش از پيش اين دو مهمتر از هميشه است.
* توصيه شما براي شيوه شادي و سرور در اين روز چگونه است؟
مصطفوي: ابراز شادي منحصر به آن كارهاي سخيف و گفتارهاي ناشايست نيست، بلكه خيلي كارهاي خوب ديگري ميشود انجام داد و درعين حال شاد بود، الان هم بسياري از مجالس و جشنهاي خوب توسط متدينين برگزار ميشود كه هم مداحي اهل بيت(ع) است و هم به مستمعين معرفت بيشتر نسبت به دين هديه ميكند
يا مثلاً ميشود در اين روز اطعام كنيم، اطعام سنت خيلي خوبي است كه نميدانم چرا منحصر به محرم شده است در حالي كه يكي از اعمال اعياد مانند عيد غدير و… اطعام مسلمين و سفرهداري است، روايت داريم كسي كه در روز عيد غدير اطعام كند، همانند آن است كه تمام پيامبران خدا را ميهمان كرده است.
اين روز را ميتوان با صله رحم، اصلاح ذات بين، اطعام مردم و برگزاري جشنهايي در شأن اهل بيت(ع) جشن گرفت و شادي خود را ابراز نمود كه اين ابراز شادي در روز نهم ربيع الاول كه آغاز ولايت حضرت مهدي(عج) است به مثابه بيعت با آن امام بزرگوار است.
منبع : http://www.fetrat.com/ShowContent.aspx?Cont=6&ContText=9627
(2)نهم ربیع الاول، جشن آغاز امامت یا جشن عیدالزهراء ؟
نهم ربیع الاول
چند سالی است که بعضی ها در روز نهم ربیع الاول به عنوان روز تاج گذاری (آغاز امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف) جشن می گیرند. و متاسفانه با برپایی چنین جشنی، سخنی از به درک واصل شدن قاتل حضرت زهرا سلام الله علیها در چنین روزی به میان نمی آورند و آن را نادیده می گیرند. در این مقاله بر آن شدیم تا با بررسی جشن تاج گذاری و عیدالزهراء حقیقت را روشن و واضح بگردانیم.
زمان شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
برای شهادت امام حسن عسکری علیه السلام اقوال مختلفی وجود دارد، بعضی شهادت ایشان را اول ربیع دانسته اند.(1) و برخی چهارم ربیع الاول را ذکر کرده اند. (2) ولی از میان تمامی اقوال (که ظاهرا حدود ده قول وجود دارد) سخن حق و صحیح آن است که شهادت ایشان در هشتم ربیع الاول بوده است.
و اما کیفیت و همچنین زمان دقیق شهادت ایشان طبق روایت معتبر محمد بن حسین و همچنین ابوسهل اسماعیل بن علی نوبختی به این شرح است:
در هنگام نماز صبح روز هشتم ربیع الاول، امام حسن عسکری علیه السلام فرزند خودشان یعنی حجة بن الحسن (عج) را به حضور طلبیدند.
همین که امام حسن علیه السلام نگاهش به فرزندش افتاد گریه کرد و فرمود: ای سید اهل بیت خود، به من آبی بده. که همانا من به سوی پروردگارم می روم. سپس امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با جوشانده ای که برای حضرت آماده کرده بودند ایشان را سیراب نمودند. در این هنگام امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند که مرا برای نماز مهیا کنید. و امام زمان عج نیز پدرشان را وضو دادند. و در همان وقت نماز صبح، یازدهمین خورشید امامت و ولایت به شهادت رسیدند.(3)
هشتم ربیع الاول روز آغاز امامت امام زمان(عج)
با توجه به مطلبی که گذشت زمان دقیق شهادت امام حسن عسکری علیه السلام هنگام نماز صبح روز هشتم ربیع الاول بوده است. معلوم و واضح است که زمان نماز صبح قبل از طلوع آفتاب و آغاز روز می باشد. و به همین جهت روشن می شود که با طلوع آفتاب و شروع روز هشتم ربیع الاول امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آغاز شده است. و نهم ربیع الاول روز دوم امامت ایشان بوده است.
آیا روز آغاز امامت ائمه علیهم السلام روز شادی و فرح است؟
قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اطَّلَعَ إِلَى الْأَرْضِ فَاخْتَارَنَا وَ اخْتَارَ لَنَا شِیعَةً یَنْصُرُونَنَا وَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِكَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا. (4)
مولا امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: خداوند تبارک و تعالی مخلوقات زمین را مورد توجه و دقت قرار داد، سپس ما (اهل بیت) را اختیار فرمود و برای ما شیعیان را اختیار فرمود. شیعیانمان ما را یاری می کنند و در فرح و شادی ما اظهار خوشحالی می کنند و برای حزن ما اظهار حزن و اندوه می کنند. و آنها اموال و نفس های خودشان را برای ما بذل و بخشش می نمایند. آنها از ما و به سوی ما هستند.
