شرک چیست؟ اشکال ابوحنیفه به امام صادق علیه السلام و پاسخ امام علیه السلام.

اللَّهُمَّ هَذَا مِنْکَ‏ وَ مِنْ‏ رَسُولِکَ

شرک چیست؟

اشکال ابوحنیفه به امام صادق علیه السلام و پاسخ امام علیه السلام:

**

ابوحنیفه در نزد حضرت امام صادق علیه السلام بود و با هم غذا می خوردند. زمانی که امام علیه السلام دست از غذا کشیدند، بدین گونه حمد خدای را به جا آوردند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ هَذَا مِنْکَ‏ وَ مِنْ‏ رَسُولِکَ‏ (صلی الله علیه و آله و سلم)

سپاس خدای جهانیان را، پروردگارا! این نعمت از سوی تو و رسول تو می باشد.

ابوحنیفه با شنیدن این جمله که امام علیه السلام نعمت را از جانب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم دانسته اند، با توهّم شرک آلود بودن این کار، معترضانه پرسید:

یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَ جَعَلْتَ مَعَ اللَّهِ شَرِیکاً؟!!!

ای اباعبدالله! آیا برای خداوند شریک قرار دادی؟

امام صادق علیه السلام که عالم به حقایق وحی و کتاب خدایند، به آیاتی از قرآن استناد فرموده و این گونه پاسخ ابوحنیفه را دادند:

وَیْلَکَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ‏ وَ ما نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ،‏ (سوره توبه، آیه ۷۴)

وای برتو، خداوند در کتابش می فرماید: «آنها فقط از این انتقام می گیرند که خدا و رسولش آنان را به فضل و کرم خویش بی نیاز ساختند».

وَ یَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی مَوْضِعٍ آخَرَ، وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ، وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَیُؤْتِینَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ، (سروه توبه، آیه ۵۹)

و در جایی دیگر می فرماید: «اگر به آنچه خدا و رسولش به آنان داده اند راضی باشند و بگویند: خداوند برای ما کافی ست، و به زودی خدا و رسولش از فضل خود به ما می بخشند و تنها رضای او را می طلبیم، برای آنها بهتر است».

پس از پایان کلام حضرت امام صادق سلام الله علیه، ابوحنیفه که در برابر استدلال قرآنی و استوار امام علیه السلام فرومانده بود، چنین گفت:

وَاللَّهِ لَکَأَنِّی مَا قَرَأْتُهُمَا قَطُّ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ وَ لَا سَمِعْتُهُمَا إِلَّا فِی هَذَا الْوَقْتِ.

سوگند به خدا، گویا تا کنون هرگز این دو آیه از کتاب خدا را نخوانده ام و نشنیده ام مگراکنون.

این است وضع اشخاصی که خود را عدل یک امام دانستند و در برابر ایشان با قد علم کردند. امام علیه السلام رفتار خود را منطبق بر آموزه های کتاب الهی نموده اند و ابوحنیفه حتی از وجود این آیات اظهار بی اطلاعی می کند. انصاف بدهید! کدام یک شایسته ی پیروی هستند؟ کسی که داناست یا آن که خود اقرار به نادانی می کند؟

البته امام صادق علیه السلام با زیرکی به وی پاسخ دادند، پاسخی که تا امروز جاری ست و حال مدعیان امروزی را نیز روشن می سازد، کسانی که با ادعای پیروی از کتاب خدا و سنت رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم، تیغ اتهام را به روی شیعیان کشیده اند، در حالی که خود نسبت به حقایق وحی بی اعتنا هستند. به جواب امام علیه السلام دقت کنید،

بَلَى قَدْ قَرَأْتَهُمَا وَ سَمِعْتَهُمَا وَ لَکِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَنْزَلَ فِیکَ وَ فِی أَشْبَاهِکَ‏ أَمْ عَلى‏ قُلُوبٍ أَقْفالُها،(سوره محمد، آیه ۲۴) وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏ کَلَّا بَلْ رانَ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُون.(سوره مطففین آیه ۱۴)

بله به تحقیق این دو آیه را خوانده بودی و شنیده بودی، اما خداوند متعال در مورد تو و کسانی که به تو شباهت دارند، چنین آیاتی را نازل فرموده است: « یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است.» و نیز فرموده است: «چنین نیست، بلکه اعمالشان چون زنگاری بر دلهایشان نشسته است».

**********************************************

کَنْزُ الْفَوَائِدِ لِلْکَرَاجُکِیِّ، ذَکَرُوا أَنَّ أَبَا حَنِیفَهَ أَکَلَ طَعَاماً مَعَ الْإِمَامِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمَا الصَّلَاهُ وَ السَّلَامُ فَلَمَّا رَفَعَ الصَّادِقُ علیه السلام یَدَهُ مِنْ أَکْلِهِ قَالَ: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ هَذَا مِنْکَ‏ وَ مِنْ‏ رَسُولِکَ‏ (صلی الله علیه و آله و سلم) فَقَالَ أَبُو حَنِیفَهَ: یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَ جَعَلْتَ مَعَ اللَّهِ شَرِیکاً؟!!! فَقَالَ (علیه السلام) لَهُ: وَیْلَکَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ‏ وَ ما نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ،‏ وَ یَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی مَوْضِعٍ آخَرَ، وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ، وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَیُؤْتِینَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ،‏ فَقَالَ أَبُو حَنِیفَهَ: وَ اللَّهِ لَکَأَنِّی مَا قَرَأْتُهُمَا قَطُّ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ وَ لَا سَمِعْتُهُمَا إِلَّا فِی هَذَا الْوَقْتِ. فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): بَلَى قَدْ قَرَأْتَهُمَا وَ سَمِعْتَهُمَا وَ لَکِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَنْزَلَ فِیکَ وَ فِی أَشْبَاهِکَ‏ أَمْ عَلى‏ قُلُوبٍ أَقْفالُها، وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏ کَلَّا بَلْ رانَ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُون. ‏ (بحار الأنوار(ط – بیروت)؛ ج‏۱۰؛ ص۲۱۶) (کنزالفوائد، صفحه ۱۹۶ – وسائل الشیعه، جلد ۲۴، صفحه۳۵۱)