تهاجم بر عزاداری۶-انتقاد و مخالفت بامراسم عزاداری
انتقاد و مخالفت با مراسم عزادارى حسینى
«اعمالى به نام حسین و عزادارى او انجام مىگیرد که اصلاً روح اسلام از آن بیزار است، سینهزنیها، قمهزنیها، زنجیر زنیها، علَمبازیها، نخلبستنها، حجله بستنها، شبیه درستکردنها، و تعزیه گرفتنها و… از نظر منطق صحیح نیست چه رسد از نظر اسلامى، بعضى از این اعمال بهقدرى چندش آور و ناراحت کننده است که انسان را به یاد وحشیهاى دوران حجر مىاندازد… روحانى عالیقدرى وضع دسته هاى سینه زنى و چگونگى شرکت کنندگان آنچنانیش را بدینسان تشریح مىکرد: چهرهاش زرد و رنجور است چون بهداشت صحیح و غذاى کامل نداشته، لباسش پاره است چون وضع مادّیش بد است و فقیر است، به اطرافیانش تنه مىزند و فحش مىدهد چون تربیت ندارد و از انسانیّت عارى است چون تقوى و ایمان ندارد، آنگاه سینه مىزند آنهم چطور؟… گوینده ها و منبریها و روضه خوانها قبلاً خود راتربیت نکرده و از روح تقوى و فضیلت کمتر برخوردارند و ما از آنها به آخوندهاى خودرو تعبیر مىکنیم، این آخوندهاى خودرو فقط به مقدارى که لباس و قیافه و محیط محدودشان اقتضا کند، رعایت تقوى را کرده وگرنه روضه منبر از نظر آنها دکّان است و دکّاندارى. متأسّفانه صدى نود از این دسته مردمى بىسواد، جاهل، خودپسند، گرفتار رذائل اخلاقى و گاهى بى پروا از همه چیز هستند».
کتاب: سلام بر عاشورا – ف . صلواتى
«هر سال در ماه محرّم ملیونها مردم مسلمان عزاى شهادت حسین علیه السّلام را از سر مىگیرند… براى خویشاوندان و اصحاب و پیروان مخلص و فداکار هر شهیدى محزون بودن امرى است طبیعى؛ البتّه این نوع احساسات چندان ارزش اخلاقى ندارد و چیزى نیست جز ابراز عکس العمل فکر اقوام و خویشاوندان همدردان… اگر ما دیده یعنى فکر و نظر روشنى از مقصود حسین علیه السّلام نداشته باشیم و باز نوحه و ناله خود را در هر سالى که از شهادتش مىگذرد تجدید کنیم و ادامه دهیم، نمىتوانیم انتظار تقدیرى از امام حسین علیه السّلام در روز قیامت داشته باشیم، و نه از نظر خدا ارزشى خواهد داشت».
کتاب: حسین رمز حقیقت و مظهر آزادگى – عبد الأعلى مودودى
«به اعتقاد من در این قصّه (عاشورا) جنبه هاى احساسى را بر جنبه هایى که مىتوانست در اطرافش تعقّل و اندیشه و تفکّر به وجود آید، به عبارت دیگر فرم را بر معنا ترجیح دادند… شاید اصولاً معناى واقعى عاشورا درک نشده باشد، و به عکس فوران احساسات و هیجانات و حالاتى را مىبینیم که خواه ناخواه در همه مراسم مذهبى کم و بیش دیده مىشود، و این احساسات و هیجانات همه مسائل دیگر را تحت الشّعاع خود قرار داده، و در طول تاریخ رفتارهایى بهوجود آورده است که شاید اصلاً با خود اسلام هم موافقتى نداشته باشد؛ مانند قمه زنى یا مسائل دیگرى که در جامعه ما بهتدریج حالت عادى به خود گرفته است».
کتاب: اندیشه عاشورا – توسّلى
«انسان احساس مىکند که روضه ها و حتّى ذکر مصیبتها از خصلت تسلّى بخش به سمت تهاجمى شدن تحوّل یافته است… من فکر مىکنم سازمان مجاهدین خلق در ایجاد این تحوّل خیلى مؤثّر بوده است. اینها به هر حال احتیاج به مبارز و مجاهد و چریک داشته اند… لذا عنصر فدیه و فداکارى را در فرهنگ عاشورا برجسته کرده اند… و هنوز که هنوز است تعبیر عاشورایى عمل کردن را به کار مىبرند».
کتاب: اندیشه عاشورا – حجّاریان
«گفتم بروم به مجلس روضه اى، از همین روضه ها که همه جا هست و صدایش از هر کوچه و خانه امشب بلند است. دیدم ایمان و تعصّب من به عظمت و کار حسین بیش از آن است که بتوانم آن همه تحقیرها را بشنوم و تحمّل کنم، منصرف شدم».
کتاب: امام حسین علیهالسّلام – على شریعتى
«براى پاره اى از مردم، همین عزادارى و این مراسم به جاى اینکه منبّه آنها شود گاهى خواب آور مىشود؛ گاه توجیه کننده کار زشتشان مىشود؛ گاه آن دغدغه هاى وجدانشان را تخفیف مىدهد… به همین دلیل هم باید همیشه این تذکّر را داد که مبادا این امور به صورت عادت در آیند و تأثیر خودشان را از دست بدهند… خوب در مسأله عاشورا هم باید این فکر را کرد، اینکه باید نو شود و این نو شدن ما را از غفلت و ناپختگى در بیاورد. اگر به صورت یک سنّت تقلیدى تکرارى همیشگى در آمد خداى ناکرده گاهى ممکن است نتیجه معکوس هم بدهد».
کتاب: اندیشه عاشورا – عبد الکریم سروش
«… مردم باید بدانند عزادارى چیست و چرا عزادارى مىکنیم. آیا عزادارى فقط یک ثواب است؟ یا فقط یک توسّل است؟ یا احیاى یک تاریخ و تداوم یک انقلاب است؟… غالباً عزادارى محرّم در اذهان عامّه به عنوان یک ثواب مطرح است، و از این دیدگاه که عزادارى تداوم یک انقلاب و احیاى یک تاریخ و ابدیّت بخشیدن به یک قیام است کمتر به آن نگاه مىشود. اینها جهات ناشناخته عزادارى است… عزادارى در حال حاضر معمولاً محدود به پیروان مکتب اهل بیت (علیهم السّلام) است. ولى اگر ما جنبه هاى اصلیش را زنده کرده و تداوم ببخشیم، اهل سنّت هم در آن شریک مىشوند… مسائلى را که حذف آنها با تفکّر مردم مغایرت دارد حذف نکنیم؛ و با آن مبارزه نکنیم، بلکه روشنگرى کنیم… موضعگیرى در مقابل آنها اثرات منفى به بار مىآورد و بهانه آفرین مىشود… موارد استثنایى هم وجود دارد که باید با آنها مبارزه شود، ولى این موارد زیاد نیست، قمه زنى را به عنوان نمونه اى از این موارد استثنایى مىتوان مثال زد، یا مسأله حرکت روى آتش، یا شنیدهام که در بعضى از جاها عقیده بر این است که مراسم عزادارى آنقدر اهمّیّت دارد که مردم را از نماز و روزه بىنیاز مىکند… یا اینکه مىگویند اگر شما امام حسین را داشته باشید نماز هم نخواندید نخواندید».
کتاب: اندیشه عاشورا – ناصر مکارم شیرازى
«مردم باید روضه راست بشنوند تا معارفشان، سطح فکرشان بالا بیاید و بدانند که اگر روحشان در یک کلمه اهتزاز پیدا کرد، یعنى با روح حسین بن على هماهنگ شد و در نتیجه اشکى ولو ذرّه اى از چشمشان بیرون آمد واقعاً مقام بزرگى است. امّا اشکى که از راه قصّابى کردن بیرون بیاید اگر یک دریا هم باشد ارزشى ندارد… نقطه ضعف در عزادارى عوام النّاسند که تحریفها را مىپذیرند…»
کتاب: حماسه حسینى – مرتضى مطهّرى
«باید گفت تکالیف شرعى بدون حکمت نیست. منظور این نبوده که همدردى و تسلیتى باشد براى خاندان پیغمبر؛ به قول روضه خوانها زهرا را خوشحال بکنیم؛ خیال مىکنیم هر اندازه ما گریه بکنیم تسلّى خاطر بیشترى براى حضرت رسول و حضرت زهرا هست، چقدر در این صورت ما حضرت رسول و حضرت زهرا و حضرت امیر را که همیشه آرزوى شهادت مىکشیدند و فخر خود مىدانستند کوچک کردیم، و خیال مىکنیم هنوز بعد از ۱۳۲۰ سال در حال جزع و فزع مىباشند؛ بلکه مقصود این است که داستان کربلا به صورت یک مکتب تعلیمى و تربیتى همیشه زنده بماند».
کتاب: چکیده مقالات دوّمین کنگره بین المللى امام خمینى و فرهنگ عاشورا – سیّد محمّدعلى ایازى
«بررسى اجمالى آثار این دسته از نویسندگان شیعه، نشان مىدهد که آنان از اینکه مراسم عزادارى عاشورا، روح انقلابى و اثربخش خود را در اثر ورود پاره اى از خرافات و تکلّفات بىمعنى به داخل مراسم و ستایشها و پیامهاى تبلیغى بى محتواى واعظان و نیز اشعار و مراثى منحط و بى روح نوحه خوانان از دست داده بود، سخت متأثّر بوده اند. وجود پاره اى از سنّتهاى بى ریشه عزادارى مانند: قمه زنى، زنجیر زنى، و به طور کلّى خودآزارى نیز در میان شیعیان آنان را شدیداً آزار مىداد».
کتاب: چکیده مقالات دوّمین کنگره بین المللى امام خمینى و فرهنگ عاشورا – محمّد حکیم پور
«غیر از عزادارى مسائل دیگرى مانند الهامات عاشورا و پیامها خطبه ها شعارها اشعارى که خوانده مىشود باید زنده بمانند و طورى نباشد که کارها منحصر به گریه باشد».
ماهنامه صبح – ۱/۳/۷۵
«زمان آن فرا رسیده است که از اشعار از گفتار و از روضه خوانیهایى که فاقد ارزش دینى مىباشند توسّط سازمانها و مراکز مسؤول جلوگیرى به عمل آید، و فرهنگ روضه خوانى اصولى در جامعه بالا برود».