ما شیعیان موظفیم تا در فرح و شادی اهل بیت علیهم السلام اظهار سرور و خوشحالی کنیم، همانطوریکه خودشان به ما امر فرموده اند. و به همین جهت است که شیعیان در اعیاد و موالید اهل بیت علیهم السلام جشن برپا می کنند و شادی و فرحشان را اظهار می کنند.
در رابطه با روز آغاز امامت ائمه علیهم السلام نیز باید ببینیم که آیا روز شادی ایشان بوده است، که ما نیز به پیروی از آنها در آن ایام خوشحال باشیم، یا نه؟
با کمی تتبع در روایات در می یابیم که نه تنها ایشان ما را امر به شادی و فرح در چنین روزهایی نکرده اند، بلکه با دقت در سیره خودشان نیز متوجه می شویم که اصلا چنین ایامی را جشن نمی گرفتند. و حتی در سیره هیچکدام از اصحاب و علما و فقهای شیعه نیز اقامه جشن در روز آغاز امامت ائمه علیهم السلام نمی یابیم. به عنوان مثال در کجا داریم که امام حسین علیه السلام بعد از شهادت امام حسن علیه السلام، به عنوان روز آغاز امامت خودشان جشن گرفته باشند؟ و یا در کجا می یابیم در روز یازدهم محرم که روز آغاز امامت امام سجاد علیه السلام می باشد ائمه علیهم السلام اظهار شادی کرده باشند؟ فلذا به یقین می توان گفت که ما هیچ دلیلی نداریم که روز آغاز امامت ائمه علیهم السلام روز شادی ایشان می باشد.
امام زمان
حتی اگر فرض کنیم که روز آغاز امامت ائمه علیهم السلام روز جشن و شادی می باشد، باز هم نمی توانیم روز نهم ربیع الاول را به عنوان اولین روز امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف جشن بگیریم، زیرا همانطورکه اثبات شد روز نهم ربیع الاول دومین روز امامت ایشان می باشد و همان روز هشتم ربیع الاول روز آغاز امامت حجة بن الحسن العسکری می باشد.
و همچنین اگر قبول کنیم که اولین روز امامت ائمه علیهم السلام روز شادی می باشد، چگونه است که این امر را به امام زمان عج اختصاص داده اند و اولین روز امامت بقیه امامان را جشن نمی گیرند؟ به کدام دلیل فقط اولین روز امامت امام زمان عج روز شادی است و نه بقیه امامان علیهم السلام؟ اگر واقعا چنین ایامی ایام شادی و فرح است چرا اولین روز امامت امام رضا علیه السلام را به عنوان مثال جشن نمی گیرند؟ همچنین اگر گفته شود دلیل اختصاص جشن و سرور در آغاز امامت امام زمان عج زنده بودن و یا طولانی شدن و استمرار امامت ایشان می باشد. باز هم می گوییم به کدامین دلیل زنده بودن و یا طولانی شدن و استمرار امامت امامی، موجب می شود که روز آغاز امامت آن امام تبدیل به جشن و سرور گردد؟
نهم ربیع الاول، جشن عیدالزهراء
شیعیان و محبین اهل بیت علیهم السلام روز نهم ربیع را جشن می گیرند، هم به عنوان “جشن تاج گذاری” و هم شادی ما در این روز به دلیل به درک واصل شدن قاتل حضرت زهرا سلام الله علیها و غاصب فدک و خلافت امیرالمومنین علیه السلام و منشأ بدعت ها و ضلالت ها ، می باشد.
به همین جهت است که متقدمین و متأخرین از علما و فقهای شیعه این روز را روز به درک واصل شدن … می دانستند و در این روز اظهار سرور و خوشحالی میکردند. و حتی بعضی از آنها کتاب های جداگانه ای در اثبات این حقیقت نوشته اند
در این رابطه احمد بن اسحاق، که از خواص اصحاب امام علی النقی و امام حسن عسکری علیهما السلام بوده و به خدمت امام مهدی (عج) نیز رسیده است، نقل می کند که در چنین روزی خدمت امام حسن عسکری علیه السلام رسیده و ایشان را مسرور و خوشحال دیده است. از ایشان علت شادی و فرح را جویا می شود و امام حسن عسکری علیه السلام می فرمایند:
به درستی که خبر داد مرا پدرم، که حذیفة بن یمان در روز نهم ربیع الاول خدمت جدم حضرت رسول صلی الله علیه و آله رسید. حذیفة گفت: حضرت علی و حسنین علیهم السلام را دیدم که با حضرت رسول غذا میل می فرمودند و آن حضرت به روی ایشان تبسم می نمود و به حسنین علیهما السلام میفرمود:
بخورید! گوارا باد از برای شما برکت و سعادت این روز، به درستی که این روز روزی است که حق تعالی دشمن خود و دشمن شما را هلاک میفرماید و در این روز دعای مادرِ شما (5) را مستجاب میگرداند… در این روز فرعونِ اهل بیتِ من و ستم کننده بر ایشان و غصب کننده حق ایشان هلاک میشود.
