وجوب اخذ علم صحیح وحکمت از اهل بیت و سرگردانی و گمراهی دیگران

قطره ای ار دریای روایت وجوب اخذ علم صحیح وحکمت از اهل بیت و سرگردانی و گمراهی دیگران

۱-مردم به سه دسته تقسیم می شوندکه شیعیان تنها شاگرداهل بیت باید باشند

عَنْ جَمِیلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ‏ یَغْدُو النَّاسُ‏ عَلَى‏ ثَلَاثَهِ أَصْنَافٍ‏ عَالِمٍ وَ مُتَعَلِّمٍ وَ غُثَاءٍ فَنَحْنُ الْعُلَمَاءُ وَ شِیعَتُنَا الْمُتَعَلِّمُونَ وَ سَائِرُ النَّاسِ غُثَاء[۱]

امام صادق(ع)فرمود:مردم‌ سه‌ دسته‌اند: دانا، دانش‌پژوه‌ و خس‌ و خاشاک‌؛ پس‌ دانایان‌ ما هستیم‌، دانش‌ پژوهان‌ شیعیان‌ ما و باقی‌ مردم‌ خس‌ و خاشاکند

۲-هرچیزی که از غیرخانه اهل بیت خارج شودباطل است

الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (ع) یَقُولُ: «کُلُ‏مَالَمْ‏یَخْرُجْ‏مِنْ‏هَذَاالْبَیْتِ‏ فَهُوَ بَاطِلٌ»[۲]

هر آنچه‌ [علم‌ و معرفت‌ و حکمت‌] از خاندان‌ وحی‌: بیرون‌ نیامده‌ باشد، باطل‌ و گمراهی‌ است‌.

۳-اگر شرق وغرب عالم رویدعلم حقیقی را تنها باید درخانه وحی بیابید

عن الصادق(ع)فَلْیُشَرِّقِ‏ الْحَکَمُ‏ وَ لْیُغَرِّبْ‏ أَمَا وَ اللَّهِ لَا یُصِیبُ الْعِلْمَ إِلَّا مِنْ أَهْلِ بَیْتٍ نَزَلَ عَلَیْهِمْ جَبْرَئِیل‏[۳]

حَکَم‌ [نام‌ فردی‌] به‌ شرق‌ رود یا به‌ غرب‌، سوگند به‌ خدا نمی‌تواند علم‌ حقیقی‌ را جز در خاندانی‌ که‌ جبرییل‌ بر آن‌ها نازل‌ شده‌ است‌، بیابد.

۴-حق وباطل توسط خدادرآمیخته شده تا مردم سراغ وحی ومعصوم روند

قال الصادق (ع)إِنَ‏ اللَّهَ‏ أَخَذَ ضِغْثاً مِنَ‏ الْحَقِ‏ وَ ضِغْثاً مِنَ الْبَاطِلِ فَمَغَثَهُمَا ثُمَّ أَخْرَجَهُمَا إِلَى النَّاسِ ثُمَّ بَعَثَ أَنْبِیَاءَ یُفَرِّقُونَ بَیْنَهُمَا فَعَرَّفَهَا الْأَنْبِیَاءَ وَ الْأَوْصِیَاءَ فَبَعَثَ اللَّهُ الْأَنْبِیَاءَ لِیُفَرِّقُوا ذَلِکَ وَ جَعَلَ الْأَنْبِیَاءَ قَبْلَ الْأَوْصِیَاءِ لِیَعْلَمَ النَّاسُ مَنْ فَضَّلَ اللَّهُ وَ مَنْ یَخْتَصُّ وَ لَوْ کَانَ الْحَقُّ عَلَى حِدَهٍ وَ الْبَاطِلُ عَلَى حِدَهٍ کُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا قَائِمٌ بِشَأْنِهِ مَا احْتَاجَ النَّاسُ إِلَى نَبِیٍّ وَ لَا وَصِیٍّ وَ لَکِنَّ اللَّهَ خَلَطَهُمَا وَ جَعَلَ یُفَرِّقُهُمَا الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّهُ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ مِنْ عِبَادِه‏[۴]

امام صادق (ع)‏فرمودند:خداوند پاره‌ای‌ از حق‌ و پاره‌ای‌ از باطل‌ را بر گرفت‌ و آن‌ها را در هم‌ آمیخت‌، سپس‌ آن‌ را به‌ مردم‌ ارائه‌ نمود. آنگاه‌ پیامبران‌ را برانگیخت‌ تا بین‌ حق‌ و باطل‌ جدایی‌ اندازند. اگر حق‌ و باطل‌ روشن‌ و به‌ سهولت‌ قابل‌ تشخیص‌ بودند، مردم‌ نیازی‌ به‌ پیامبران‌ و اوصیاء نداشتند، لیکن‌ خداوند حق‌ و باطل‌ را در هم‌ آمیخت‌ و انبیاء و ائمه علیهم السلام را مأمور جداسازی‌ آن‌ها نمود.

۵-سخنگویا ازطرف خداست یا از طرف شیطان وکسی که پای سخن هرکس نشینداورا عبادت کرده

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: مَنْ‏ أَصْغَى‏ إِلَى‏ نَاطِقٍ‏ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ کَانَ النَّاطِقُ یُؤَدِّی عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ کَانَ النَّاطِقُ یُؤَدِّی عَنِ الشَّیْطَانِ فَقَدْ عَبَدَ الشَّیْطَان‏[۵]

امام باقر(ع)فرمود: هر کس گوش دهد بسخنگوئى بندگى او نموده پس اگر آن سخنگوى از جانب خدا باشد مستمع بندگى خدا نموده و اگر ناطق از جانب ابلیس باشد مستمع عبادت ابلیس نموده.