روزنامه اطّلاعات – ۲۳/۱/۷۶ مرتضى خوئى
«محرّم عزادار است و سیه پوش و پاى برهنه، نه انتظار ظاهرهاى فریبنده دارد و نه حوصله تظاهرهاى بى روح، آنچه محرّم را در گذر زمان نگه داشته همین سادگى و بى پیرایگى و بى ریایى بوده است… تبلیغات زاید و بى روح و افزودن بر شعار و اندازه علم و کتل و طبل و شیپور و جریده و جز آن نه فقط حضور عزادار را افزونتر نمىکند بلکه هم از آن مى کاهد… عزادارى هرچه بى ریاتر باشد به حقیقت عزادارى نزدیکتر است… محرّم ماهى براى همه مسلمانان و عاشورا روزى براى همه مسلمانان است، و تاریخ نیز گواهى مىدهد که در این روز هم سنّى و هم شیعه عزادارى مىکردهاند؛ و البتّه امروز نیز چنین است. بر این پایه نباید اجازه داد با به میدان آمدن افسانه ها و پیرایه هایى که هیچ نشانى از حقیقت ندارد عاشورا از یک حقیقت به یک افسانه تاریخى بدل شود و تحریف بر جاى واقعیّت نشیند… مباد مرثیه خوانان و روضه خوانان کارى کنند که عاشورا به جاى یک نقطه روشن در تاریخ شیعه خواستگاه افسانه ها نمایانده شود که این گناه هرگز بخشودنى نیست. مباد با کارهایى ناپسند چون قمه زدن صورت خراشیدن چهره بر زمین ساییدن قفل از بدن آویختن و کارهایى ناسزا از این دست آبروى همان مکتبى تهدید شود که حسین (ع) خود را فداى آن کرده است… نتوان بر مرکب گناه نشست و اسب بدعت و خروج از آداب درست دینى را دوانید و سرانجام به منزلگاه خشنودى خداوند رسید».
روزنامه قدس – ۱۸/۲/۷۶
«سازمان تبلیغات اسلامى… با صدور اطّلاعیّه اى توصیه هاى لازم را در باره رعایت حرمت ایّام نهضت خونین عاشوراى حسینى اعلام کرد… مردم را از اعمال خرافى که موجب وهن اسلام است توجیه نمایید، تأکید بر عزادارى به شکل سنّتى و تبیین روشهاى صحیح و منطبق با واقعیّات… حضور منسجم و پرشور خود در مجالس عزادارى و سوگوارى به دور از پیرایه ها و تندرویها که با مرام تشیّع منافات دارد توطئه هاى دشمنان اسلام را خنثى نمایند، در طول برگزارى مراسم نظم و انضباط و حفظ شعائر اسلامى را رعایت نمایند. از هزینه هاى سنگین و غیر ضرورى و هر گونه اسراف و تبذیر پرهیز نمایند».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۷/۲/۷۶
«براى مصون ماندن فرهنگ عاشورا از آفات و خرافات سازمان تبلیغات اسلامى چه کرده است؟ ج: هدف از عزادارى در عاشورا مطرح کردن هدف امام حسین (ع) است. باید تمام شعارها نوحه ها برنامه ها و رفتارهاى عزاداران حسینى منظّم حساب شده متین و در جهت هدف امام حسین (ع) باشد. مثلاً قبل از انقلاب در قم این نوحه حماسى خوانده مىشد: قم شده کربلا، فیضیّه قتلگاه، شد موسم یارى مولانا خمینى».
روزنامه کیهان – ۲۱/۲/۷۶
«باید در مراسم… از انجام کارهاى ناشایست… مانند: شعرهاى داراى مضامین باطل در تعزیه ها و قمه زنى و قفل بر تن کردن و خون آلود کردن سر و صورت در مراسم عزاى عاشورا و سینه خیز براى زیارت رفتن امامان و امثال اینها پرهیز شود. زیرا این کارها دستاویزى به دست دشمنان تشیّع و عوامل مزدور بنگاههاى استکبارى خواهد داد تا همه مراسم مفید و سازنده حسینى را زیر سؤال ببرند، و خوب است پیروان امام حسین علیه السّلام به جاى قمه زنى و امثال آن با الهام از فلسفه عاشورا و قیام امام حسین آماده نثار خون خود در مبارزه با ظلم ظالمان و یزیدیان زمان باشند؛ و یا اینکه آنرا به بیمارانى که به خون نیاز دارند اهدا کنند… لازم است روشهاى عزادارى و مراسم سوگوارى در هر زمان متناسب و هماهنگ با تکامل ذهنى جامعه آن زمان باشد و با تحوّل و تغییر آن باید مراسم تحوّل و تغییر پیدا کند و هماهنگ با ذهنیّت کنونى جامعه شود».
روزنامه اطّلاعات – ۲۱/۲/۷۶
نکته: پیش از پرداختن به بحث پیرامون انگیزههاى انتقاد و مخالفت با مراسم عزادارى، تذّکر این نکته ضرورت دارد که، ما در جامعه اى زندگى مىکنیم که مردم آن پایبند آداب و رسوم گوناگونى هستند. برخى از آنها برگرفته از آیین اسلام، و پاره اى برگرفته از آیین هاى زردشت، مسیحیّت و یهودیّت و… مىباشند که به بعضى از آنها اشاره مىکنیم:
عدد سیزده را نحس دانستن و به همان مناسبت روز سیزده فروردین ماه را نحس شمردن و از خانه خارج شدن براى دور ماندن از نحوست آن؛ شب چهارشنبه سورى از روى آتش پریدن و فالگوش ایستادن؛ خواستگارى، بله برون، نامزدى، شیربها، سفره عقد و تشریفات آن در عروسیها؛ سفره هفت سین در تحویل سال نو؛ دسته گل بردن بر سر مزار؛ صلیب آویزان کردن به گردن و آینه ماشین؛ نعل کوبیدن بر سر در خانه[۱]؛ تخم مرغ شکستن در رفع چشم زخم؛ روحانى دانستن دانشجویان علوم دینى و مبلّغان مذهبى؛ طبابت کردن همهی خلایق؛ صاحب نظر بودن همه در مسائل اجتماعى، سیاسى، فرهنگى و دینى؛ متّحد الشّکل شدن در معمارى، لباس، روابط اجتماعى، ورزش، آموزش و پرورش، انتخابات، و… با دنیاى غرب و… ؛ چاپلوسى ؛ اسراف در میهمانىها و جشنها؛ و تقلیدهاى کورکورانه.
آداب و رسومى که از آنها نام بردیم در جامعه ما بسیار رواج دارد. ناگفته پیداست که برخى از آنها خرافه و برخى سنّتهاى نابجاست. ولى بسیارى از اندیشمندان و روشنفکرانى که به انتقاد از مراسم عزادارى پرداخته و یا با آن به مخالفت برخاسته اند هیچکدام نه تنها به مبارزه با شب چهارشنبه سورى و یا سیزده بدر نپرداختهاند، بلکه به عنوان سنّتهاى ملّى مدافع آنها هم بوده اند؛ و سیزده نوروز از تعطیلات رسمى کشور است که احدی جرأت مخالفت با آن و یا حاشیه زدن به آنرا ندارد. و سفره هفت سین و… بسیار مورد تأکید و تبلیغ رسانه هاى گروهى است.
راستى چه اتّفاقى افتاده که علاوه بر سادهدلان و خود باختگان فرهنگی ما، همهی نویسندگان و روشنفکران غربگرا و شرقگرا دلسوز جامعه شیعه شده و با تلاشهاى مستمرّ خود در صدد زدودن خرافات و سنّتهاى بى ریشه و تحریفات و افسانه تراشى از مجالس عزادارى شده اند؟
خیرخواهى و حسن نیّت منتقدان متعهّد و متدیّن، در اصلاح امور و اعتقادات دینی، بسیار قابل تقدیر است. گرچه با کچسلیقگی توأم بوده و در نحوه انتقاد آنان ایرادهای فاحشی به چشم مىخورد. چون انتقاد آنان در مجامع روشنفکرى، موجى علیه عزادارى بهراه انداخته و دستاویزی برای دشمنان شده است. این بزرگواران، به جاى شرکت در مجالس عزادارى و تعلیم و تبلیغ درست از دین و مذهب، و ارائهی راهکارهاى درست در عزاى حسینى، ترجیح دادهاند در انجمنهای عمومی همچون انجمن اسلامى دانشجویان و یا مهندسان و دفتر تبلیغات و… به ایراد و اشکال پیرامون مجالس عوام بپردازند؛ و در واقع ایشان هستند که ندانسته، بهانه به دست دشمن داده و دشمن را در مقابل شیعه، جری و بیپروا نمودهاند. و کسانى با انتقادات آنان آشنا شده اند که اکثراً به دنبال وهن مذهب بوده و در مجالس عزا شرکت نمیکنند تا به اصلاح مجالس خود بپردازند. این شیوهی نادرست از گرفتاریهاى بزرگ قرن ماست.
امروزه بیشتر صاحبنظران براى خود اعوان و انصارى تدراک دیده و تریبونى را به خود اختصاص داده و در ردّ مخالفان خود به گفتگویى یکجانبه مىپردازند، و مخالفانشان نیز هرکدام در شهر و دیار خود متقابلاً با همان شیوه، در ردّ آنان به تبلیغ مىپردازند؛ و از مناظره و بحثهاى علمى به دور از تعصّب چندان خبرى نیست.
برخوردهاى سلیقه اى، نه علمى است و نه تاریخى؛ و منتقدان بى تعهّدى که سلیقهی خود را بهترین راه پنداشته، و بر آن پاى فشرده اند از توجّه به ابعاد مختلف مسائل غافل مانده اند. به عنوان مثال:
مراسمى در روز عاشورا توسّط شیعیان هند برگزار مىشود که بسیار قابل توجّه است. آنها مقدار زیادى هیزم را جمعآورى کرده و آتش مىزنند پس از آنکه آتش گل انداخت عزاداران حسینى تنها به نام مقدّس حضرت اباعبداللّه الحسین علیهالسلام با پاى برهنه به روى آتش رفته و با گامهاى استوار خود آتش سرخ را خاموش مىکنند. در آن صحنه شگفت آور، کوچک و بزرگ و پیر و جوان فقط نام امام حسین علیه السلام را بر زبان دارند نه چیز دیگر.
حال اگر مراسم بالا در نزد فردى ساده اندیش مطرح شود بدون مقدّمه خواهد گفت:
رفتن در میان آتش شرعاً و عقلاً درست نمىباشد. و باعث سرشکستگى اسلام و مسلمین است. اینچنین رسم هایى در میان طوایف بدوى و عصر حجر هم نبوده. بدعت است و اجتناب از آن واجب است.
ولى اگر گفته شود که این عمل نوعی اعجاز از ساحت قدس حسینیاست، و طىّ این مراسم پاى هیچکس نمىسوزد و تاول نمىزند؛ و قشر عظیمى از پیروان ادیان و مذاهب مختلف هند از دور و نزدیک شاهد عینى مراسم هستند، و هر ساله جمع بسیارى از فرق مختلف به حقّانیّت شیعه پى برده و طرفدار مکتب تشیّع مىگردند؛ آنگاه هر فرد منصف و آگاهى به این نتیجه خواهد رسید که: برپایى چنین مراسمى باعث روشن شدن حقّانیّت تشیّع و پیشرفت شیعه که همان اسلام ناب محمّدى است مىباشد. و باید همهی گزارشگران و نویسندگان در مراسم مذکور حضور پیدا کنند و مراسم یاد شده را مستقیماً از شبکه هاى سراسرى در معرض دید جهانیان قرار دهند. علاوه بر آن، مراسم بالا را مىتوان مؤیّدى دانست بر مفهوم روایتى که فرموده اند: اگر قطره اشکى که در مصیبت حضرت سیّد الشّهداء علیه السلام ریخته شده در جهنّم بیفتد آتش جهنّم را خاموش مىکند.