در ادامه حضرت رسول صلی الله علیه و اله فرمودند که خداوند به من وحی کرده که:
ای محمد! علی به منزلت تو نمی رسد مگر به آنچه که از بلاها توسط فرعون آن عصر و غصب کننده حق او بر او وارد میشود. کسی که جرات پیدا میکند تا گفته های مرا تغییر دهد و به من شرک آورد و مردم را از راه رضای من منع می کند. و گوساله ای از برای امت تو برپا می کند که آن ابوبکر است و به من کفر می ورزد در عرش و عظمت و جلال من، به درستی امر کرده ام ملائکه هفت آسمان خود را که برای شیعیان و محبان دین شما عید بگرداند روزی که آن ملعون (…) کشته میشود.
از این ماجرا می گذرد تا روزی که عمر می میرد. و حذیفة خدمت امیرالمومنین علیه السلام می رسد. مولا علی علیه السلام به وی میفرمایند: آیا به یاد داری آن روزی را که آمدی به نزد سید من رسول خدا، من و دو سبط او حسنین علیهم السلام نزد او بودیم و با او غذا میخوردیم ایشان تو را بر فضیلت این روز آگاه ساخت؟ پس از یادآوری حذیفة، مولا علی علیه السلام هفتاد و دو نام برای این روز ذکر می کنند. که در این جا برخی از آنها را ذکر می کنیم:
نهم ربیع الاول
این روز روز استراحت مؤمنان است زیرا از شر آن منافق استراحت یافتند، روز زایل شدن كرب و غم، روز غدیر دوم، روز تخفیف گناهان شیعیان، روز بر هم شكستن بنای كفر و عدوان، روز عید بزرگ خدا، روز مستجاب شدن دعا، روز كندن جامه سیاه، روز ندامت ظالم، روز شكسته شدن شوكت مخالفان، روز نفی هموم، روز عفو از گناه شیعیان، روز عید اهل بیت، روز مقبول شدن اعمال شیعیان، روز قتل منافق، روز قهر بر دشمن، روز خراب شدن بنیان ضلالت، روز خنك شدن دلهای مؤمنان، روز رهایی مؤمنان از شر كافران، روز برطرف شدن بدعتها، روز ترك گناهان كبیره، روز ندا کردن به حق و روز عبادت است.(6)
مرحوم سید بن طاووس بعد از نقل این روایت می فرمایند: من این حدیث را از خط محمد بن علی بن محمد بن طیّ نقل می نمایم و بر اساس تفحّصی که من در کتابها داشته ام ، دسته ای از روایات را موافق با این روایت یافتم و لذا بر آن اعتمادنمودم و به سزاست که این روز که در حدیث آمده است را بزرگ شمرد و در آن اظهار سرور و شادمانی نمود.(7)
به همین جهت است که متقدمین و متأخرین از علما و فقهای شیعه این روز را روز به درک واصل شدن … می دانستند و در این روز اظهار سرور و خوشحالی میکردند. و حتی بعضی از آنها کتاب های جداگانه ای در اثبات این حقیقت نوشته اند. از جمله آنها می توان به کتاب علامه مجلسی رحمة الله علیه، کتاب صاحب مستدرک (محدث میرزا شیخ حسین نوری) و همچنین کتاب “فصل الخطاب فی تاریخ قتل ابن الخطاب” که در عصر ما نوشته شده است، اشاره کرد.
علامه مجلسی رحمة الله علیه در این رابطه می فرمایند: و المشهور بین الشیعة فی الأمصار و الأقطار فی زماننا هذا هو أنه الیوم التاسع من ربیع الأول، و هو أحد الاعیاد. یعنی بین شیعیان در تمامی نقاط و نواحی در زمان ما مشهور است که به درک واصل شدن او در روز نهم ربیع الاول می باشد. و آن روز یکی از اعیاد است.
در ادامه ایشان در رابطه با شبهه ای که توسط برخی گفته می شود که روز مرگ عمر 28 ذی الحجة بوده است می فرمایند: اعتبار تلك الروایات مع الشهرة بین أكثر الشیعة سلفا و خلفا لا یقصر عما ذكرهالمؤرخون من المخالفین، و یحتمل أن یكونوا غیروا هذا الیوم لیشتبه الامر على الشیعة فلا یتخذوه یوم عید و سرور.