۶-کسی که تمسک به غیراهل بیت کنداهل بیت را نشناخته

قَالَ الصَّادِقُ (ع)کَذَبَ‏ مَنْ‏ زَعَمَ‏ أَنَّهُ‏ یَعْرِفُنَا وَ هُوَ مُتَمَسِّکٌ بِعُرْوَهِ غَیْرِنَا[۶]

امام صادق (ع)فرمود: شخصى که فکر کند ما را مى‏شناسد، و او به دستگیره‏اى جز ما چنگ زده باشد، دروغ گفته است.

۷- اگرمعصومین نبودند حق وباطل مشخص نمی شد

عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ قَالَ: إِنَ‏ اللَّهَ‏ لَمْ‏ یَدَعِ‏ الْأَرْضَ‏ بِغَیْرِ عَالِمٍ‏ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَمْ یُعْرَفِ الْحَقُّ مِنَ الْبَاطِلِ[۷]

خداوند زمین‌ را هرگز بدون‌ عالم‌ (معصوم علیه السلام) رها نمی‌کند زیرا در آن‌ صورت‌، حق‌ از باطل‌ شناخته‌ نمی‌شد.

۸- علی درب حکمت وعلم است وتنها باید از این راه وارد شد

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) یَا عَلِیُّ أَنَا مَدِینَهُ الْحِکْمَهِ وَ أَنْتَ بَابُهَا وَ لَنْ‏ تُؤْتَى‏ الْمَدِینَهُ إِلَّا مِنْ‏ قِبَلِ‏ الْبَاب‏[۸]

من‌ شهر حکمتم‌ و امام‌ علی علیه السلام در آن‌؛ و هرگز کسی‌ جز از در وارد شهر نمی‌شود.

۹- تنها باید علوم را از اهل بیت بگیریم وبرای هر کاری نیازمند معرف آن هستیم

قال علی(ع):یَا کُمَیْلُ لَا تَأْخُذْ إِلَّا عَنَّا تَکُنْ‏ مِنَّا یَا کُمَیْلُ مَا مِنْ حَرَکَهٍ إِلَّا وَ أَنْتَ مُحْتَاجٌ فِیهَا إِلَى مَعْرِفَه[۹]

اى کمیل جز از ما مگیر تا از ما باشى.اى کمیل هیچ حرکت (و عملى) نیست مگر آنکه تو به شناخت آن نیازمندى.

۱۰- دریافت علوم از غیر اهل بیت مساوی باورود به دریای فتنه ها

قال علی(ع):قَدْ خَاضُوا بِحَارَ الْفِتَنِ‏ وَ أَخَذُوا بِالْبِدَعِ دُونَ السُّنَنِ وَ أَرَزَ الْمُؤْمِنُونَ وَ نَطَقَ الضَّالُّونَ الْمُکَذِّبُونَ نَحْنُ الشِّعَارُ وَ الْأَصْحَابُ وَ الْخَزَنَهُ وَ الْأَبْوَابُ وَ لَا تُؤْتَى الْبُیُوتُ إِلَّا مِنْ أَبْوَابِهَا فَمَنْ أَتَاهَا مِنْ غَیْرِ أَبْوَابِهَا سُمِّیَ سَارِقا[۱۰]

عده‌ای‌ از مردم‌ در دریای‌ فتنه‌ها فرو رفته‌، از سنت‌ها روی‌گردان‌ و به‌ بدعت‌ها رو آورده‌اند، مؤمنان‌ به‌ گوشه انزوا رفته‌ و گمراهان‌ و دروغ‌گویان‌ میدان‌دار سخن‌ شده‌اند، در حالی‌ که‌ ما نماینده‌ و اصحاب‌ راستین‌ پیامبر (ص) و حاملان‌ و درهای‌ شهر علم‌ او هستیم‌ و به‌ خانه‌ها جز از درهای‌ آن‌ نمی‌توان‌ وارد شد و هر که‌ از غیر در وارد شود، سارق‌ است‌.

۱۱- هرکه نمازوعبادات زیادی می کرد که دلیلی نمی شود علم صحیح دارد

عَنِ الصَّادِقِ (ع) فِی حَدِیثٍ قَالَ: لَا تَغُرَّنَّکَ‏ صَلَاتُهُمْ‏ وَ صَوْمُهُمْ‏ (وَ کَلَامُهُمْ) وَ رِوَایَاتُهُمْ وَ عُلُومُهُمْ فَإِنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَهٌ ثُمَّ قَالَ یَا یُونُسُ إِنْ أَرَدْتَ الْعِلْمَ الصَّحِیحَ فَعِنْدَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ- فَإِنَّا وَرِثْنَا وَ أُوتِینَا شَرْعَ الْحِکْمَهِ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ کُلُّ مَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ- وَرِثَ مَا وَرِثْتَ مَنْ کَانَ مِنْ وُلْدِ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهَ ع- فَقَالَ مَا وَرِثَهُ إِلَّا الْأَئِمَّهُ الِاثْنَا عَشَرَ[۱۱]

ای یونس نماز و روزه‌ و سخن‌ و روایات‌ و دانش‌های‌ آنان‌ که‌ با ما اهل‌بیت‌ :نیستند، تو را نفریبد؛ اینان‌ چون‌ درازگوشان‌ گریزپا هستند؛ یونس‌! اگر طالب‌ دانش‌ و معرفت‌ صحیح‌ هستی‌، منحصراً نزد ما اهل‌بیت علیهم السلام است‌؛ ما وارثان‌ حکمت‌ شرع‌ و فصل‌ الخطاب‌ هستیم‌.

۱۲- علم صحیح نزداهل بیت: است وبس

شُعَیْبٍ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ الصَّادِقِ(ع) إِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ یُونُسُ فَسَأَلَهُ وَ ذَکَرَ الْحَدِیثَ إِلَّا أَنَّهُ یَقُولُ فِی حَدِیثِ شُعَیْبٍ عِنْدَ قَوْلِهِ لِیُونُسَ إِذَا أَرَدْتَ الْعِلْمَ الصَّحِیحَ فَعِنْدَنَا فَنَحْنُ أَهْلُ الذِّکْرِ الَّذِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَى- فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ‏^[۱۲]

صدوق در کتاب نصوص از شعیب عقرقوفى حدیث کند که گفت: نزد حضرت صادق (ع)بودم که یونس (بن عبد الرحمن) وارد شد و حدیث را (که پس از این در حرف یاء بیاید) نقل مى‏کند جز اینکه در این حدیث است- در آنجا که حضرت به یونس فرمود: هر گاه علم صحیح بخواهى نزد ما است- زیرا ماییم اهل ذکر آن کسانى که خداى عز و جل فرماید: «از اهل ذکر بپرسید اگر نمى‏دانید».

