به نام هستی بخش
ملاک ها و معیارهای مورد توجه برای ازدواج
- اصالت خانوادگی: در خانواده های اصیل پدر و مادر از نظر اخلاقی و رفتاری خود نمونه هستند. دختر و یا پسر در آن خانواده سجایای اخلاقی را از پدر و مادر خود به ارث می برند معمولاً در این خانواده فرزندان یله نبوده و نسبت به رفتارهای پدر و مادر حساس هستند اصالت پدر و مادر که هر دو اصیل و از خانواده های نجیب بودن شرط اساسی برای اصالت خانوادگی است.
- تحصیلات: تا جایی که امکان دارد بهتر است دو خانواده از نظر تحصیلاتی چندان تفاوتی نداشته باشند تا فرزندان این دو خانواده که با هم ازدواج می کنند در هم فهمی ارزش ها چندان مشکلی نداشته باشند زیرا خانواده ای که از سواد کمتری نسبت به خانواده همسریش برخوردار باشد در بسیاری از موارد ممکن است اختلاف داشته و در بستر آفرینی برای تفاهم، سازگاری کمتری داشته باشند و بدتر از این فاصله سواد و تحصیلات دو نفری است که با هم ازدواج می کنند که از نظر عملی باید هم کف باشند در غیر این صورت خواه ناخواه ازدواج و زندگی اشتراکی آنان عاری از مشکل نخواهد بود.
- طبقه اقتصادی: اختلاف سطح اقتصادی در دو خانواده که قصد ازدواج دارند باید مود توجه قرار گیرد فردی که در یک خانواده محروم و فقیر بزرگ شده است نمی تواند با دختری که در یک خانواده مرفه بزرگ شده است ازدواج کند معمولاً محرومیت ها در نظام زندگی انسان ها اثر گذارند و این اثرات محرومیتی بعدها خود را در زندگی اشتراکی جلوه گر می سازند لذا اقناع توقعات به راحتی امکان پذیر نخواهد بود و کم توجهی به توقعات و انتظارات عارضه ساز خواهد بود سه مولفه در طبقه اقتصادی گویا و قابل توجه هستند.
۱٫مسکن: داماد سرخانه شدن شاید برای بعضی از افراد خوشایند باشد ولی بعدها به مرور زمان جلوه خود را از دست داده و مشکل آفرین می گردد پس بهتر است افراد دارای مسکن مستقل باشند و یا زندگی با پدر و مادر داماد به صورت اشتراکی در طولانی مدت غیرقابل تحمل می گردد مگر اینکه ساختمان جداگانه یا طبقه مستقل جداگانه داشته و فرهنگ عروس داری در آن خانواده ها دارای رشد مقبول باشد و افراد نسبت به نظرات، سلایق و علایق هم احترام بگذارند مداخله در امور صورت نگیرد و یا عروس خانم به فرهنگ معاشرت تعاملی دارا باشند و قبل از ازدواج این نوع مهارت را کسب کند.
- وسایل زندگی: ازدواج را باید با سادگی شروع کرد و با تهیه کردن وسایل اولیه زندگی به زندگی صفا و صمیمیت بخشید و از تجملات، چشم و هم چشمی و ایده آل گرایی چشم پوشیدو بعضی کاستی های زندگی ار تحمل نمود در غیر این صورت زندگی چهره لذت بخشی را از دست می دهد.
- هزینه های رفاهی و معیشتی: توقعات را باید در زندگی معقول و در حد توانایی خصوصاً توانایی پسر تعریف کرد اگر توقعات بیشتر از حد ظرفیت و توانایی پسر باشد در طولانی مدت شیرینی زندگی را به تلخی تبدیل می کند وادامه زندگی را غیرقابل تحمل می کند.
- سن: در انتخاب همسر لازم است که از نظر سنی بین زوج ها هم خوانی وجود داشته باشد عدم هم خوانی در سن ازدواج اغلب مشکل آفرین بوده و نتیجه مطلوب نداشته است با توجه به بالغ شدن خانم ها زودتر از آقایان پیر شدن زودرس را هم دارند پس بهتر است تناسب سنی داشته باشند و معقول این است که فاصله سنی خانم و آقا یک فاصله معین در ازدواج ها تعریف گردد ( سن مرد / سن زن + هفت) و می گویند نصف سن آقا با افزایش هفت سال برآن نصف سن، برای خانم سن مناسبی است یعنی سن خانم باید نصف سن شوهر به اضافه هفت سال لحاظ گردد. هرچند که این یک قانون قطعی لازم الاجرا نیست بلکه خوب است.