یعنی اعتبار آن روایات (در اثبات مرگ عمر در روز نهم ربیع) بعلاوه شهرتی که بین اکثر شیعیان سلف و خلف دارند، کمتر از آنچه مورخین مخالف نقل کرده اند (که روز مرگ وی 28 ذی الحجة است) نیست. (به عبارت دیگر اعتبار روایت نهم ربیع با گفته های مخالفین رد نمی شود) و احتمال دارد که مخالفین این روز را تغییر داده اند تا امر برای شیعیان مشتبه شود، و آن روز را روز عید و سرور نگیرند. (8)
ما شیعیان موظفیم تا در فرح و شادی اهل بیت علیهم السلام اظهار سرور و خوشحالی کنیم، همانطوریکه خودشان به ما امر فرموده اند. و به همین جهت است که شیعیان در اعیاد و موالید اهل بیت علیهم السلام جشن برپا می کنند و شادی و فرحشان را اظهار می کنند
مرحوم صاحب جواهر در موردفضیلت نهم ربیع الاول می نویسد: به خبری اسناد داده شده به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در فضیلت و شرافت و برکت این روز دست یافتم (در اینجا اشاره به روایت احمد بن اسحاق دارند)…. و این روز علی الخصوص برای ما و ائمه ما علیهم السلام عید است.(9)
حرف آخر
با توجه به دلایل و براهین واضح و روشنی که ارائه شد روز نهم ربیع الاول روز اظهار جشن و سرور و تبری از دشمنان اهل بیت علیهم السلام می باشد.
البته این نکته را نیز متذکر می شویم که یاد و ذکر نام امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در هر زمانی نیکوست، و شرعاً حرام نیست که افرادی بخواهند در این روز به بهانه ایام آغاز امامت حضرت مهدی عج از ایشان یاد کنند. ولی همواره باید به خاطر داشت که این روز، روز اظهار تبری و برائت از دشمنان اهل بیت علیهم السلام می باشد، و این همان سیره و سنت ائمه اطهار علیهم السلام بوده است.
فلذا تضعیف و بلکه دوری از سیره ایشان به نحوی که هیچ سخنی از تبری در این روز به میان آورده نشود، و بزرگ کردن و گرامی داشتن جشنی که هیچ توصیه ای به آن نشده است، یقینا مورد رضایت ائمه اطهار علیهم السلام نمی باشد.
متاسفانه همین مساله را در سالهای اخیر شاهد بوده ایم که پرچمداران “جشن تاج گذاری” با بزرگ نمودن این جشن هیچ سخنی از تبری از دشمنان اهل بیت علیهم السلام به میان نمی آورند.
به همین جهت، شیعیان باید هوشیار باشند و نگذارند افرادی نام امام زمان عج را وسیله و ابزاری قرار دهند تا تبرّی را در میان ایشان کمرنگ و بلکه حذف نمایند. و مطمئن باشیم که اگر چشمانمان را ببندیم و از کنار اینگونه فتنه ها بگذریم، روزی چشم باز خواهیم کرد و می بینیم که هیچ اثری از برائت و تبری در میان شیعیان باقی نمانده است.
شیعه به تـــولّی اَر مُســــــلَّم گردد با رکن تبرّی است که محکم گردد
یا فاطمه! لعن قاتلت روزی ماست یا رب نکند که رزق ما کـــم گردد
پی نوشت ها :
(1) مصباح کفعمی ج2 ص533 – بحارالانوار ج50ص335
(2) مسارالشیعه ص28-29
(3) روایت معتبر محمد بن حسین: کمال الدین شیخ صدوق ج2ص473 و بحارالانوار ج50ص331 و روایت ابو سهل: الغیبة شیخ طوسی ص273 و بحارالانوار ج52ص16
(4) بحارالانوار ج44ص287
(5) اشاره به آن جائی که حضرت زهرا سلام الله علیها موقعی که عمر نامه فدک را پاره کرد. فرمودند خدا شکمت را پاره کند.
(6) زادالمعاد علامه مجلسی باب 8ص325 و زوائد الفوائد از علی بن علی بن طاووس. باب ربیع الاول و بحارالانوار جلد 31 ص120.
(7) بحارالانوار ج31ص129
(8) بحارالانوار ج31ص132
(9) جواهر الکلام ج 5 ص 43- 44
بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
منابع :
بحار الانوار
زاد المعاد مجلسی
جواهر الکلام
منبع : http://shia12.mihanblog.com/post/842
با سلام
مطالب قابل استفاده بود،درمقاله اول اشاره شده نهم ربیع الاول روز کشته شدن عمر سعد هست ولی در مقاله دوم اشاره شده که این روز ،روز به درک واصل شدن قاتل حضرت زهرا سلام الله علیها و غاصب فدک و خلافت امیرالمومنین علیه السلام و منشأ بدعت ها و ضلالت ها هست ،سؤال بنده این هست که کدومش درسته؟
با سلام به این آدرس مراجعه فرمائید: http://armanemahdaviyat.ir/?p=2346