۱۳- هرچه که از اهل بیت نشنویدوبگوییدشراست

قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع)فِی حَدِیثٍ‏ أَمَا إِنَّهُ شَرٌّ عَلَیْکُمْ أَنْ تَقُولُوا بِشَیْ‏ءٍ مَا لَمْ تَسْمَعُوهُ مِنَّا[۱۳]

امام صادق(ع) فرمود:همانا براى شما شر است که چیزى را تا از ما نشنیده‏اید بگوئید

۱۴- ریشه همه خیرها اهل بیت اند که جمله خیرها توحید است

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: نَحْنُ‏ أَصْلُ‏ کُلِ‏ خَیْرٍ وَ مِنْ فُرُوعِنَا کُلُّ بِرٍّ فَمِنَ الْبِرِّ التَّوْحِیدُ[۱۴]

ابن مسکان از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: ما ریشه هر گونه خیر و خوبى هستیم و همه نیکیها از شاخه‏هاى ماست، و از جمله نیکی هاست توحید…

۱۵- شرق وغرب عالم برویم علم صحیحی جز درخانه اهل بیت: نخواهیم یافت

قَالَ: قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) لِسَلَمَهَ بْنِ کُهَیْلٍ وَ الْحَکَمِ بْنِ عُتَیْبَهَ شَرِّقَا وَ غَرِّبَا فَلَا تَجِدَانِ عِلْماً صَحِیحاً إِلَّا شَیْئاً خَرَجَ مِنْ عِنْدِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ[۱۵]

امام باقر :به سلمه بن کهیل و حکم بن عتیبه فرمود:به مشرق بروید یا مغرب، علمِ درست به دست نیاورید جز آنچه از نزد ما خاندان بیرون آمده است‏

۱۶- چنددستگی واختلاف بخاطردوری ازعلوم اهل بیت: است

مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع)یَقُولُ‏ لَیْسَ عِنْدَ أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ حَقٌّ وَ لَا صَوَابٌ وَ لَا أَحَدٌ مِنَ النَّاسِ یَقْضِی بِقَضَاءٍ حَقٍّ إِلَّا مَا خَرَجَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ إِذَا تَشَعَّبَتْ بِهِمُ الْأُمُورُ کَانَ الْخَطَأُ مِنْهُمْ وَ الصَّوَابُ مِنْ عَلِیٍّ (ع)[۱۶]

محمد بن مسلم گوید: شنیدم امام باقر(ع)مى‏فرمود: نزد هیچ کس از مردم مطلب‏حق و درستى نیست و هیچ یک از مردم بحق قضاوت نکند. جز آنچه از خاندان ما بیرون آید و هنگامى که امور مردم متشتت و پراکنده گردد، خطا از آنها و صواب از على (ع)است‏

۱۷- هرعلمی بخواهیم باید در خانه اهل بیت: برویم که علم واقعی در آنجاست

عَنْ زُرَارَهَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْکُوفَهِ یَسْأَلُهُ عَنْ قَوْلِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (ع)سَلُونِی عَمَّا شِئْتُمْ فَلَا تَسْأَلُونِّی عَنْ شَیْ‏ءٍ إِلَّا أَنْبَأْتُکُمْ بِهِ قَالَ إِنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ عِنْدَهُ عِلْمُ شَیْ‏ءٍ إِلَّا خَرَجَ مِنْ عِنْدِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَلْیَذْهَبِ النَّاسُ حَیْثُ شَاءُوا فَوَ اللَّهِ لَیْسَ الْأَمْرُ إِلَّا مِنْ هَاهُنَا وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى بَیْتِهِ[۱۷]

زراره گوید: خدمت امام باقر علیه السلام بودم که مردى از اهل کوفه از آن حضرت راجع بقول امیر المؤمنین (ع): «هر چه خواهید از من بپرسید هر چه از من بپرسید بشما خبر دهم» سؤال کرد، حضرت فرمود: هیچ کس علمى ندارد جز آنچه از امیر المؤمنین(ع)استفاده شده، مردم هر کجا خواهند بروند، بخدا علم درست جز اینجا نیست- و با دست اشاره بخانه خود کرد- (مقصود خانه وحى و نبوتست، نه خصوص خانه ملکى آن حضرت).

۱۸- اولی الامر به صورت خاص که علوم را بایداز آنها بگیریم اهل بیت: اند

عُبَیْدِ بْنِ کَثِیرٍ مُعَنْعَناً عَنِ الْحُسَیْنِ‏ أَنَّهُ سَأَلَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ۸عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى‏ أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ‏- قَالَ أُولِی‏ الْفِقْهِ‏ وَ الْعِلْمِ‏ قُلْنَا أَ خَاصٌّ أَمْ عَامٌّ قَالَ بَلْ خَاصٌّ لَنَا[۱۸]

امام‌ صادق (ع)در پاسخ‌ این‌ سؤال‌ که‌ مقصود از اولی‌الامر در آیه اطیعوالله‌… چیست‌، فرمود: مقصود صاحبان‌ فقه‌ و علم‌ است‌؛ مجدداً سؤال‌ شد: آیا این‌ خاص‌ است‌ یا عام‌؟ (ع)فرمود: تنها ما [صاحبان‌ فقه‌ و علم‌] هستیم‌.