- ایمان و دین باوری: پسر و دختر دیندار واقعی باشند در صورت دینداری واقعی از انجام بسیاری از اعمال خلاف خوداری خواهند کرد زیرا پایبندی به دین آنان را از انجام حرام و خلاف باز می دارد و این اکسیر زندگی اشتراکی و ضامن موفقیت در ازدواج های قابل اعتماد و مطمئن می باشد.
- هم خوانی از نظر زیبایی: هم خوانی زوج از نظر زیبایی و قد و اندام یک مساله قابل توجه است هرچند که زیبایی امری نسبی است و بیشتر به افکار، خاطرات، تجربیات و آنچه در ذهن افراد است بستگی دارد تا آنچه در واقعیت مشاهده می گردد اگر فردی قیافه ظاهری، صورت و اندام همسر خود را را نپسندد همیشه زندگی حسرت بار همراه با اضطراب خواهد داشت.
- شغل و ازدواج: نوع شغل در انتخاب همسر از اهمیت ویژه ای برخوردار است در شغل آنچه مهم است تأمین نظرات زوجین است گاهی انتخاب ها بر مبنای احساس شکل می گیرد بهتر است افراد درمورد شغل همدیگر و ویژگی های شغلی، مزایا و محدودیت های آن مطلع بوده سپس اقدام به انتخاب نمایند. آگاهی از ویژگی های شغلی زوجین بسیار مهم و اثرگذار است.
- رشد عاطفی: یکی از عوامل مهم در موفقیت زندگی زناشویی رشد عاطفی افراد است رشد عاطفی فقط به سن شناسنامه ای بستگی ندارد بلکه سن عقلی، روانی، اجتماعی، جسمانی و همه ی عوامل موثر در پختگی هستند چه بسا فردی از نظر سن تقویمی بزرگ باشد ولی به رشد عاطفی نرسد.
ولی به طور معمول اگر سایر شرایط فراهم شود مردان ما بین فاصله سنی ۲۳ الی ۲۵ و زنان در سن ۲۰ الی ۲۳ به رشد عاطفی می رسند و اگر کسی به رشد عاطفی برسد امکان تغییر ناگهانی در رفتار او کم می شود و به ثبات عاطفی دست می یابد و ثبات عاطفی در زندگی زوجین نقش اساسی را ایفا می کند و طرفین مجبور نیستند رفتارهای کودکانه ی هم را تحمل نمایند.
- هم خوانی از نظر تفکر و هوش و قضاوت : برای داشتن یک زندگی سالم زوج ها باید از نظر تفکر و هوش هم طراز هم باشند اگر خانمی با بهره هوشی بالای ۱۲۵ یا ۱۳۰ با آقایی که دارای بهره هوشی ۸۵ ازدواج کند و یا برعکس همیشه این دو فرد در زندگی اشتراکی مشکل خواهند داشت نبود طراز در تفکر و هوش همیشه مسئله ساز بوده و زوجین را در تحمل هم به زحمت انداخته است.
- هم خوانی از نظر سلامت جسمانی و روانی: در ازدواج سلامت جسمانی و روانی طرف مقابل بسیار مهم است گاهی جوانان در نتیجه کم تجربگی بدون توجه به دیدگاه بزرگسالان تحت تأثیر هیجانات قرار می گیرند و توان مدیریت هیجانی خویش را بدون شناخت کامل طرف از دست می دهند و بعدها یک عمر پشیمانی و ناسازگاری را یدک می کشند معلولیت های ذهنی، سوختگی، سل، جذام و حتی بیماری ها و آفت های نفسی مثل حسد، کینه و … در انتخاب همسر باید مورد توجه قرار گیرد.
- هم خوانی و شباهت در عقاید مذهبی: شباهت عقاید مذهبی به قدری در سعادت کانون زناشویی اهمیت دارد که روان شناسان معمولاً ازدواج دو فرد غیر هم کیش را غیر عاقلانه و احساسی می دانند که پایبندی واقعی یکی و کم توجهی دیگری اختلاف نظر قطعی بوجود آورده و کانون گرم خانوده را از هم می پاشد.