برپایى مراسم عزادارى حسینى به گروه خاصّى از افراد جامعه اختصاص ندارد، و همهی اقشار از زن و مرد، کارگر و کشاورز، عالم و جاهل، فقیر و غنى، کاسب و کارمند، استاد و دانشجو و… از هیچ کوششى در اقامه عزاى حسینى دریغ نداشته اند؛ و طبعاًمراسمى که در طول نزدیک به ۱۴۰۰ سال، فراز و نشیب هایى را پشت سر گذارده دگرگونیهاى زیادى در آن رخ داده است که بررسى علل و عوامل آنها کار سهل و آسانى نیست.
هر گروهى با طرز تفکّر و روحیّهی خاصّ خود مىخواهد از مجالس عزاى حسینى بهره ببرد: انقلابیّون مسلمان در صدد توجیه قیام حسینى براى برپایى حکومت هستند؛ علماى اخلاق به بررسى تصاویر زیباى کمال انسانى در واقعه کربلا مىپردازند؛ جامعه شناسان در پى علل قیام و شکست ظاهرى آن مىباشند؛ فضیلت طلبان به استناد روایات معتبر سعى در برپایى مجلس عزا دارند؛ دلباختگان حسینى فریادهاى جانسوز از دل بر آورده و به سر و روى خود مىزنند؛ و مخالفان دین و شریعت همچون یهود لجوج به اشکال تراشى و بهانه جویى سرگرمند، که در این رهگذر، برخی خودیها نیز ندانسته، آب را به آسیاب دشمن میریزند.
در دنیایى که ما در آن زندگى مىکنیم دشمنى ها ابعاد تازهاى پیدا کرده و هر روز مخالفان اسلام ترفندهاى تازه اى را در راه مبارزه با اسلام و مسلمانان بکار مىبرند. آنها با فیلم گرفتن از حجاب زنان مسلمان، قربانى کردن حجّاج در منى، تشییع پیکر بزرگان دین، و عزاداران حسینى، به تمسخر آنان پرداخته و به یک جنگ تبلیغى تمام عیار علیه اسلام و مسلمین دست زده اند. آنها به خوبى از تأثیر مراسم عزادارى در میان شیعیان اطّلاع دارند و همه تلاششان در این است که آن را به تعطیلى بکشانند.
دشمنان ما مىتوانند با گردش دوربین در میان تظاهر کنندگان و صفوف نماز گزاران و نمایندگان مجلس و عزاداران حسینى از صحنه هایى فیلم تهیّه کنند که هر بینندهاى از آن تنفّر داشته باشد. و اگر ما، در جهت منافع آنان حرکت کنیم، همهی آداب و رسوممان نه تنها پسندیده خواهد شد، بلکه از برترین آداب و رسوم ملّتها به شمار خواهد آمد؛ و سفراى خارجى نیز در آن مراسم شرکت خواهند کرد. امّا اگر به استقلال اعتقادی خود بیندیشیم حجابمان مضحک است، قربانى کردن حجّاجمان قساوت قلب است، تشییع پیکر رهبرمان مرده پرستى است، و عزاداریمان نیز، هم مرده پرستیاست، هم خرافات است، هم نشان از خشونت و خودآزاری دارد و هم برنامهی پر هزینه اى[۲] است.
[۱] – به نقلى پس از شهادت حضرت اباعبداللّه الحسین علیه السلام لشکریان عمر سعد که با اسب بر بدن مطهّر حضرت تاخته بودند، نعلهاى اسبهاى خود را از باب افتخار و تبرّک جستن به در خانه ها نصب کردند؛ و از آن به بعد این رسم ناهنجار رواج یافت. امروز نیز برخى از مردم، ناآگاهانه نعلهاى زینتى ساخته و به درها مىکوبند.
[۲] – برخى از ساده لوحان گفته اند: بهتر است آنچه را که مردم مىخواهند در مجلس عزادارى هزینه کنند جمعآورى کرده و به مصرف نیازمندان برسانند در صورتى که همان گویندگان پولهاى کلانى را براى جشنهاى ملّى و میهنى هزینه مىکنند.
****************************************************************************
****************************************************************************
تهاجم بر عزاداری۷ – جلوگیری از عزادارن حسینی
جلوگیرى از عزاداران حسین بن على علیه السلام
* با نیروهاى دولتى
«رضاخان شروع کرد به درد دل کردن و گفت: من آنقدر به این انگلیسىهاى نمک به حرام و نمکنشناس و حرام زاده خدمت کردم، نفت را به آنها دادم، و به دستور آنها در مساجد را بستم، جلوى عزاداریها را گرفتم، جلوى تعلیمات مذهبى را… عمامه را برداشتم، چادر را از سر زنها برداشتم و چه کردم… ».
کتاب: حکایت کشف حجاب – ابوالقاسم هرندى
«هزاران تن از مسلمانان شهر لکنهوى هند، روز شنبه در اعتراض به مرگ دو جوانى که در اعتراض به ممنوعیّت بیست ساله عزادارى عاشورا در این شهر خود سوزى کردند، در خیابانهاى این شهر به راهپیمایى پرداختند… تظاهر کنندگان تهدید کردند اگر ممنوعیّت عزادارى ایّام عاشورا لغو نشود آنها نیز خود را آتش خواهند زد».
روزنامه قدس – ۳۱/۱/۷۶
«در پى درگیریهاى پراکنده روز پنجشنبه میان پلیس هند و شیعیان این شهر مرکز اتارپرادش که به منظور راهپیمایى به خیابانهاى شهر سرازیر شده بودند تعداد زیادى از راهپیمایان و نیروهاى پلیس مجروح و شمارى نیز کشته، و پنجهزار تن از شیعیان نیز بازداشت شدند. این راهپیمایى در اعتراض به ممنوعیّت بیستساله عزادارى ایّام محرّم در معابر عمومى شهرهاى ایالت اتارپرادش برپا شد. این مقرّرات در سال جارى میلادى به بهانه جلوگیرى از درگیرى میان شیعیان و اهل تسنّن در این ایالت وضع شده است».
روزنامه کیهان – ۷/۴/۷۶
«پس از مراسم اربعین ۶۸۰ تن از شخصیّتهاى شیعه شهر لکنهو را به دلیل نقض ممنوعیّت عزادارى در معابر عمومى این شهر و راه انداختن مراسم عزادارى اربعین در شهر لکنهو بازداشت کردند… رئیس پلیس شهر لکنهو دیروز اعلام کرد کلبجواد از رهبران شیعه شهر یاد شده را نیز بازداشت کرده، و هم اکنون در پى دستگیرى سایر شخصیّتهاى پرنفوذ شیعه در این شهر هستند».
روزنامه ایران – ۹/۴/۷۶
«شیعیان هند و پاکستان در اعتراض به جلوگیرى از عزادارى آنان روز ۲۸ صفر دست به راهپیمایى زدند. اعضاى گروهک وهّابى سپاه صحابه با حمله به مراسم عزادارى شیعیان در شهر ابیت آباد پاکستان هفت تن از آنها را مجروح کردند».
روزنامه کیهان – ۱۵/۴/۷۶
«… اهالى روستاى شیعه نشین چکوال (در پنجاب پاکستان) که غالباً کشاورز و دامدار هستند، در اربعین حسینى به دلیل فشارهاى وهّابیّون که از حمایت پلیس محلّى نیز برخوردارند، موفّق به برگزارى مراسم عزادارى نشده و همچنان در محاصره کامل این گروه افراطى قرار دارند. در ایّام عزادارى سرور شهیدان حضرت اباعبداللّه الحسین (ع) وهّابیّون به انحاء مختلف از برگزارى مراسم مذهبى و عزادارى شیعیان جلوگیرى مىکنند، و محافل و اماکن مذهبى آنان به وسیله بمب و سلاحهاى گرم مورد حمله وحشیانه قرار مىگیرد. یک حسینیه مسلمانان این منطقه نیز اخیراً توسّط وهّابیّون به آتش کشیده شد».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۳/۵/۷۵
«گروه طالبان طىّ اطلاعیّهاى شیعیان افغانى را از برگزارى مراسم عزادارى سالار شهیدان در انظار عمومى منع کرد. در همین حال روز دوشنبه اطّلاعیّهاى توسّط طالبان در تکایا و مساجد شیعیان در شهر کابل توزیع شد؛ و در آن مقرّرات ویژهاى جهت برگزار کنندگان مراسم ماه محرّم اعمال گردید. بر اساس این محدودیّت مراسم عزادارى در شبها ممنوع و سخنرانان حق ندارند علیه معاویه سخن بگویند. همچنین طبق دستور العمل طالبان زنجیرزنى و سینه زنى براى افراد بالاى ۱۲ سال ممنوع است؛ و عزادارى باید در محلّ تکایا انجام شود و کسى نمىتواند در خیابانها به عزادارى بپردازد. به سخنرانان مجالس عزادارى سیّد الشّهداء نیز تأکید شده که اجازه ندارند به این نکته اشاره کنند که شیعیان در سالهاى گذشته از آزادى عمل بیشترى برخوردار بوده و بهراحتى مىتوانستهاند مراسم عزادارى حضرت سیّد الشّهداء (ع) را برگزار کنند. در رابطه با شرکت خانمها در مراسم عزادارى در اطّلاعیّه مزبور اشارهاى نشده و شیعیان نگران آنند که از حضور خانمها در مجالس عزادارى نیز جلوگیرى شود».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۲۴/۲/۷۶
نکته: نیروهاى طالبان از سرسپردگان بىچون و چراى عربستان سعودى مىباشند؛ و عربستان خود آلت دست دولت انگلیس است. آنچه به طالبان دیکته مىشود همان چیزهایى است که به عربستان فرمان داده مىشود. درست از نوع همان فرامینى که به دولت هند و سپاه صحابه پاکستان ابلاغ شده است. و مطابق با آنچه به روشنفکران رسمى و غرب پسند کشور ما تعلیم داده شده است. بر این اساس بىتردید مىتوان گفت: همه کسانى که به گونههاى مختلف با اقامه مجلس عزاى حسینى به مخالفت برخاستهاند همه با واسطه یا بیواسطه، دانسته یا ندانسته، سر بر دامن ملکهی انگلیس نهادهاند.