۱۹- اگر پی وراست برویم علمی نمی یابیم الا در خانه اهل بیت:

قال أَبَا جَعْفَرٍ(ع)للحَسَنَ الْبَصْرِی‏ فَلْیَذْهَبِ‏ الْحَسَنُ‏ یَمِیناً وَ شِمَالًا فَوَ اللَّهِ مَا یُوجَدُ الْعِلْمُ إِلَّا هَاهُنَا[۱۹]

حسن بصرى بهر راهى که خواهد برود. بخدا علم جز در این خاندان یافت نشود

۲۰- تمام علوم درعترت: است پس به کجا می رویم؟!آیا چیزی به نام تولیدعلم داریم؟!

أَلَا إِنَ‏ الْعِلْمَ‏ الَّذِی‏ هَبَطَ بِهِ‏ آدَمُ‏ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ جَمِیعَ مَا فُضِّلَتْ بِهِ النَّبِیُّونَ إِلَى خَاتَمِ النَّبِیِّینَ فِی عِتْرَهِ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ فَأَیْنَ یُتَاهُ بِکُمْ بَلْ أَیْنَ تَذْهَبُونَ[۲۰]

امیر المؤمنین (ع)آن راستگوترین راستگویان در خطبه مشهور خود که موافق و مخالف آن را روایت کرده‏اند مى‏فرماید: «بدانید آن علم که آدم آن را از آسمان با خود به زمین فرو آورد و همه آنچه که برترى پیامبران تا خاتم النّبیین بدان بود یک جا در عترت خاتم پیامبران فراهم آمده است. دیگر به کدام سو خود را به هلاکت مى‏افکنید؟ به کجا میروید؟

۲۱- اگرعلم را از اهل بیت: نگیریم یقینا در گروه بدعت گذارانیم

قال علی(ع):نَّمَا النَّاسُ‏ رَجُلَانِ‏ مُتَتَبِّع‏شِرْعَهً وَ مُبْتَدِعٌ بِدْعَهً لَیْسَ مَعَهُ مِنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ بُرْهَانُ سُنَّهٍ وَ لَا ضِیَاءُ حُجَّه[۲۱]

مردم دو دسته‏اند: گروه اول دنبال این است که علومش رااز شریعت بدست آورد، و گروه دوم پدید آورنده بدعت که او را از جانب خدانه برهانى از سنّت و نه نورى از دلیل و حجّت است.

۲۲- اختلاف درشیعه به خاطر عدوم رجوع بع اهل بیت واحادیث آنها می باشد

عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (ع) فِی حَدِیثٍ‏ أَنَّهُ‏ سُئِلَ‏ عَنِ‏ اخْتِلَافِ‏ الشِّیعَهِ- فَقَالَ إِنَّ دِینَ اللَّهِ لَا یُعْرَفُ بِالرِّجَالِ بَلْ بِآیَهِ الْحَقِّ فَاعْرِفِ الْحَقَّ تَعْرِفْ أَهْلَهُ إِنَّ الْحَقَّ أَحْسَنُ الْحَدِیثِ وَ الصَّادِعَ بِهِ مُجَاهِدٌ وَ بِالْحَقِّ أُخْبِرُکَ فَأَرْعِنِی سَمْعَکَ وَ ذَکَرَ کَلَاماً طَوِیلًا حَاصِلُهُ الْأَمْرُ بِالرُّجُوعِ إِلَیْهِمْ ع فِی الْأَحْکَامِ وَ تَفْسِیرِ الْقُرْآنِ وَ غَیْرِ ذَلِکَ[۲۲]

از امیرالمونین(ع) در باره اختلاف شیعه سوال شد پس فرمودند دین خدا به شخصیّت و موقعیّت افراد شناخته نمى‏شود، بلکه به علامت و نشانه حق شناخته مى‏گردد. حق را بشناس، اهلش را خواهى شناخت. حق بهترین گفتار است، و کسى که از آن فاش سخن گوید مجاهد در راه خداست، و من به حق با تو سخن مى‏گویم، به من گوش فرا ده، و سپس آن‏را به بعضى از دوستان خودت که رأیى محکم و عقلى پسندیده دارند بازگو کن‏ در این کلام طولانی از حضرت حاصل کلام این است که در علوم مانند احکام ،تفسیر و…بایدبه اهل بیت: رجوع کنیم

۲۳- اخذعلوم از غیر مسیر وحی مانندعبادت غیر خداست

عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع)قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ‏ اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ‏ قَالَ أَمَا إِنَّهُمْ لَمْ یَتَّخِذُوهُمْ آلِهَهً إِلَّا أَنَّهُمْ أَحَلُّوا حَلَالًا فَأَخَذُوا بِهِ وَ حَرَّمُوا حَرَاماً فَأَخَذُوا بِهِ فَکَانُوا أَرْبَابَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّه‏[۲۳]

جابر از حضرت صادق (ع)نقل کرد در باره آیه: اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ‏ فرمود کشیشها و رهبانهاى خود را بعنوان خدا نگرفتند جز اینکه آنها چیزى را حلال کردند آنها پیروى نمودند و چیزى را حرام نمودند قبول کردند در نتیجه کشیشها و رهبانها ارباب و خدایان آنها شدند در مقابل خدا

۲۴- رجوع وبه سراغ هرکس جزاهل بیت :در هر زمینه ای رفتن طاغوت ومخالفت با خداست

أَبُو الصَّبَّاحِ الْکِنَانِیُّ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع)یَا أَبَا الصَّبَّاحِ إِیَّاکُمْ وَ الْوَلَائِجَ فَإِنَّ کُلَّ وَلِیجَهٍ دُونَنَا فَهِیَ طَاغُوتٌ أَوْ قَالَ نِد[۲۴]

ابو الصباح کنانى گفت حضرت باقر (ع)فرمود ابا الصباح! بپرهیزید از پشت و پناه گرفتنها:هر پشت و پناهى جز ما طاغوت است یا رقیب و مخالف خدا است.

