آرمان مهدویت مذهبی ، اعتقادی
تهاجم بر عزاداري6-انتقاد و مخالفت بامراسم عزاداري
انتقاد و مخالفت با مراسم عزادارى حسينى
«اعمالى به نام حسين و عزادارى او انجام مىگيرد كه اصلاً روح اسلام از آن بيزار است، سينهزنيها، قمهزنيها، زنجير زنيها، علَمبازيها، نخلبستنها، حجله بستنها، شبيه درستكردنها، و تعزيه گرفتنها و… از نظر منطق صحيح نيست چه رسد از نظر اسلامى، بعضى از اين اعمال بهقدرى چندش آور و ناراحت كننده است كه انسان را به ياد وحشيهاى دوران حجر مىاندازد… روحانى عاليقدرى وضع دسته هاى سينه زنى و چگونگى شركت كنندگان آنچنانيش را بدينسان تشريح مىكرد: چهرهاش زرد و رنجور است چون بهداشت صحيح و غذاى كامل نداشته، لباسش پاره است چون وضع مادّيش بد است و فقير است، به اطرافيانش تنه مىزند و فحش مىدهد چون تربيت ندارد و از انسانيّت عارى است چون تقوى و ايمان ندارد، آنگاه سينه مىزند آنهم چطور؟… گوينده ها و منبريها و روضه خوانها قبلاً خود راتربيت نكرده و از روح تقوى و فضيلت كمتر برخوردارند و ما از آنها به آخوندهاى خودرو تعبير مىكنيم، اين آخوندهاى خودرو فقط به مقدارى كه لباس و قيافه و محيط محدودشان اقتضا كند، رعايت تقوى را كرده وگرنه روضه منبر از نظر آنها دكّان است و دكّاندارى. متأسّفانه صدى نود از اين دسته مردمى بىسواد، جاهل، خودپسند، گرفتار رذائل اخلاقى و گاهى بى پروا از همه چيز هستند».
كتاب: سلام بر عاشورا – ف . صلواتى
«هر سال در ماه محرّم مليونها مردم مسلمان عزاى شهادت حسين عليه السّلام را از سر مىگيرند… براى خويشاوندان و اصحاب و پيروان مخلص و فداكار هر شهيدى محزون بودن امرى است طبيعى؛ البتّه اين نوع احساسات چندان ارزش اخلاقى ندارد و چيزى نيست جز ابراز عكس العمل فكر اقوام و خويشاوندان همدردان… اگر ما ديده يعنى فكر و نظر روشنى از مقصود حسين عليه السّلام نداشته باشيم و باز نوحه و ناله خود را در هر سالى كه از شهادتش مىگذرد تجديد كنيم و ادامه دهيم، نمىتوانيم انتظار تقديرى از امام حسين عليه السّلام در روز قيامت داشته باشيم، و نه از نظر خدا ارزشى خواهد داشت».
كتاب: حسين رمز حقيقت و مظهر آزادگى – عبد الأعلى مودودى
«به اعتقاد من در اين قصّه (عاشورا) جنبه هاى احساسى را بر جنبه هايى كه مىتوانست در اطرافش تعقّل و انديشه و تفكّر به وجود آيد، به عبارت ديگر فرم را بر معنا ترجيح دادند… شايد اصولاً معناى واقعى عاشورا درك نشده باشد، و به عكس فوران احساسات و هيجانات و حالاتى را مىبينيم كه خواه ناخواه در همه مراسم مذهبى كم و بيش ديده مىشود، و اين احساسات و هيجانات همه مسائل ديگر را تحت الشّعاع خود قرار داده، و در طول تاريخ رفتارهايى بهوجود آورده است كه شايد اصلاً با خود اسلام هم موافقتى نداشته باشد؛ مانند قمه زنى يا مسائل ديگرى كه در جامعه ما بهتدريج حالت عادى به خود گرفته است».
كتاب: انديشه عاشورا – توسّلى
«انسان احساس مىكند كه روضه ها و حتّى ذكر مصيبتها از خصلت تسلّى بخش به سمت تهاجمى شدن تحوّل يافته است… من فكر مىكنم سازمان مجاهدين خلق در ايجاد اين تحوّل خيلى مؤثّر بوده است. اينها به هر حال احتياج به مبارز و مجاهد و چريك داشته اند… لذا عنصر فديه و فداكارى را در فرهنگ عاشورا برجسته كرده اند… و هنوز كه هنوز است تعبير عاشورايى عمل كردن را به كار مىبرند».