«… حاجىآقا نورىاف عضو شوراى عالى حزب اسلامى که به دلیل بیمارى از زندان بایل باکو به بیمارستان این زندان منتقل شده بود، با بستن پارچههاى سیاه در محلّ اسکان خود قصد برپایى مراسم عزادارى حسینى را داشت؛ امّا به دستور رئیس زندان براى ۱۵ روز به یک اطاق انفرادى در این بیمارستان منتقل شده است. حاجى آقا نورىاف و سه تن دیگر از اعضاى شوراى عالى حزب اسلامى از جمله على اکرام علىاف رهبر این حزب سال گذشته در آستانه عاشوراى حسینى دستگیر شدند».
روزنامه کیهان – ۲۵/۲/۷۶
نکته: دولت جمهورى آذربایجان پس از استقلال خود و ارتباط با اسرائیل و عربستان سعودى ملزم به اقدامات خشونتبار علیه شیعیان آن جمهورى شده است، و این هنوز از نتایج سحر است؛ و با این روند فعلى بزودى شاهد صحنههاى دلخراش لبنان و بوسنى و افغانستان و پاکستان در جمهورى آذربایجان نیز خواهیم بود.
«صداى عراق گفت: در شهرهاى شیعه نشین عراق بهویژه کربلا و نجف نیروهاى امنیّتى استخبارات به حال آماده باش در آمده و پاسگاههاى بازرسى افزایش یافته است. این رادیو افزود کلیّه مساجد و تکایاى شهرهاى مذهبى در کنترل و مراقبت شدید پنهان و آشکار نیروهاى صدّام قرار دارند. وزارت حجّ و امور مذهبى عراق نیز طىّ بیانیّهاى شرکت افراد زیر ۱۸ سال را در مراسم عزادارى امام حسین (ع) ممنوع اعلام کرده، و از برگزار کنندگان مراسم عزادارى خواست از ورود و شرکت نوجوانان در عزادارى جلوگیرى کنند. بر اساس این بیانیّه هیأتهاى عزادارى نباید در مراسم عزادارى از بلندگو استفاده کنند. بر اساس آمارهاى رسمى دولت عراق ۵۵% جمعیّت بیست میلیونى عراق شیعهمذهب هستند. با وجود شیعه بودن اکثریّت جامعه عراق رادیو تلویزیون این کشور مراسم محرّم حسینى را معمولاً با سکوت برگزار کرده و فقط در روز عاشورا به مدّت دو ساعت برنامه نوحه خوانى پخش مىکند».
روزنامه کیهان – ۲۵/۲/۷۶
نکته: اگر دولتهاى کشورهاى مسلمان در مراودات سیاسى خود اهمّیّتى به مراسم عزادارى ملّتهاى شیعه داده بودند، و اگر علماى کشورهاى اسلامى در دفاع از این امر مهمّ به پا خاسته و اعتراض مىکردند، حکومت عراق هرگز نمىتوانست براى انجام مراسم عزادارى ملّت خود حدّ و مرزى تعیین کند، و کمترین بها را به اکثریّت ملّت خود بدهد.
«پلیس کشمیر تعدادى از عزاداران حسینى را به بهانه سرپیچى از دستور منع اجتماعات در خیابانهاى سرینگر مورد ضرب و شتم قرار داد، و چند تن از آنان را نیز بازداشت کرد».
روزنامه ایران – ۲۸/۲/۷۶
«نیروهاى امنیّتى بحرین در روز عاشورا عزاداران حسینى را در یکى از مساجد غرب منامه با شلّیک گلوله و گاز اشکآور مورد حمله قرار دادند».
روزنامه کیهان – ۳۱/۲/۷۶
«عزادارى توسّط شیعیان پاکستان همواره از سوى دولت و برخى وهّابیّون با مشکل مواجه است. علاقمندان به خاندان عصمت و طهارت در روزهاى عاشورا – تاسوعا و اربعین مجبورند در محلّهها و مکانهاى مخصوصى که از قبل تعیین شده است به سوگوارى بپردازند».
روزنامه قدس – ۱۶/۴/۷۶
«علماى بحرین از مسلمانان و آزادگان جهان خواستند که به یارى مردم ستمدیده و حق پرست بحرین بشتابند. در اطّلاعیهاى که به همین مناسبت منتشر شده آمده است: مردم بحرین هیچ گناهى ندارند جز اینکه مىخواهند با آنان مثل بشر رفتار شود، و به شعائر و مراسم مذهبىشان احترام بگذارند… مأموران امنیّتى بحرین با حمله به مراسم عزادارى سوگواران شهادت امام سجّاد (ع) یکى از جوانان مسلمان به نام سیّد عبد الزّهرا ستراوى را به شهادت رساندند. همچنین هفته گذشته به حسینیّه منطقه البلاد القدیم هجوم آورده و آنرا تخریب نمودند».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۲۹/۳/۷۶
«تروریستها در شهر راولپندى در ایالت پنجاب پاکستان یک رهبر دستههاى عزادارى اهل تشیّع را در منزلش خفه کردند».
روزنامه ایران – ۲۲/۶/۷۶
نکته: همه شیعیان جهان در شهرها و روستاها مورد تهاجم تبلیغى، نظامى و اقتصادى دشمنان اسلام قرار گرفتهاند بهویژه در کشورهایى که از اذناب و مستعمرههاى انگلستان هستند. زیرا دولت انگلیس از دیرباز با همه توش و توان خود به مقابله با عزادارى شیعیان و خانهنشینى زن مسلمان برخاسته، و در راه رسیدن به اهداف خود از هیچ تدبیر و اقدامى دریغ نکرده، و با قتل و غارت و تخریب و به آتش کشیدن مساجد و حسینیهها جنگ رسمى با شیعه را اعلان داشته است.
* با تدابیر گوناگون
الف: دولتى نمودن عزادارى حسینى
«مراسم اربعین حسینى دیشب در محلّ خانه فرهنگ سفارت کشورمان در آنکارا… و در محلّ سرکنسولگرى این شهر (استانبول) برگزار شد. در این مراسم عزاداران و عاشقان امام حسین (ع) به مدیحه سرایى و سینه زنى پرداختند».
روزنامه کیهان – ۱۸/۴/۷۵
«آقاى محمّدى عراقى رئیس سازمان تبلیغات اسلامى، صبح دیروز در گفتگوى اختصاصى با واحد مرکزى خبر با بیان این مطلب گفت: در سال ۷۶ حدود یکهزار مسجد در مناطق مختلف کشور احداث یا نوسازى مىشود. وى تشکیل سمینارهاى تخصّصى براى تبیین مسائل دینى از جمله سمینار معمارى مساجد در نیمه دوّم سال جارى، گردهمایى بزرگ تبلیغ و تعلیم و تربیت اسلامى، و همایش بزرگ پیامرسانان عاشورا در محرّم امسال… و پیوستن ۳۰۰ مبلّغ روحانى به ۶۰۰ مبلّغ دیگر در مناطق محروم کشور را از دیگر برنامههاى سازمان تبلیغات اسلامى در سال ۷۶ اعلام کرد».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۱/۱/۷۶
«در آستانه فرا رسیدن ماه محرّم و برپایى خیمههاى عزا و ماتم سیّد و سالار شهیدان، و حماسه سازان جاودان عاشوراى حسینى، سازمان تبلیغات اسلامى کرج آمادگى خود را نسبت به تهیّه اقلام مورد نیاز از قبیل: کتیبه، پرچم، زنجیر، طبل، سنج و غیره و اعزام مدّاح و سخنران جهت مراسم عزادارى سالار شهیدان اعلام مىدارد».
روزنامه رسالت – ۱/۲/۷۶
«فراخوان سازمان تبلیغات اسلامى شهرستان کرج. از کلیّه هیآت مذهبى آن شهرستان در آستانه فرا رسیدن سال ۱۴۱۸ هـ. ق، ایّام عزادارى حضرت اباعبداللّه الحسین (ع) در ماه محرّم و صفر:
بدین وسیله از کلّیه هیآت مذهبى و عزاداران حسینى شهرستان خواهانیم به منظور تمدید مجوّز یا اخذ آن جهت فعّالیّت در سال ۱۴۱۸ هـ. ق ، از تاریخ ۱/۲/۷۶ لغایت ۱۸/۲/۷۶ به واحد هیآت مذهبى سازمان تبلیغات اسلامى شهرستان کرج واقع در… مراجعه نمایند. بدیهى است هیآت مذهبى و عزاداران حسینى جهت فعّالیّت ملزم به اخذ مجوّز مىباشند».
روزنامه رسالت – ۱/۲/۷۶
«در آستانه ماه محرّم گردهمایى مبلّغین روحانى با حضور امام جمعه و روحانیّون شهرستان سمنان در محلّ سازمان تبلیغات اسلامى دفتر ویژه سمنان برگزار شد… »
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۵/۲/۷۶
«طىّ مراسمى با حضور استاندار مرکزى و جمعى از مسؤولان ادارات و نهادها، هفتمین گردهمایى هیأتهاى مذهبى ویژه ماه محرّم در سالن اجتماعات سازمان تبلیغات اسلامى اراک برگزار شد».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۶/۲/۷۶
«سرپرست سازمان تبلیغات اسلامى اردبیل اعلام کرد ۳۰۰ روحانى و مبلّغ در ایّام عزادارى محرّم و صفر به مساجد شهرها و روستاهاى این استان اعزام مىشوند. حجّه الأسلام ابراهیم بهمنى گفت: چهل نفر از این روحانیّون از حوزه علمیّه قم به استان اردبیل دعوت شدهاند».
روزنامه اطّلاعات – ۷/۲/۷۶
«در آستانه ماه محرّم، بیش از دههزار نفر از علما فضلا و طلاّب حوزههاى علمیّه به سراسر کشور اعزام شدند. حجّه الأسلام و المسلمین محمّدى عراقى رئیس سازمان تبلیغات اسلامى با اعلام این مطلب افزود: انقلاب اسلامى ریشه در مکتب عاشورا دارد، و نهضت امام حسین (ع) و عزادارى براى آن امام معصوم جزو فرهنگ ملّى مردم ماست. بنا بر این بزرگداشت ایّام محرّم باید از هر گونه انحراف و خرافات بهدور باشد. وى با اشاره به آمادگى سازمان تبلیغات اسلامى براى صدور مجوّز و معرّفى سخنران براى هیأتهاى مذهبى گفت: بیش از ۱۵ هزار هیأت مذهبى در دفاتر سازمان تبلیغات اسلامى پرونده دارند؛ و سعى بر این است هیچیک از مجالس عزادارى در ایّام محرّم بدون حضور روحانى و خطیب برگزار نشود».