۲۵- توصیه به جوانان که تنها سراغ اهل بیت: بروندونزدغیرمعصوم نروند

عَنْ أَبَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) یَقُولُ‏ یَا مَعْشَرَ الْأَحْدَاثِ اتَّقُوا اللَّهَ وَ لَا تَأْتُوا الرُّؤَسَاءَ وَ غَیْرَهُمْ‏حَتَّى یَصِیرُوا أَذْنَاباً لَا تَتَّخِذُوا الرِّجَالَ وَلَائِجَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنَا وَ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ مِنْهُمْ ثُمَّ ضَرَبَ بِیَدِهِ إِلَى صَدْرِه‏[۲۵]

ابان گفت از حضرت صادق (ع)شنیدم مى‏فرمود جوانان از خدا بپرهیزید اطراف رؤسا جمع نشوید آنها را رها کنید تا بى‏موقعیت شوند دیگران را پشت و پناه در مقابل خدا نگیرید.بخدا قسم، بخدا قسم ما براى شما بهتر از آنها هستیم در این موقع با دست بسینه خود اشاره نمود.

۲۶- حتی مردم را نباید به غیر معصوم دعوت کنیم تا سخنانش را بشنوند

أَبُو حَفْصٍ مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدٍ عَنْ أَخِیهِ سُفْیَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) یَا سُفْیَانُ إِیَّاکَ وَ الرِّئَاسَهَ فَمَا طَلَبَهَا أَحَدٌ إِلَّا هَلَکَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَدْ هَلَکْنَا إِذْ لَیْسَ أَحَدٌ مِنَّا إِلَّا وَ هُوَ یُحِبُّ أَنْ یُذْکَرَ وَ یُقْصَدَ وَ یُؤْخَذَ عَنْهُ فَقَالَ لَیْسَ حَیْثُ تَذْهَبُ إِلَیْهِ إِنَّمَا ذَلِکَ أَنْ تَنْصِبَ رَجُلًا دُونَ الْحُجَّهِ فَتُصَدِّقَهُ فِی کُلِّ مَا قَالَ وَ تَدْعُوَ النَّاسَ إِلَى قَوْلِه‏[۲۶]

أبو حفص از برادرش سفیان بن خالد روایت نموده که امام صادق (ع)فرمود: اى سفیان هوشیار باش، و از رفتن در پى ریاست بپرهیز که هیچ کس در جستجوى آن بر نیامد مگر اینکه تباه شد. عرض کردم: فدایت گردم، ما تباه‏شده‏ایم، زیرا هیچ یک از ما نیست مگر آنکه دوست دارد که نامدار باشد، و مردم او را در نظر گرفته و به او مراجعه کنند، و از او علم ومطلب بگیرند!فرمود:

این گونه نیست که تو پنداشته‏اى، بلکه ریاست آن است که: تو غیر از حجّت خدا شخص دیگرى را بدون دلیل برگزینى و هر چه گوید تصدیقش نمائى، و مردم را براى شنیدن و پذیرفتن گفتار او دعوت کنى‏

۲۷- تنها درب ورودی علوم معصومین هستند

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) أَنَّهُ قَالَ: أَبَى اللَّهُ أَنْ یُجْرِیَ الْأَشْیَاءَ إِلَّا بِالْأَسْبَابِ فَجَعَلَ لِکُلِّ سَبَبٍ شَرْحاً وَ جَعَلَ لِکُلِّ شَرْحٍ عِلْماً وَ جَعَلَ لِکُلِّ عِلْمٍ بَاباً نَاطِقاً عَرَفَهُ مَنْ عَرَفَهُ وَ جَهِلَهُ مَنْ جَهِلَهُ ذَلِکَ رَسُولُ اللَّهِ (ص)وَ نَحْنُ[۲۷]

امام صادق(ع) فرمود: خدا خوددارى و امتناع فرموده که کارها را بدون اسباب فراهم آورد پس براى هر چیزى سبب و وسیله‏اى قرار داد و براى هر سبب شرح و گشایشى مقرر داشت و براى هر شرحى نشانه‏اى [دانشى‏] گذاشت و براى هر نشانه درى گویا نهاد، هر کس آن را شناخت چه خوش شناخت‏ و نادان حقیقى کسى است که باین در نادان گشت، این درب گویا رسول خدا (ص)است و مااهل بیت:

۲۸- پیروی ازغیر معصوم در حقیقت پیروی از هوای نفس است

عَنِ الثُّمَالِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع)عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ قَالَ عَنَى اللَّهُ بِهَا مَنِ اتَّخَذَ دِینَهُ رَأْیَهُ مِنْ غَیْرِ إِمَامٍ مِنْ أَئِمَّهِ الْهُدَى[۲۸]

از ابى الحسن (ع) در تفسیر قول خدا عز و جل (۵۰ سوره قصص): «کیست گمراه‏تر باشد از آن که پیرو هوس خود است بى‏رهبرى از طرف خدا» فرمود: مقصود کسى است که دینش رأى اواست بى‏یک یک امامى از ائمه هدى‏

۲۹- سرگردانی تاروز قیامت برای کسی که پیروی از غیر معصوم کند

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع)أَنَّهُ قَالَ: مَنْ دَانَ اللَّهَ بِغَیْرِ سَمَاعٍ عَنْ صَادِقٍ أَلْزَمَهُ اللَّهُ التِّیهَ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَه[۲۹]

از حضرت ابى جعفر (امام محمّد باقر(ع)) رسیده که آن بزرگوار فرموده: کسى که خدا را بجز شنیدن از صادق و راستگوئى (امام و پیشوائى از ائمّه هدى:) اطاعت کند خدا گمراهى و سرگردانى را تا روز رستخیز لازم و پایدار او گرداند