- هم خوانی از نظر زبان و ملیت: هم خوانی و هم ملیتی خیلی بیشتر با آداب و رسوم زبان مشترکی دارند و در میزان درک و فهمیدن یکدیگر موثر واقع می شوند و معمولاً از نظر آب و هوایی و جغرافیایی مردم طبع های گوناگونی دارند مثلاً مردم مناطق گرمسیری طبیعت گرم و مناطق سردسیری دارای طبیعت سرد ومعمولاً کم حرف می زنند. و تا حدودی از نظر رفتاری ممکن است تند باشند. ساحل نشینان طبیعت مخصوص مدیترانه ای نقاط کویری و خشک سخت گیر و سخت کوشند باز نظر در مورد طبایع و خلق و خوی انسان ها علاوه از موارد ذکر شده به عوامل دیگری نیز بستگی دارد و این دیدگاه ها کاملاً قطعی و تثبیت شده نبوده و نیستند.
- طرز تفکر در امور جنسی: یکی از مهم ترین نشانه های خوشبختی در زندگی زناشویی است. ناکامی یکی احساس محرومیت و ناکامی و ناامنی دیگری خواهد بود طرز تلقی افراد و زوجین به این مسئله قابل توجه و نیاز به دقت دارد.
- مستقل بودن یکی از علایم بارز رشد عاطفی و اجتماعی میزان استقلال جوان از اولیای خویش است ضمن پاسداشت حق پدر و مادر کسی به رشد واقعی رسیده که نظام ارتباطی او با والدین از نظر عواطف و وابستگی ها معقول بوده و در اداره زندگی او را دچار مشکل نسازد و در قضاوت به تشخیص صحیح برسد.
در یک پژوهش علمی معیارهای مقبول برای ازدواج را جوانان اینگونه معرفی کرده اند.
- با تقوا و با ایمان بودن زن و مرد
- خوش اخلاق و رئوف بودن نسبت به همسر
- صداقت داشتن در زندگی زناشویی
- اصالت و نجابت خانوادگی
- همسانی از نظر مذهبی، اعتقادی، هوشی و پایگاه اجتماعی
- با سواد بودن و به مطالعه علاقه داشتن
- تناسب سنی داشتن (بهتر است مرد بزرگتر از زن باشد)
- معتاد نبودن
- در برابر همسر و زندگی احساس مسئولیت کردن
- ظاهری مناسب و مرتب داشتن
- اعتماد به نفس داشتن
- به امور معنوی بیش از مادی اهمیت دادن
- در امور زندگی تفاهم داشتن و منطقی بودن
- شخصیتی سالم، متواضع، اجتماعی و با روحیه داشتن
- قدرشناسی و توان مهرورزی داشتن
- صبور و متحمل در مشکلات زندگی بودن
در یک پژوهش دیگر که از دانشجویان گروه پزشکی و دانشگاه تربیت معلم در دو گروه دختران و پسران انجام داده اند آنان نیز عوامل موثر در ازدواج را این گونه معرفی کرده اند:
پسران دانشجو در گروه پسران | پسران در تربیت معلم | دختران در گروه پزشکی | دختران در تربیت معلم |
۱٫ تفاهم اخلاقی
۲٫ پایبندی به اصول اخلاقی ۳٫ اصالت خانوادگی ۴٫ زیبایی ۵٫ تحصیلات ۶٫ توافق فکری |
۱٫ تفاهم فکری
۲٫ اخلاق نیکو ۳٫ ایمان ۴٫ زیبایی ۵٫ تحصیلات ۶٫ قناعت |
۱٫ پایبندی به اصول اعتقادی
۲٫ تفاهم اخلاقی ۳٫ اصالت خانوادگی ۴٫ تحصیلات ۵٫ شخصیت اجتماعی مطلوب ۶٫ توافق فکری |
۱٫ ایمان و دینداری
۲٫ اخلاق پسندیده ۳٫ منطقی و فهمیده بودن ۴٫ تحصیلات ۵٫ سلامت جسم و روان |
منبع: برگرفته از کتاب جوانان و ازدواج موفق از اسماعیل بیابانگرد
علی رحیمی