روزنامه اطّلاعات – ۲۴/۲/۷۶
«… سازماندهى تشکّلهاى مذهبى مردمى… اعزام روحانى به مدارس به مناسبتهاى مختلف، اعزام روحانى در ایّام محرّم و صفر، و اعزام روحانى به ادارات جهت اقامه نماز و سخنرانى، قسمتى دیگر از برنامهها و فعّالیّتهاى سازمان تبلیغات اسلامى سارى است».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۳۰/۲/۷۶
«… به مناسبت شهادت حضرت سیّد الشّهداء علیهالسّلام… بدینوسیله به اطّلاع امّت شریف مىرساند سازمان تبلیغات اسلامى و دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیّه قم به مناسبت هشتمین سالگرد ایّام ارتحال ۲۰۰۰ نفر مبلّغ جهت نشر افکار بلند و سیره زندگى نورانى امام بزرگوار… به سراسر کشور اعزام مىنماید. مراکز دانشگاهها، آموزشگاهها، کارخانجات، ادارات و ارگانها، هیأت امناى مساجد در شهرها، بخشها، دهستانها مىتوانند جهت مراسم و مجالس سوگوارى با مراجعه به دفاتر سازمان تبلیغات اسلامى در سراسر کشور درخواست سخنران نمایند. باشد که همه ما با آشنایى بیشتر با خط سرخ حسین (ع) و تبعیّت از اندیشههاى نورانى…»
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۳/۳/۷۶
«به همّت مرکز آفرینشهاى ادبى حوزه هنرى، نخستین دوره آموزش مدّاحى برگزار مىشود. دفتر ادبیات آئینى این حوزه در راستاى رهنمودهاى مقام معظّم رهبرى، مبنى بر آموزش و تکامل هنر ستایشگرى اهلبیت (ع) با بهرهگیرى از استادان برجسته به آموزش مدّاحى اقدام مىکند. درسهاى این دوره که در طىّ چهار ترم و به مدّت یکسال آموزش داده مىشود، شامل: تاریخ اهل بیت (ع) – ادبیّات – قرائت قرآن – تجوید – صوت و لحن – نغمات آواز ایرانى و فنّ مدّاحى است».
روزنامه قدس – ۲۹/۴/۷۶
نکته: مراسم عزادارى حضرت اباعبداللّه الحسین علیهالسلام همانند دیگر آداب و رسوم ملّتها اختصاص به ملّت مسلمان دارد. و نظارت و کنترل بر آن از سوى دولتها موجب تحریف آن خواهد شد. زیرا نماز دولتى، حجّ دولتى، امر به معروف و نهى از منکر دولتى، تبلیغات دینى دولتى، هرگز مورد پسند شیعه نبوده و در طول تاریخ تجربههاى تلخى را در پى داشته است. دولتی نمودن مراسم به معنی تعطیلی آن در دراز مدت است. همانگونه که در مسأله امر به معروف و نهی از منکر این اتّفاق تلخ را شاهد بوده و هستیم. پس سزاوار است دولتهاى صالح و نیکوکار با ارائه طریق، و رشد آگاهى در ملّت، آنها را به سوى صواب و درستى راهنما باشند؛ نه هرچه را که مىخواهند فرمایشى دیکته کنند. ضمناً فراموش نکنند که اگر پس از آنها صالحین عهدهدار مقامشان نشوند چه به روز اسلام و مسلمانان خواهد آمد.
اگر مسؤولان امور دینى، برخاسته از بطن همین جامعه هستند، باید بدانند همانگونه که خودشان پرورش یافتهاند ملّت نیز همانند آنان پرورش یافته است؛ و اگر خود را مردمى مىدانند نیاز به کنترل و مجوّز و تربیت مبلّغ و مدّاح نیست. بلکه نظارت عمومى و احساس مسؤولیّتى که بر اثر فراگیرى: «کلّکم راعٍ و کلّکم مسؤول عن رعیّته» در ملّت بهوجود بیاید بهترین سد در مقابل انحرافات خواهد بود.
در نظارت دولتى اگر خطایى رخ دهد فاجعه بهبار خواهد آمد؛ و اگر مسؤولان سازمان تبلیغات اسلامى شعار غلطى را درست بدانند و آنرا تبلیغ کنند انحراف عظیمى در سطح کشور بروز کرده، و اصلاح آن بسیار دشوار خواهد بود.
علاوه بر آن، وقتى دولت متصدّى امرى مىشود، ملّت نسبت به آن امر، خود را دیگر مسؤول نمىداند؛ و رفته رفته احساس مسؤولیّت خود را در همهی زمینهها از دست مىدهد؛ و با تغییر آن دولت، نماز و حج و… نیز تغییر کرده و یا با متّهم شدن مسؤولان امور دینى به فساد، به باورها و آداب و رسوم الهى جامعه لطمه وارد مىشود.
کنترل شدید تبلیغات دینى در کشورهاى جهان نشانه ترس و وحشت مسؤولان از بیدارى و آگاهى مردم است؛ و اعتماد به مردم و شرکت در اجتماعات آنان دلیلى روشن بر مردمى بودن و سلامت مجریان است.
تهاجم برعزاداری۸ – انتقال مراسم عزاداری به اماکن غیر سنتی
ب: انتقال مراسم عزادارى به اماکن غیر سنّتى
«به مناسبت فرا رسیدن ایّام تاسوعا و عاشوراى حسینى… مراسم انس با قرآن ویژه محرّم از سوى واحد خواهران سازمان تبلیغات استان یزد در محلّ فرهنگ این سازمان برگزار گردید».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۲۳/۳/۷۵
«به مناسبت اربعین حسینى، دوّمین سوگواره تعزیه در کاشمر… به مدّت شش روز در پارک شهید عسکرى برگزار مىشود».
روزنامه قدس – ۱۹/۴/۷۵
«همزمان با اربعین حسینى… روایات مختلف تعزیه حر… به ترتیب از ۱۷ تا ۲۲ تیر ماه هر شب در ساعت ۲۱ در فرهنگسراى نیاوران اجرا خواهد شد».
روزنامه اطّلاعات – ۲۱/۴/۷۵
«برپایى مراسم زیارت عاشورا و محافل انس با قرآن از برنامههاى تابستانى دارالقرآن فرهنگسراى خاوران است».
روزنامه سلام – ۲۸/۴/۷۵
«به مناسبت سوگوارى سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) برنامه نخستین شب تعزیه با نام حرکت امام حسین (ع) به مکّه مکرّمه روز هجدهم اردیبهشت پس از نماز مغرب و عشا در محلّ نمایش روباز مجتمع فرهنگى صبا برگزار مىشود. از علاقهمندان به خاندان عصمت و طهارت (علیهم السّلام) دعوت شده است در این مراسم مذهبى شرکت کنند».
روزنامه همشهرى – ۱۸/۲/۷۶
«به مناسبت ماه محرّم در دهه اوّل این ماه در فرهنگسراى بهمن مراسم زیارت عاشورا و تعزیه برگزار مىشود».
روزنامه ایران – ۲۱/۲/۷۶
«تعزیهخوانى سرور شهیدان حضرت اباعبداللّه الحسین (ع) هر روز بعد از نماز مغرب و عشا از سوى شهردارى منطقه یک در آمفىتأتر بوستان نیاوران اجرا مىشود».
روزنامه همشهرى – ۲۳/۲/۷۶
«تعزیه… در سینما تأتر تهران… [از طرف] معاونت امور اجتماعى و فرهنگى شهردارى منطقه ۱۷».
روزنامه اطّلاعات – ۲۳/۲/۷۶
«ستاد نماز جمعه تهران اعلام کرد که به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینى، جلسات سخنرانى به مدّت ده شب در دانشگاه تهران برگزار مىشود».
روزنامه کیهان – ۲۵/۳/۷۶
نکته: مسجد در اسلام احکامى دارد و بسیار مقدّس است؛ و نماز در آن از فضیلت خاصّى برخوردار مىباشد. ولى در مورد نمازهاى خیابانى هیچ فضیلتى در کتاب خدا و سنّت پیامبر اسلام ذکر نشده است. (منهاى فضیلت نماز جماعت).
حسینیّه در میان شیعیان و محبّان آل اللّه نیز از قداست و احترام خاصّى برخوردار است. حسینیّه محلّ ابراز عشق عاشقان حسینى، و محلّ توجّه و عنایت اولیاى الهى به عزاداران حضرت اباعبداللّه الحسین علیهالسلام است. ساختمان حسینیّه با تابلوها و کتیبهها، منبر، آشپزخانه و آبدارخانه آن همه گویاى فرهنگ دینی اصیل است. در و دیوار آن شاهد اظهار تولّی و تبرّی خداجویان است. پاى منبر آن یادآور شفایافتگان حسینى است. قند و چاى و غذاى آن متبرّک بوده و براى شفاى بیماران از آن بهره مىبرند. خاک کفشدارى حسینیّه سرمه چشم محبّان مظلوم کربلاست و…
پارک و سینما و تأتر و سالن اجتماعات نیز در اذهان اصحابشان یادآور نمایش فیلمهاى… و شرکت کنندگان آنچنانى است. انتقال مراسم عزادارى از خانهها و حسینیهها و مساجد و تکایا به پارک و سالن سینما و تأتر و فرهنگسرا یعنى بر گزارى مراسم حجّ ابراهیمى در واتیکان. یعنى حذف حالت عزا از عزاداران حسینى.
ج: احیای شبیهخوانی به شیوهی جدید
«مرکز هنرهاى نمایشى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، به منظور بررسى دراماتیک آثار نمایشى سنّتى و مذهبى ایران، اجراهاى مختلف از تعزیه حر را همراه با میز گرد بررسى این اجراها، با عنوان روایات تعزیه حر و میز گرد بررسى اجراهاى آن برگزار مىکند».
روزنامه اطّلاعات – ۲۱/۴/۷۵
«سؤالهاى یک هنرمند از رئیسجمهور آینده… با تعزیه، روحوضى، تأتر اپرا چگونهاید؟ آیا اطّلاع دارید هنرمندانى در ایران هستند که مىتوانند حماسه کربلا و تعزیه و تأتر و موسیقى را در قالبهاى تازه و بدیع به صحنه بیاورند؟ و تالار وحدت را به بزرگترین تکیه دنیا تبدیل کنند؟».
روزنامه سلام – ۸/۲/۷۶
«تازهترین کار آتیلا پسیانى[۱]... که در سالن چهارسوى تأتر شهر به روى صحنه رفته است… نمایش اوّل در باره سردارى از سپاه یزیدبن معاویه است که در روز عاشورا در میان کارزار گم مىشود».
روزنامه اطّلاعات – ۲۲/۲/۷۶
«به مناسبت فرا رسیدن ایّام ماه محرّم، کانون سینماتأتر معاونت امور اجتماعى و فرهنگى شهردارى منطقه یازده، بر آن است با همکارى خانه فرهنگ آقا شیخ هادى، در نشستى از حضور محقّق و استاد دانشگاه دکتر جابر عناصرى در شناساندن هرچه بیشتر هنر تعزیه و ریشههاى آن در ادبیّات فارسى و ارتباط آن با حماسه استفاده کند…».
روزنامه اطّلاعات – ۲۳/۲/۷۶
«تعزیه خوانى حماسه عاشورا با شرکت ۴۰۰۰۰ شهروند در فرهنگسراى خاوران».