۳۰- اهل بیت: علومشان راحتی از راه دشمنان هم به ما می رسانند

جَابِرُ بْنُ یَزِیدَ الْجُعْفِیُّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع)یَقُولُ: إِنَ‏ لَنَا أَوْعِیَهً نَمْلَؤُهَا عِلْماً وَ حِکَماً وَ لَیْسَتْ لَهَا بِأَهْلٍ فَمَا نَمْلَؤُهَا إِلَّا لِتُنْقَلَ إِلَى شِیعَتِنَا فَانْظُرُوا إِلَى مَا فِی الْأَوْعِیَهِ فَخُذُوهَا ثُمَّ صَفُّوهَا مِنَ الْکُدُورَهِ تَأْخُذُونَهَا بَیْضَاءَ نَقِیَّهً صَافِیَهً وَ إِیَّاکُمْ وَ الْأَوْعِیَهَ فَإِنَّهَا[۳۰]

امام باقر(ع)فرمودند : برای ما ظرفهایی است که آن را از علم و حکمت پر می کنیم در حالیکه اهلیت این علوم را ندارند پس علم و حکمتمان را در این ظرفها قرار می دهیم تا به شیعیانمان برسانند پس شما علم و حکمتی را که در این ظرفها قرار دادیم بگیرید و آن علوم را از ناپاکی ها پاک کنید علوم روشن و پاک و صاف آن را بگیرید و از این ظرفها بر حذر باشید چرا که ظرفهای ناپاکی هستند لذا آنها را بشکنید.

۳۱- علم را فقط خداوند به اهل بیت :آموخته است

عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع)قَالَ: إِنَّا أَهْلُ بَیْتٍ مِنْ عِلْمِ اللَّهِ عَلِمْنَا وَ مِنْ حُکْمِهِ أَخَذْنَا وَ مِنْ قَوْلِ الصَّادِقِ سَمِعْنَا فَإِنْ تَتَّبِعُونَا تَهْتَدُوا[۳۱]

از جابر از امام باقر(ع)نقل شده که فرمود: ما خاندانى هستیم که از علم خدا به ما آموخته‏اند. ما فرمان او را دریافت نموده و سخن راست او را شنیده‏ایم. اگر از ما پیروى کنید هدایت مى‏یابید.

۳۲- علم وحق نزد اهل بیت است وباید از آنها گرفته شود

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (ع)یقُولُ‏ أَمَا إِنَّهُ‏ لَیْسَ‏ عِنْدَ أَحَدٍ عِلْمٌ‏ وَ لَا حَقٌّ وَ لَا فُتْیَا إِلَّا شَیْ‏ءٌ أُخِذَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع)وَ عَنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ: [۳۲]

محمد بن مسلم گفت شنیدم از امام باقر(ع)که می فرمودند:نزدهیچ کس علم و حق .سخن متقن نیست مگر چیزی که ازعلی بن ابیطالب ۸واز ما اهل بیت: گرفته شده باشد.

۳۳- نهایت وآخر هرعلمی اهل بیت: هستندکه از آنها نباید جلو یا عقب بود

أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع)قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ إِنَّ لَکُمْ مَعَالِمَ فَاتَّبِعُوهَا وَ نِهَایَهً فَانْتَهُوا إِلَیْهَا[۳۳]

از امام صادق(ع)ازرسول خدا(ص) نقل کردند:همانا برای شما نشانه هایی است که حق وعلم واقعی را در یافت می کنید وجودداردپس از آن نشانه ها پیروی کنید و همانا برای شما نهایت و پایانی است پس آنجا باز ایستید (یا پس آن نهایت را بشناسید و از آن آگاه باشید)

۳۴- تنها باید ازدرمخصوصی که خداقرارداده وارد خانه علم شویم

عن سعد عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(ع)قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ هَذِهِ الْآیَهِ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى‏ وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها فَقَالَ آلُ مُحَمَّدٍ ص أَبْوَابُ اللَّهِ وَ سَبِیلُهُ وَ الدُّعَاهُ إِلَى الْجَنَّهِ وَ الْقَادَهُ إِلَیْهَا وَ الْأَدِلَّاءُ عَلَیْهَا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَه[۳۴]

حضرت ابى جعفر(ع) درتفسیرآیه۱۸(ص)سوره بقره فرمود: آل محمّد (ائمّه و خلفاء حقّه و جانشینان پیغمبر اکرم:) درهاىخدا و راه (نجات و رهائى از عذاب) او هستند، ایشان تا روز رستخیز (مردم را) دعوت‏کننده ببهشت و جلو داران بسوى آن و رهنمایان بر آن میباشند.

۳۵- مراقب باشیم کسی که کتاب زیاد نوشته ونویسنده ماهری است مارا فریب ندهد. مراقب باشیم که علم خودرا از که می گیریم :

قَالَ النَّبِیُّ (ص)إِیَّاکُمْ وَ أَهْلَ الدَّفَاتِرِ وَ لَا یَغُرَّنَّکُمُ الصَّحَفِیُّون‏[۳۵]

پیامبر(ص)فرمودند:از اهل دفاتر و نوشتجات بپرهیزید و صاحبان صحف و نوشته هاى آنها شما را فریب ندهد.

۳۶- علم از نزد اهل بیت: به سوى مردم خارج گردیده است

عن یحیى بن عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ قَالَ‏ سَمِعْتُ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ(علیهماالسّلام) یَقُولُ وَ عِنْدَهُ نَاسٌ مِنْ أَهْلِ کُوفَهَ عَجَباً لِلنَّاسِ یَقُولُونَ أَخَذُوا عِلْمَهُمْ کُلَّهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (ص)فَعَمِلُوا بِهِ وَ اهْتَدَوْا وَ یَرَوْنَ أَنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ لَمْ نَأْخُذْ عِلْمَهُ وَ لَمْ نَهْتَدِ بِهِ وَ نَحْنُ‏أَهْلُهُ وَ ذُرِّیَّتُهُ فِی مَنَازِلِنَا أُنْزِلَ الْوَحْیُ وَ مِنْ عِنْدِنَا خَرَجَ إِلَى النَّاسِ الْعِلْمُ أَ فَتَرَاهُمْ عَلِمُوا وَ اهْتَدَوْا وَ جَهِلْنَا وَ ضَلَلْنَا إِنَّ هَذَا مُحَال‏[۳۶]

یحیى بن عبد اللَّه بن حسن گوید: از امام صادق(ع)در حالى که گروهى از کوفیان خدمتش بودند شنیدم که مى‏فرمود: شگفتا از این مردم که مى‏گویند تمام دانش خود را از رسول خدا(ص)فرا گرفته و بدان عمل نموده و هدایت شده‏اند، و معتقدند که ما اهل بیت: دانش آن حضرت را نیندوخته و بدان هدایت نیافته‏ایم و حال آنکه ما اهل و اولاد او هستیم، وحى در منازل ما فرودآمده، و علم از نزد ما به سوى مردم خارج گردیده است، گمان مى‏کنى که آنان دانستند و هدایت شدند و ما ندانستیم و گمراه گشتیم؟! حقّا که چنین چیزى محال است.