كتاب: انديشه عاشورا – حجّاريان
«گفتم بروم به مجلس روضه اى، از همين روضه ها كه همه جا هست و صدايش از هر كوچه و خانه امشب بلند است. ديدم ايمان و تعصّب من به عظمت و كار حسين بيش از آن است كه بتوانم آن همه تحقيرها را بشنوم و تحمّل كنم، منصرف شدم».
كتاب: امام حسين عليهالسّلام – على شريعتى
«براى پاره اى از مردم، همين عزادارى و اين مراسم به جاى اينكه منبّه آنها شود گاهى خواب آور مىشود؛ گاه توجيه كننده كار زشتشان مىشود؛ گاه آن دغدغه هاى وجدانشان را تخفيف مىدهد… به همين دليل هم بايد هميشه اين تذكّر را داد كه مبادا اين امور به صورت عادت در آيند و تأثير خودشان را از دست بدهند… خوب در مسأله عاشورا هم بايد اين فكر را كرد، اينكه بايد نو شود و اين نو شدن ما را از غفلت و ناپختگى در بياورد. اگر به صورت يك سنّت تقليدى تكرارى هميشگى در آمد خداى ناكرده گاهى ممكن است نتيجه معكوس هم بدهد».
كتاب: انديشه عاشورا – عبد الكريم سروش
«… مردم بايد بدانند عزادارى چيست و چرا عزادارى مىكنيم. آيا عزادارى فقط يك ثواب است؟ يا فقط يك توسّل است؟ يا احياى يك تاريخ و تداوم يك انقلاب است؟… غالباً عزادارى محرّم در اذهان عامّه به عنوان يك ثواب مطرح است، و از اين ديدگاه كه عزادارى تداوم يك انقلاب و احياى يك تاريخ و ابديّت بخشيدن به يك قيام است كمتر به آن نگاه مىشود. اينها جهات ناشناخته عزادارى است… عزادارى در حال حاضر معمولاً محدود به پيروان مكتب اهل بيت (عليهم السّلام) است. ولى اگر ما جنبه هاى اصليش را زنده كرده و تداوم ببخشيم، اهل سنّت هم در آن شريك مىشوند… مسائلى را كه حذف آنها با تفكّر مردم مغايرت دارد حذف نكنيم؛ و با آن مبارزه نكنيم، بلكه روشنگرى كنيم… موضعگيرى در مقابل آنها اثرات منفى به بار مىآورد و بهانه آفرين مىشود… موارد استثنايى هم وجود دارد كه بايد با آنها مبارزه شود، ولى اين موارد زياد نيست، قمه زنى را به عنوان نمونه اى از اين موارد استثنايى مىتوان مثال زد، يا مسأله حركت روى آتش، يا شنيدهام كه در بعضى از جاها عقيده بر اين است كه مراسم عزادارى آنقدر اهمّيّت دارد كه مردم را از نماز و روزه بىنياز مىكند… يا اينكه مىگويند اگر شما امام حسين را داشته باشيد نماز هم نخوانديد نخوانديد».
كتاب: انديشه عاشورا – ناصر مكارم شيرازى
«مردم بايد روضه راست بشنوند تا معارفشان، سطح فكرشان بالا بيايد و بدانند كه اگر روحشان در يك كلمه اهتزاز پيدا كرد، يعنى با روح حسين بن على هماهنگ شد و در نتيجه اشكى ولو ذرّه اى از چشمشان بيرون آمد واقعاً مقام بزرگى است. امّا اشكى كه از راه قصّابى كردن بيرون بيايد اگر يك دريا هم باشد ارزشى ندارد… نقطه ضعف در عزادارى عوام النّاسند كه تحريفها را مىپذيرند…»
كتاب: حماسه حسينى – مرتضى مطهّرى
«بايد گفت تكاليف شرعى بدون حكمت نيست. منظور اين نبوده كه همدردى و تسليتى باشد براى خاندان پيغمبر؛ به قول روضه خوانها زهرا را خوشحال بكنيم؛ خيال مىكنيم هر اندازه ما گريه بكنيم تسلّى خاطر بيشترى براى حضرت رسول و حضرت زهرا هست، چقدر در اين صورت ما حضرت رسول و حضرت زهرا و حضرت امير را كه هميشه آرزوى شهادت مىكشيدند و فخر خود مىدانستند كوچك كرديم، و خيال مىكنيم هنوز بعد از 1320 سال در حال جزع و فزع مىباشند؛ بلكه مقصود اين است كه داستان كربلا به صورت يك مكتب تعليمى و تربيتى هميشه زنده بماند».