روزنامه همشهرى – ۲۸/۲/۷۶
«به مناسبت اربعین شهادت اباعبداللّه الحسین (ع) و هفتاد و دو تن از یاران باوفاى آن حضرت، اوّلین یادواره تعزیه با شرکت گروههاى تعزیه خوان از شهرستانهاى فردوس – سبزوار – کاشمر و گناباد از تاریخ ۷ لغایت ۱۱/۴/۷۶ به مدّت پنج روز در شهرستان فردوس برگزار خواهد شد».
روزنامه قدس – ۹/۴/۷۶
«دوّمین سمینار شبیه خوانى به عنوان شبیه خوانى هنر مردمى… در کتابخانه شهید مطهّرى اسلامشهر برگزار مىشود».
روزنامه سلام – ۱۴/۴/۷۵
«سوّمین سوگواره تعزیه به همّت حوزه هنرى سازمان تبلیغات اسلامى استان کرمان، از شانزده تیر ماه برگزار مىشود. به گزارش روابط عمومى و بین الملل حوزه هنرى از مجموع کلّیه گروهها تعزیه شرکت کننده در این دوره، هشت گروه به مرحله پایانى راه پیدا مىکنند. این گروهها از ۱۶ تیر ماه، تعزیههاى خود را به صورت هر روز یک تعزیه به نمایش در مىآورند. هیأت داوران در مراسم پایانى سوّمین سوگواره تعزیه جوایز خود را به بهترین تعزیهخوان – بهترین راوى زن – بهترین راوى خردسال و بخشهاى دیگر سوگواره اهدا مىکند. مراسم سوّمین سوگواره تعزیه در میدان عاشوراى سرآسیاب فرسنگى کرمان برگزار مىشود».
روزنامه رسالت – ۱۴/۴/۷۵
نکته: امروزه مسجدى را که مؤمنانى از سر صدق و صفا با دستهاى توانیافته از ایمان به خدا ساختهاند، و در هر گوشه و کنار آن صدها محاسبات معمارى و هنرى به کار برده و به آن استحکام ویژهاى بخشیده و آن را در راه خدا وقف کردهاند، تا مسلمانان در آن گرد آمده و نماز را بهپا دارد، به جاى آنکه مرکزى باشد براى خداپرستى و مناجات با ربّ غفور، تبدیل شده به موزهاى براى جهانگردان خوشگذران خدا نشناس؛ تا گامى باشد در جذب توریست و دلار[۲].
تعزیه، رسمى است در عزادارى؛ و کسانى در اجراى آن همّت مىگماشتند که مسلمان و مؤمن و عاشق بودند. هیچگاه در تعزیه از نقشآفرینى زن بهره نمىبردند. نقشآفرینان تعزیه هنگام اجراى نقش خود مىگریستند؛ و گریه حارث و شمر و خولى هنگام اجراى نقششان تأثیر بیشترى در بینندگان داشت.
در عصر ما تعزیه به عنوان هنر مطرح است نه یک عبادت و عزادارى. به همین جهت نمایشنامهنویس ارمنى نمایش «سردارى از سپاه یزیدبن معاویه که در روز عاشورا در میان کارزار گم شد» را مىنویسد و لابد یک هنرمند یهودى زن آن را اجرا مىکند، و جمعى از هنر دوستان دختر و پسر به تماشاى آن مىنشینند و پس از تماشاى یک نمایشنامه دراماتیک، هنرمندان را با سوت زدن و کف زدن تشویق مىکنند.
تعزیه گردانهاى قدیم افتخار مىکردند که مىتوانند مجلس عزایى به پا کنند. برخى از آنان بواسطه نذرى بر خود واجب مىدانستند که در تعزیه نقشى داشته باشند. ولى اکثر هنرمندان امروز در پى نام و نان هستند؛ و آنهایى که با هزینهی کارهاى هنرى آشنایند به خوبى مىدانند که یک هنرمند تأتر و سینما چه مبلغى دریافت مىکند تا نقشى را بازى کند و چه شرایطى دارد. و در پشت صحنهها چه اتّفاقاتی رخ میدهد.
این خبر خواندنى است:
«بیش از ۵ میلیارد ریال براى نمایشهاى مذهبى و تعزیه خوانى در ایّام برگزارى مراسم عزادارى امام حسین (ع) در ماه محرّم و صفر هزینه خواهد شد. حجّهالاسلام و المسلمین امام جمارانى نماینده ولىّ فقیه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریّه در جمع خبرنگاران ضمن بیان این مطلب… »
روزنامه کیهان – ۲۰/۲/۷۶
جا دارد از خود و دستاندرکاران بپرسیم: آیا برگزارى تعزیهاى که نویسندهی آن ارمنى، و بازیگر آن هنرمند تأتر و سینما، و محلّ اجراى آن سالن آمفىتأتر… و تماشاچیان آن هنردوستان بى قید و بند هستند موجب وهن اسلام نیست[۳] ؟ و پنج میلیارد ریال هزینه براى آنها از محلّ درآمد اوقاف اشکالى ندارد؟
د: طرح موضوعات تازه
۱ – خرافات
«آیهاللّه جوادى آملى با اشاره به فرا رسیدن ماه محرّم اظهار داشت: امیدوارم روحانیان حوزههاى علمیّه با حضور در مناطق مختلف کشور مردم را به وظایف دینى خود آشنا کنند. وى در پایان از عزاداران خواست که از انجام اعمال خرافى در عزادارى خوددارى کنند».
روزنامه کیهان – ۲۰/۲/۷۶
«سازمان تبلیغات اسلامى در آستانه فرارسیدن محرّم الحرام با صدور اطّلاعیهاى توصیههاى لازم را در باره رعایت حرمت ایّام نهضت خونین عاشوراى حسینى اعلام کرد…
۱ – مردم را نسبت به فلسفه قیام اباعبداللّه (ع) و پرهیز از اعمال خرافى که موجب وهن اسلام است توجیه نمایند».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۷/۲/۷۶
«جامعه دینى باید مستمرّا پالایش شود؛ مستمرّا عادتزدایى شود؛ مستمرّا خرافهزدایى و این بهواقع وظیفه رهبران دینى است… مردم که با این عادات فکرى و آداب خرافاتشان دلخوشند و آن را ادامه مىدهند، دائماً باید اینها تلنگر بخورند و تکان داده شوند…»
کتاب: اندیشه عاشورا – عبد الکریم سروش
نکته: خرافه یعنى: سخن پوچ و بیهوده – حدیث نادرست. و در اصطلاح مردم جامعه ما خرافاتى به کسى مىگویند که عقاید بىپایهاى دارد.
چند سالى است که هنگام فرا رسیدن ماه محرّم و صفر مسؤولان امور دینى و اجتماعى، عزاداران حسینى را از خرافات منع کرده و بسیار تأکید دارند که مراسم عزادارى باید منزّه از خرافات باشد. ولى فقط به یک مورد قمه زنى اشاره مىکنند؛ و مخالفان اقامه عزاى حسینى نیز به همان ایراد استناد کرده و مرتب فریادشان از خرافات بلند است؛ و علم غیب و عصمت امام و توسّل به او را نیز از خرافات به شمار مىآورند.
نکته قابل توجّه این است که کاربرد مطلق لفظ خرافات در مراسم عزادارى که برخی از خودیها از روی دلسوزی به کار میبرند، با عث میشود که مغرضان را جری کرده و آنان را برای حمله به مقدّسات ما آمادهتر کند. و در نهایت، جز تضعیف عزاداران و تزلزل در رفتار آنان ثمرى ندارد. بهتر آن است که بدون کاربرد آن لفظ اگر فرضاً مواردى را نادرست مىدانیم آنها را یکىیکى برشمرده و اشکال و ایرادشان را ارائه دهیم تا با رشد آگاهى عزاداران، رفتار آنان نیز اصلاح شود.
۲ – تحریفات
«… محمّدى عراقى رئیس سازمان تبلیغات اسلامى با بیان این مطلب گفت: سال آینده همزمان با نوزدهمین سالگرد شهادت استاد مطهّرى یک کنگره داخلى براى بزرگداشت شخصیّت این شهید برگزار خواهد شد… برگزارى پنج اجلاس امر به معروف و نهى از منکر، و عاشورا در اصفهان، ولایت و عاشورا در یزد، تحریفات عاشورا را در شیراز، از جمله فعالیّتهاى دفتر سازمان تبلیغات اسلامى… است».
روزنامه قدس – ۳۰/۱/۷۶
«… نباید اجازه داد با به میدان آمدن افسانهها و پیرایههایى که هیچ نشانى از حقیقت ندارد، عاشورا از یک حقیقت به یک افسانه تاریخى بدل شود، و تحریف بر جاى واقعیّت نشیند… مباد مرثیهخوانان و روضهخوانان کارى کنند که عاشورا به جاى یک نقطه روشن در تاریخ شیعه خاستگاه افسانهها نمایانده شود».
روزنامه قدس – ۱۸/۲/۷۶
«اجلاس تحریفات عاشورا در سالن فجر شیراز با شرکت فضلا، اندیشمندان، روحانیّون، اساتید دانشگاه و طلاّب علوم دینى برگزار شد. در این اجلاس مقالاتى ارائه و قرائت شد».
روزنامه کیهان – ۲۹/۲/۷۶
نکته: تحریف، یعنی کج نمودن و غیر واقع جلوه دادن. تحریف در عاشورا یعنى تاریخ کربلا را مطابق واقع بیان نکردن، شخصیّتها، اهداف، حوادث و پیامهاى آن را تغییر دادن و مطابق سلیقه و درک و فهم خود تفسیر و توجیه کردن.
طرح تحریفات عاشورا در ماه محرّم و صفر هم مانند طرح خرافات در مراسم عزادارى است. زیرا معمولاً بدون اشاره به مورد خاص بیان مىشود. و این، خود نوعى تهاجم فرهنگى به شیعه و مکتب پربار آن است. حمله به گروهى که تاریخ خود را سینه به سینه به نسلهاى بعد مىسپارند؛ و اگر چنین رفتار نمىکردند حادثهی کربلا هم مانند واقعهی غدیر، مورد انکار قرار مىگرفت، آن هم از سوی خودیها، نهایت ساده لوحی و سادهانگاری بوده و تهیّه و آماده سازی یک حربهی کار به دست دشمن است..
ارزش و اعتبار خاصّ تاریخ کربلا به آن است که همگانى است؛ و چنین تاریخى بیش از تواریخ دیگر از تحریف بهدور مانده است. تاریخ انقلابات جهان با وجود رسانههاى خبرى در مدّت بسیار کمى توسّط خودِ انقلابیّون تحریف و سانسور مىگردد. و اصول آن با تفسیرها و تأویلها تغییر مىکند. ولى اساس تاریخ قیام حسینى با وجود دشمنان سرسختى که داشته بىهیچ تحریفى درخشندهتر از خورشید در دلهاى خداجویان به امانت سپرده شده است.