۳۷- حتی اهل بیت: علومشان از خودشان نیست ، از طریق وحی است به همین دلیل باید به آنها رجوع کنیم

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(ع) قَالَ لَوْ أَنَّا حَدَّثْنَا بِرَأْیِنَا ضَلَلْنَا کَمَا ضَلَّ مَنْ کَانَ قَبْلَنَا وَ لَکِنَّا حَدَّثْنَا بِبَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّنَا بَیَّنَهَا لِنَبِیِّهِ ص فَبَیَّنَهُ لَنَا[۳۷]

ازامام باقر(ع)رسیده که فرموده: اگر ما (آل محمد(ص)) از روى رأى‏ و اندیشه خود حدیث و سخنى میگفتیم گمراه میشدیم چنان که کسانى که پیش از ما بودند گمراه شدند، و لیکن ما حدیث میگوئیم از روى برهان و دلیل آشکار از جانب پروردگارمان که آن برهان و دلیل را براى پیغمبرش(ص)بیان کرده و آن حضرت براى ما بیان نموده است.

۳۸- سراغ غیر معصوم ویا نظر خود رفتن در علوم(بالاترین علوم،توحید و خدا شناسی است)بدعت ونابودی است

عَنْ یُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ (ع)بِمَا أُوَحِّدُ اللَّهَ فَقَالَ یَا یُونُسُ لَا تَکُونَنَّ مُبْتَدِعاً مَنْ نَظَرَ بِرَأْیِهِ هَلَکَ وَ مَنْ تَرَکَ أَهْلَ بَیْتِ نَبِیِّهِ (ص) ضَلَّ وَ مَنْ تَرَکَ کِتَابَ اللَّهِ وَ قَوْلَ نَبِیِّهِ کَفَرَ[۳۸]

یونس بن عبد الرحمن گوید: به ابو الحسن اول (امام هفتم) (ع)گفتم: به چه روش خدا را یگانه دانم؟ فرمود: اى یونس، بدعت‏گذار نباش، هر که به رأى ونظر خویش متوجه باشد هلاک است و هر که خاندان معصوم پیغمبر(ص) خود را ترک کند گمراه است، و هر که کتاب خدا و قول پیغمبرش را وانهد کافر است.

 

 

۳۹- گنجینه داران علم اهل بیت اند

السَّلَامُ عَلَیْکُمْ یَا أَهْلَ بَیْتِ النُّبُوَّهِ وَ مَوْضِعَ الرِّسَالَهِ وَ مُخْتَلَفَ الْمَلَائِکَهِ وَ مَهْبِطَ الْوَحْیِ وَ مَعْدِنَ الرَّحْمَهِ وَ خُزَّانَ‏ الْعِلْم‏[۳۹]

سلام بر شما اى خاندان نبوّت، و موضع رسالت، و محلّ آمد و شد فرشتگان، و جایگاه نزول وحى، و معدن رحمت، و خزانه داران علم‏

۴۰- علم اولین وآخرین نزد اهل بیت است وبس

یَا مَعْشَرَ النَّاسِ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی وَ هَذَا سَفَطُ الْعِلْمِ هَذَا لُعَابُ رَسُولِ اللَّهِ (ص) هَذَا مَا زَقَّنِی رَسُولُ اللَّهِ زَقّاً زَقّاً سَلُونِی فَإِنَّ عِنْدِی عِلْمَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِین‏[۴۰]

یعنى اى گروه مردمان از من هر نوع سؤال که در خاطر ضمایر خود مستتر دارید قبل از آنکه مرا مفقود یابید الحال نمائید و اشاره بشکم بکمال علم خود کرده فرمود:که این مکان علم و این مقرّ لعاب رسول ایزد وهاب است که مرا، چشانید چشانیدنى و چه چشانیدن که از آن علم اولین و آخرین بوسیله این عنایت و احسان بر من منکشف و عیان گردید اى معشر الناس قبل از فقدان و عدم وجدان من از هر گونه مخفى و پنهان که خواهید از من سؤال نمائید زیرا که علم اولین و آخرین در نزد من واضح و مبین است‏

 

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ عِلْمِ النَّبِیِّینَ، وَ مُسْتَوْدَعَ‏ عِلْمِ‏ الْأَوَّلِینَ‏ وَ الْآخِرِین‏[۴۱]

 

 

[۱] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۱ / ۳۴ / باب أصناف الناس …..  ص : ۳۳

[۲] – مختصر البصائر /   / ۱۹۸ / باب فی فضل الأئمه ص و ما جاء فیهم من القرآن العزیز …..  ص : ۱۸۱

[۳] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۱ / ۴۰۰ / باب أنه لیس شی‏ء من الحق فی ید الناس إلا ما خرج من عند الأئمه ع و أن کل شی‏ء لم یخرج من عندهم فهو باطل …..  ص : ۳۹۹

[۴] – رجال الکشی – إختیار معرفه الرجال / النص / ۲۷۷ / فی أبی محمد هشام بن الحکم …..  ص : ۲۵۵

[۵] -الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۶ / ۴۳۴ / باب الغناء …..  ص : ۴۳۱