۳ – بدعت
«بر این بینش و اعتقادیم که تنها خوبی انگیزه، در خوبی کار کفایت نمىکند. بلکه باید کارى را که انسان با انگیزه خوب انجام مىدهد پسندیده و معقول و مورد تأیید شرع باشد؛ و ما مىبینیم آن شیوهاى از عزادارى مورد تأیید شرع است که در مبانى اسلامى وارد شده باشد. و امّا شیوههایى را که نه تأیید فعلى از طرف شرع دارد، و نه قولى و حتّى یک خبر ضعیف هم بر مباح بودن آنها وجود ندارد نباید با عزادارى مقرون شود. آنچه باعث تأسّف و تأثّر مىشود این است که برخى از شیوهها و کارهاى ناپسند را در مراسم عزادارى به حساب شرع مىگذارند و به عنوان عبادات و از اسباب تقرّب به خدا مطرح مىکنند… بهعلاوه مىبینیم که کارهاى یاد شده نه موافق با سیره عقلا و نه موافق با سیره متشرّعه است؛ و باید دانست اگر عملى را بدون دلیل شرعى به دین نسبت دهیم آن بدعت و حرام محسوب است و بزرگترین گناه این است که انسان بدعت را به جاى مستحب به حساب آورد… ».
روزنامه اطّلاعات – ۲۱/۲/۷۶
نکته: لابد ما در بررسى و تحلیل حرکت رزمنده عاشقى که در میدان نبرد وقتى مىبیند ماشینهاى جنگى دشمن، متجاوزانه به سرزمینش یورش آوردهاند، و او سلاحى جز نارنجک ندارد، و با سلاح خود به زیر تانک دشمن مىرود تا شاهد تجاوز خصم نباشد، خواهیم گفت: چنین حرکتى هیچ دلیل شرعى و عقلى ندارد. تا کنون هیچیک از بزرگان دین و سرداران لشکر و سپاهیان جان بر کف ارتش و سپاه و بسیج دست به چنین کارى نزدهاند. چون وقتى مىشود با یک آرپىجى تانکى را منهدم کرد و با انداختن نارنجکى زرهپوشى را از کار انداخت، به خطر انداختن جان، هیچ ضرورتى ندارد؛ و آن را دفاع از اسلام و مسلمانان دانستن یک بدعت است.
عشق و معرفت مقوله دیگرى است. به چشم ببینید که با پاى برهنه آتش را با نام سالار شهیدان خاموش مىکنند. به چشم ببینید که با خاک پاى عزاداران حسینى دردها را درمان مىکنند. به چشم ببینید که…
تا کنون از هیچ عزادار حسینى در هیچ مجلسى شنیده نشده که گفته باشد کارى را که من انجام مىدهم یک وظیفه شرعى است؛ و از احکام دین مىباشد، تا ما عمل او را صحیح و یا بدعت بدانیم. پس نسبت دادن خرافات، تحریفات و بدعتها به عزاداران حسینى در باور ما از غفلت و مسامحه گویندگان و نویسندگان دینى، و از شیطنت و دشمنى خصم کینهتوز است.
[۱] – آتیلا پسیانى بازیگر تلویزیون و سینماى ایران داراى کیش مسیحیّت مىباشد.
[۲] – مانند مسجد شیخ لطف اللّه در اصفهان.
[۳] – این در حالىاست که در بیشتر نوشتهها و سخنرانیها، تعزیه در ردیف قمهزنى شمرده شده است.
تهاجم بر عزاداری۹ – دعوت به وحدت
۴ – دعوت به وحدت
«الأزهر قدیمىترین مؤسّسه سنّیها در جهان که در قاهره مستقرّ است، با تجلیل از فداکاریهاى امام حسین (ع) در چهارده قرن پیش در کربلا خواستار وحدت بین شیعه و سنّى شد. در مقالهاى که در ماهنامه الأزهر منتشر شده آمده است فاصله بین دو فرقه اصلى اسلامى یعنى: شیعه و سنّى بهتر است برطرف شود… این مقاله مىافزاید زندگى امام شهید حسینبن على و فداکاریهایش به خاطر اسلام براى ما آموزنده بود و راهنمایى براى همه است».
روزنامه ایران – ۳۰/۲/۷۶
«جمعى از علماى برجسته اهل سنّت پاکستان، در یک گفتگوى اختصاصى با واحد مرکزی خبر در اسلامآباد پایتخت این کشور، با تأکید بر احترام مسلمانان اهل تسنّن این کشور به عزادارى ایّام ماه محرّم حسینى، ماه محرّم را ماه تحکیم وحدت میان کلّیّه اقشار مختلف این کشور دانستند… خطیب جامع مسجد حنفیّه راولپندى… گفت: ما مسلمانان اهل تسنّن و تشیّع در پاکستان همراه و در کنار هم هر ساله در مراسم عزادارى ایشان که نوه پیامبرمان بودهاند شرکت مىکنیم».
روزنامه رسالت – ۲۲/۲/۷۶
«… ماه محرّم براى همه مسلمانان، و عاشورا روزى براى همه مسلمانان است؛ و تاریخ نیز گواهى مىدهد که در این روز هم سنّى و هم شیعه عزادارى مىکردهاند و البتّه امروز نیز چنین است».
روزنامه قدس – ۱۸/۲/۷۶
نکته: به موارد زیر توجّه کنید:
– دعوت به وحدت و یکپارچگى در میان پیروان مکتب تشیّع، و برحذر داشتن آنان از تفرقه و جدایى، شعار بسیار حیاتبخش و حرکتآفرینى است؛ و بحث و گفتگو پیرامون مبانى اعتقادى، و مسائل عبادى و اخلاقى در میان آنان سبب همبستگى بیشترى خواهد شد.
– پیروان سقیفه چند گروهند، اگر برخى از آنها در عزادارى شرکت مىکنند صرفا به خاطر این است که حضرت امام حسین علیهالسلام را نوه دخترى پیامبر مىدانند، نه امام مفترض الطّاعه. و یزید را امیرالمؤمنین میدانند و عمل او را حتی تقبیح هم نمیکنند. و یزید و لشکرش را به سبب جنایتشان مذمّت و لعن هم نمیکنند. آنها روز عاشورا را روز برکت دانسته و خرید سال خود را در آن روز انجام مىدهند.
– حادثهی جانسوز کربلا به گونهاى است که خواندن و یا شنیدن آن، اشکها را از دیده روان مىسازد. به همین جهت در مصیبت کربلا بسیارى از غیر مسلمانان نیز گریستهاند.
– شعار وحدت در ماه محرّم و صفر اگر براى شیعیان و محبّان خامس آل عبا علیهمالسلام باشد که چندان موردى ندارد؛ زیرا نشانى از تفرقه و جدایى در میان عزاداران حسینى احساس نمىشود تا آنان را دعوت به وحدت کنیم، و اگر مخاطب دعوت کنندگان، فرق غیر شیعى هستند، و از آنها مىخواهند که به خاطر وحدت با شیعه در روز عاشورا دست از شادى و سرور خود بردارند، شاید آب در هاون کوبیدن باشد. اگر به فرض محال، مقصود دعوت کنندگان آن است که شیعه در مجالس عزا از ظلم و جنایت خلفاى غاصب، و والیان آنها سخنى به میان نیاورد و آنها را لعن نکند، این دعوت، دعوت به ضلالت و گمراهى بوده و این شعار براى نابودى شیعه طرّاحى شده است. و قطعا دسیسهبازان سقیفهگرا، این آرزو را به گور خواهند برد.
براى کسانى که شیعه و سنّى را در عزاى حضرت اباعبداللّه الحسین علیهالسلام به وحدت دعوت مىکنند، ضرورت دارد با برخى از آراى بزرگان اهل سنّت آشنا شوند تا بهتر بتوانند موانع وحدت را از سر راه مسلمین بردارند:
برخى از آراى دانشمندان سقیفهگرا
«گفتن تاریخ عاشورا و شهادت حسینبن على و آنچه میان او و دیگران رخ داده از درگیریها و دشمنیها، بر هر واعظ و گویندهاى حرام است. زیرا نقل آنها سبب تحریک عواطف شده، و دشمنى و ایراد بر صحابه را در پى دارد. صحابهاى که هر یک از آنها چهرههاى سرشناس دین هستند. پس باید وقایع را به طرز صحیحى توجیه کرد و گفت: شاید از خطاى در اجتهاد آنان بوده نه ریاست طلبى و دنیا خواهى».
کتاب: تحقیق در باره اربعین سید الشّهداء – به نقل از: غزالى
«بناى تفرقه را در اسلام، على گذاشت و حسینبن على آن را تکمیل کرد».
کتاب: قرآن کى روشنى مین بجواب کوکب درى – سیرت علىمحمّد یوسف
«حرکت امام حسین به سوى کوفه، بر خلاف ادّعاى خودِ وى، براى طلب حکومت بوده است، نه براى احیاى دین جدّ خود».
کتاب: حادثه کربلا – ابوالحسین محمّد عظیم الدّین صدیقى
«آن شصت نفرى که از طرف حسین در کربلا کشته شدند اصلاً سبایى[۱] و منافق بودهاند؛ و امام حسین را نیز آنها شهید کردند و نه شمر و عمر ابن سعد. زیرا آنها محبّ و دوستدار حسین بودند».
کتاب: حادثه کربلا – ابوالحسین محمّد عظیمالدّین صدیقى
«یزید ابن معاویه بهتر از امام حسین است، و به کار بردن لفظ (امام) و (علیه السّلام) در مورد امام حسین به خاطر قیام او علیه خلیفه مسلمین جایز نیست؛ و این بدعتها از شیعیان سرچشمه مىگیرد».
کتاب: ماه محرّم اور موجوده مسلمان – حافظ صلاح الدّین یوسف
«اگر کسى اراده کند که مقتل امام حسین علیهالسّلام را بخواند و تاریخ شهادت آن حضرت را ذکر کند، سزاوار است اوّل مقتل صحابه را بخواند تا به رافضیها شباهت پیدا نکند».
کتاب: تحقیق در باره اربعین سیّد الشّهداء – به نقل از: قهستانى
«خلیفه بر حقّ مسلمین بعد از معاویه پسر او یزید بود که حسین علیه او بغاوت کرد و در محاربه کربلا کشته شد».
کتاب: تحقیق المزید على خلافه معاویه و یزید – محمّد احمد عبّاسى
«امام زین العابدین با یزید ابن معاویه بیعت کرد، و این امر مبیّن آن است که حکومت یزید مشروع بوده است».
کتاب: متعه یا زنا – محمّد فیض احمد اویسى
«من نمىدانم والدم اهل بهشت است یا از اهل جهنّم. لکن مىدانم که یزید یقیناً از اهل بهشت است».
فتواى غلام محمّد فاضل دیوبندى از علماى وهّابى
«شیعیان تعزیه پرست هستند».