[۶] -معانی الأخبار / النص / ۳۹۹ / باب نوادر المعانی …..  ص : ۳۷۹

[۷] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۱ / ۱۷۸ / باب أن الأرض لا تخلو من حجه …..  ص : ۱۷۸

[۸] – کمال الدین و تمام النعمه / ج‏۱ / ۲۴۱ / ۲۲ باب اتصال الوصیه من لدن آدم ع و أن الأرض لا تخلو من حجه لله عز و جل على خلقه إلى یوم القیامه …..  ص : ۲۱۱

[۹] – تحف العقول / النص / ۱۷۱ / وصیته ع لکمیل بن زیاد مختصره …..  ص : ۱۷۱

[۱۰] – نهج البلاغه (للصبحی صالح)/۲۱۵/۱۵۴و من خطبه له ع یذکر فیها فضائل أهل البیت…..ص:۲۱۵

[۱۱] – کفایه الأثر فی النص على الأئمه الإثنی عشر /   / ۲۵۸ و وسائل الشیعه / ج‏۲۷ / ۷۲ / ۷ باب وجوب الرجوع فی جمیع الأحکام إلى المعصومین ع …..  ص : ۶۲

[۱۲] ( ۳) کفایه الاثر: ۳۴ و ۳۵٫ و الآیه فی سوره النحل: ۴۳ و الأنبیاء: ۷٫

[۱۳] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۲ / ۴۰۲ / باب الضلال …..  ص : ۴۰۱

[۱۴] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۸ / ۲۴۲ / حدیث القباب …..  ص : ۲۳۱

[۱۵] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۱ / ۳۹۹ / باب أنه لیس شی‏ء من الحق فی ید الناس إلا ما خرج من عند الأئمه ع و أن کل شی‏ء لم یخرج من عندهم فهو باطل …..  ص : ۳۹۹

[۱۶] -همان

[۱۷] -همان

[۱۸] – تفسیر فرات الکوفی /   / ۱۰۸ / [سوره النساء(۴): آیه ۵۹] …..  ص : ۱۰۷

[۱۹] – الکافی (ط – الإسلامیه) / ج‏۱ / ۵۱ / باب النوادر …..  ص : ۴۸

[۲۰] – الغیبه( للنعمانی) / النص / ۴۴ / باب ۲ فیما جاء فی تفسیر قوله تعالى و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا

[۲۱] – وسائل الشیعه / ج‏۲۷ / ۱۳۵ / ۱۰ و نهج البلاغه (للصبحی صالح) /   / ۲۵۴ / تحریم البدع …..  ص : ۲۵۴

[۲۲] – الأمالی (للمفید) / النص / ۵ / المجلس الأول و وسائل الشیعه / ج‏۲۷ / ۱۳۵

[۲۳] – تفسیر العیاشی / ج‏۲ / ۸۶ / [سوره التوبه(۹): آیه ۳۱] …..  ص : ۸۶

[۲۴] -تفسیر العیاشی / ج‏۲ / ۸۳ / [سوره التوبه(۹): آیه ۱۹] …..  ص : ۸۳

[۲۵] – تفسیر العیاشی / ج‏۲ / ۸۳ / [سوره التوبه(۹): آیه ۱۹] …..  ص : ۸۳

[۲۶] -معانی الأخبار    ۱۸۰   باب معنى قول الصادق جعفر بن محمد ع من طلب الرئاسه هلک …..  ص : ۱۷۹

[۲۷] – الکافی   ج‏۱   ۱۸۳   باب معرفه الإمام و الرد إلیه …..  ص : ۱۸۰

[۲۸] – الکافی   ج‏۱   ۳۷۴   باب فیمن دان الله عز و جل بغیر إمام من الله جل جلاله …..  ص : ۳۷۴

[۲۹] – بحار الأنوار (ط – بیروت) / ج‏۲ / ۹۳

[۳۰] -اصل زَیْدٍ الزَّرَّادو بحار الأنوار (ط – بیروت) / ج‏۲ / ۹۳

[۳۱] – الإرشاد فی معرفه حجج الله على العبادللمفید   ج‏۱   ۲۴۰   کلامه ع فی الدعاء إلى نفسه و التعریض بظالمه …..  ص : ۲۳۹

[۳۲] – بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم / ج‏۱ / ۵۱۹ / ۱۹ باب فی أئمه آل محمد ص أن المستحق الذی فی أیدی الناس من العلوم هو الذی خرج من عندهم و ما کان من الرأی و القیاس من الباطل فمن عند أنفسهم …..  ص : ۵۱۸

[۳۳] -المحاسن / ج‏۱ / ۲۷۲ / ۳۸ باب التحدید …..  ص : ۲۷۲

[۳۴] – تفسیر العیاشی / ج‏۱ / ۸۶ / [سوره البقره(۲): آیه ۱۸۹] …..  ص : ۸۵

[۳۵] – بحار الأنوار (ط – بیروت) / ج‏۲ / ۱۰۵ / باب ۱۴ من یجوز أخذ العلم منه

[۳۶] – الأمالی (للمفید) / النص / ۱۲۳ / المجلس الرابع عشر

[۳۷] – بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم / ج‏۱ / ۲۹۹ / ۱۴ باب فی الأئمه أن عندهم أصول العلم ما ورثوه عن النبی ص لا یقولون برأیهم …..  ص : ۲۹۹

[۳۸] -الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۱، ص: ۵۷

[۳۹] -فرازابتدای زیارت جامعه کبیره ومن لا یحضره الفقیه/ج‏۲/۶۱۰/ زیاره جامعه لجمیع الأئمه ع…. ص:۶۰۹

[۴۰] – التوحید (للصدوق) /   / ۳۰۵ / ۴۳ باب حدیث ذعلب

[۴۱] – المزار الکبیر(لابن المشهدی)/ ۲۰۹/۳ – زیاره اخرى لأمیر المؤمنین صلوات الله علیه ….. ص:۲۰۵

منبع : http://www.borhannews.com/news/?page_id=2146