کتاب: نور هدایت – پیر سیّد ظهورشاه
«در عاشورا مسلمانان باید اظهار خوشى و شادمانى نمایند، طورى ترتیب دهند که بیشتر عروسیها در این ماه صورت گیرد و نام پسران خود را یزید، عمر ابن سعد و شمر بگذارند، زیرا در این روز خلیفه مسلمین بر حسین طاغى پیروز شده است».
کتاب: سانحه کربلا – اسرار احمد
«خفته بودستید تا اکنون شما که کنون جامه دریدید از عزا
پس عزا بر خود کنید یا خفتگان زآنک بد مرگیست این خواب گران
روح سلطانى ز زندانى بجست جامه چه درّیم چون خاییم دست
چونک ایشان خسرو دین بودهاند وقت شادى شد چو بشکستند بند».
کتاب: مثنوى معنوى دفتر ششم – جلال الدّین محمّد بلخى (مولوى)
تذکّر: همانگونه که ملاحظه فرمودید اظهارات فوق در کتابها به چاپ رسیده و این، گوشهاى از خصومت برخى نویسندگان سقیفهگراست.
۵ – هفته امر بمعروف و نهى از منکر
«با عرض تسلیت به مناسبت فرا رسیدن ماه پیروزى خون بر شمشیر، و ایّام شهادت حضرت اباعبداللّه الحسین علیهالسّلام که هدف نهضت جاودانه خود را اصلاح امّت اسلامى از طریق امر به معروف و نهى از منکر اعلام فرمود؛ از عموم امّت مسلمان و انقلابى دعوت مىکنیم تا با شرکت در مراسم هفته احیاى امر بمعروف و نهى از منکر که مقارن با هفته اوّل محرّم از ۱۸ تا ۲۴ اردیبهشت خواهد بود، مسؤولیّت اسلامى و انقلابى خود را در جهت احیاى این فریضه بزرگ که همانا موجب احیاى سایر فرائض خواهد گردید ایفا نمایند.
عناوین هفته احیاء به شرح ذیل مىباشد:
پنجشنبه اوّل محرّم ۱۸ اریبهشت – نهضت حسینى و شهادت در احیاى امر به معروف و نهى از منکر. زیارت پر فیض عاشورا در مسجد امام حسین (ع) ساعت ۷ الى ۸ صبح.
جمعه دوّم محرّم ۱۹ اریبهشت – نقش امامت و ولایت در احیاى امر بمعروف و نهى از منکر.
شنبه سوّم محرّم ۲۰ اریبهشت – جایگاه دولت اسلامى در احیاى امر بمعروف و نهى از منکر.
یکشنبه چهارم محرّم ۲۱ اردیبهشت – نقش مردم حزب اللّه، بسیج جوانان و اصناف در نظارت عمومى.
دوشنبه پنجم محرّم ۲۲ اردیبهشت – نقش زنان مسلمانان در عرصه امر بمعروف و نهى از منکر و حفظ و تقویت نهاد خانواده.
سه شنبه ششم محرّم ۲۳ اریبهشت – نقش روحانیّت و مساجد در احیاى امر بمعروف و نهى از منکر.
چهارشنبه هفتم محرّم ۲۴ اریبهشت – نقش حمایت از آمرین بمعروف و ناهیان از منکر در همگانى شدن فریضه عظیم امر بمعروف و نهى از منکر.
راهپیمایى حمایت از آمرین بمعروف و ناهیان از منکر ساعت ۱۸ تا ۱۹ میدان ولىّ عصر عجّل اللّه تعالى فرجه.
روابط عمومى ستاد احیاى امر بمعروف و نهى از منکر».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۵/۲/۷۶
«آیهاللّه جنّتى در کنگره دانشآموزى یاران معروف در مشهد: رشد و شکوفایى جامعه در گرو ترویج فرهنگ امر بمعروف است – همزمان با فرا رسیدن ماه محرّم و شهادت مظلومانه سیّد الشّهداء (ع) دوّمین کنگره دانش آموزى یاران معروف ویژه خواهران در مشهد برگزار شد».
روزنامه قدس ۲۱/۲/۷۶
«در آستانه فرا رسیدن ماه محرّم و هفته احیاى امر بمعروف و نهى از منکر، همایش دبیران ستادهاى احیاى امر بمعروف و نهى از منکر سراسر کشور صبح امروز با حضور آیهاللّه جنّتى در تهران آغاز بکار کرد».
روزنامه اطّلاعات – ۱۳/۲/۷۶
نکته: چند سالى است که در کشور ما برخى از روزها و هفتههاى ویژه، با مناسبتهاى مذهبى یکجا مطرح مىشوند. مثلاً: روز زن با روز تولّد حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام، و روز پرستار با روز ولادت حضرت زینب کبرى علیهاالسلام، و هفتهی وحدت با تولّد پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله و هفتهی مستضعفین با ولادت حضرت بقیّه اللّه عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف و… آنچه که در برخورد ابتدایى به ذهن خطور مىکند این است که این نوع حرکت بسیار بجا و پسندیده است. ولى وقتى ایّام خاص فرا مىرسد مىبینیم که همه تبلیغات و سخنرانىها پیرامون ایّام ویژه است نه ایّام مذهبى. مثلاً در روز ولادت حضرت زینب علیهاالسلام به رسم معمول یک عرض تبریک از صدا و سیما مىشنویم و چند روز پیش از آن و همان روز و چند روز بعد از تولّد، همه تبلیغات پیرامون شغل شریف پرستارى و مصاحبه با پرستاران نمونه و… مىباشد؛ و در مورد شخصیّت و ویژگیهاى حضرت زینب علیهاالسلام کمتر بحث و گفتگو و تبلیغ مىشود. همچنین در ایّام تولّد پیامبر اسلام بیشتر برنامههاى صدا و سیما پیرامون معرّفى سقیفهگرایان مىباشد تا معرّفى پیامبر عظیم الشّأن اسلام.
ماه محرّم نیز از بلاى مذکور در امان نماند، و علاوه بر مخالفتها و انتقادات و موانعى که در سر راهش بود هفتهی امر بمعروف و نهى از منکر هم به آنها افزوده شد. گرچه ممکن است عاملان طرح مذکور هدفى جز خدمت و ارشاد خلق نداشته باشند.
۶ – نماز ظهر عاشورا
«سازمان تبلیغات اسلامى در آستانه فرا رسیدن محرّم الحرام با صدور اطّلاعیّهاى توصیههاى لازم را در باره رعایت حرمت ایّام نهضت خونین عاشوراى حسینى اعلام کرد…
۴ – نماز ظهر عاشورا را در دستههاى عزادارى در خیابانها آنچنان که شایسته نظام اسلامى است اقامه نمایند».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۱۷/۲/۷۶
«استفتاء پیرامون عزادارى سیّد الشّهداء (ع) از حضرت آیه اللّه العظمى فاضل لنکرانى… در ایّام سوگوارى اباعبداللّه الحسین (ع) نماز مقدّم است یا عزادارى؟ ج: بهتر آن است که نماز را مقدّم دارند همانطور که امام حسین در روز عاشورا هنگام ظهر نماز ظهر اقامه کردند».
روزنامه جمهورى اسلامى – ۲۲/۲/۷۶
«ستاد اقامه نماز اعلام کرد: روز پنجشنبه بیست و پنجم اردیبهشت نماز با شکوه ظهر و عصر توسّط عزاداران حسینى در محدوده خیابان سعدى جنوبى حدّ فاصل خیابان جمهورى اسلامى و پل هوایى برگزار مىشود».
روزنامه همشهرى – ۲۵/۲/۷۶
«شوراى فرهنگ عمومى خواستار برگزارى نماز ظهر عاشورا توسّط علما و مبلّغین شد – شوراى فرهنگ عمومى استان تهران با صدور بیانیّهاى ضمن تأکید بر نقش جاوادانه حماسه عاشورا در تاریخ از علما و مبلّغان براى هرچه با شکوهتر برگزار شدن مراسم عزادارى سالار شهیدان دعوت نمود».
روزنامه کیهان – ۲۵/۲/۷۶
«نماز ظهر و عصر روز عاشورا به امامت آیه اللّه مشکینى در خیابان ۱۹ دى قم برگزار شد».
روزنامه کیهان – ۲۸/۲/۷۶
«همزمان با ایّام سوگوارى اباعبداللّه الحسین (ع) بسیجیان حوزه مقاومت ۹ مالک اشتر، در شهرک شهید رجائى کوى ابومسلم نماز جماعت خیابانى برگزار کردند».
روزنامه قدس – ۳۰/۲/۷۶
نکته: برپا داشتن نماز امرى است ضرورى. امید است در همهی مراسم ملّى و مذهبى ما نماز در اولویّت قرار داشته باشد؛ و برگزار کنندگان مسابقات ورزشى – علمى – هنرى و گردانندگان همایشها و راهپیماییهایی که به مناسبتهای مختلف در طیّ سال برگزار میشود، براى اقامهی نماز، بیش از هر چیز دیگر سرمایهگذارى کرده و تلاش کنند و تنها به یک نماز ظهر آنهم در روز عاشورا بسنده نکنند. در شب شام غریبان هم مىشود نماز خواند گرچه امکان فیلم و عکس و مخابره آن به دنیا کمی کمتراست.
این همه تبلیغ و تأکید بر نماز ظهر عاشورا از چه احساسى سرچشمه مىگیرد؟ چرا در بقیّه ایّام و در جاهاى دیگر و سایر تجمعها چنین تأکیدى وجود ندارد؟ چرا نماز ظهر عاشورا باید خیابانى انجام شود؟ یعنی درست، زمانی که عزاداری عزادارن، به اوج خود میرسد و شیعیان عزادار، سر از پا نمیشناسند، باید آن شور و هیجان شکسته شود و به نماز بأیستند. بدیهیاست که پس از نماز هم متفرّق میشوند؟ مگر مردم مسلمان ایران در روزهاى عادى که در خیابانها و معابر عمومى در رفت و آمدند نماز جماعت بر پا مىکنند؟ چرا از تماشاچیان فوتبال در ورزشگاهها، و راهپیمایانی که به مناسبتهای مختلف سیاسی به خیابان میآیند، خواسته نمىشود نماز را بر پا دارند؟ و چرا… ؟ اقامهی نماز، کلمهی حقّى است، امید است شیاطین، از آن ارادهی باطلى نداشته باشند. نکند خداى ناکرده مقصود آنها از این همه تأکید و تبلیغ متوقّف ساختن عزادارى خامس آل عبا علیهمالسلام در اوج شور و حال عزاداران باشد؟
والسّلام
[۱] – پیروان عبداللّه ابن سباء شخصیّت دروغینى که ساخته و پرداخته جاعلان حدیث مىباشد.
منبع : http://www.andalibonline.com/static-216.html
http://www.andalibonline.com/static-217.html
http://www.andalibonline.com/static-215.html
http://www.andalibonline.com/static-215.html