كتاب: چكيده مقالات دوّمين كنگره بين المللى امام خمينى و فرهنگ عاشورا – سيّد محمّدعلى ايازى
«بررسى اجمالى آثار اين دسته از نويسندگان شيعه، نشان مىدهد كه آنان از اينكه مراسم عزادارى عاشورا، روح انقلابى و اثربخش خود را در اثر ورود پاره اى از خرافات و تكلّفات بىمعنى به داخل مراسم و ستايشها و پيامهاى تبليغى بى محتواى واعظان و نيز اشعار و مراثى منحط و بى روح نوحه خوانان از دست داده بود، سخت متأثّر بوده اند. وجود پاره اى از سنّتهاى بى ريشه عزادارى مانند: قمه زنى، زنجير زنى، و به طور كلّى خودآزارى نيز در ميان شيعيان آنان را شديداً آزار مىداد».
كتاب: چكيده مقالات دوّمين كنگره بين المللى امام خمينى و فرهنگ عاشورا – محمّد حكيم پور
«غير از عزادارى مسائل ديگرى مانند الهامات عاشورا و پيامها خطبه ها شعارها اشعارى كه خوانده مىشود بايد زنده بمانند و طورى نباشد كه كارها منحصر به گريه باشد».
ماهنامه صبح – 1/3/75
«زمان آن فرا رسيده است كه از اشعار از گفتار و از روضه خوانيهايى كه فاقد ارزش دينى مىباشند توسّط سازمانها و مراكز مسؤول جلوگيرى به عمل آيد، و فرهنگ روضه خوانى اصولى در جامعه بالا برود».
روزنامه اطّلاعات – 23/1/76 مرتضى خوئى
«محرّم عزادار است و سيه پوش و پاى برهنه، نه انتظار ظاهرهاى فريبنده دارد و نه حوصله تظاهرهاى بى روح، آنچه محرّم را در گذر زمان نگه داشته همين سادگى و بى پيرايگى و بى ريايى بوده است… تبليغات زايد و بى روح و افزودن بر شعار و اندازه علم و كتل و طبل و شيپور و جريده و جز آن نه فقط حضور عزادار را افزونتر نمىكند بلكه هم از آن مى كاهد… عزادارى هرچه بى رياتر باشد به حقيقت عزادارى نزديكتر است… محرّم ماهى براى همه مسلمانان و عاشورا روزى براى همه مسلمانان است، و تاريخ نيز گواهى مىدهد كه در اين روز هم سنّى و هم شيعه عزادارى مىكردهاند؛ و البتّه امروز نيز چنين است. بر اين پايه نبايد اجازه داد با به ميدان آمدن افسانه ها و پيرايه هايى كه هيچ نشانى از حقيقت ندارد عاشورا از يك حقيقت به يك افسانه تاريخى بدل شود و تحريف بر جاى واقعيّت نشيند… مباد مرثيه خوانان و روضه خوانان كارى كنند كه عاشورا به جاى يك نقطه روشن در تاريخ شيعه خواستگاه افسانه ها نمايانده شود كه اين گناه هرگز بخشودنى نيست. مباد با كارهايى ناپسند چون قمه زدن صورت خراشيدن چهره بر زمين ساييدن قفل از بدن آويختن و كارهايى ناسزا از اين دست آبروى همان مكتبى تهديد شود كه حسين (ع) خود را فداى آن كرده است… نتوان بر مركب گناه نشست و اسب بدعت و خروج از آداب درست دينى را دوانيد و سرانجام به منزلگاه خشنودى خداوند رسيد».
روزنامه قدس – 18/2/76
«سازمان تبليغات اسلامى… با صدور اطّلاعيّه اى توصيه هاى لازم را در باره رعايت حرمت ايّام نهضت خونين عاشوراى حسينى اعلام كرد… مردم را از اعمال خرافى كه موجب وهن اسلام است توجيه نماييد، تأكيد بر عزادارى به شكل سنّتى و تبيين روشهاى صحيح و منطبق با واقعيّات… حضور منسجم و پرشور خود در مجالس عزادارى و سوگوارى به دور از پيرايه ها و تندرويها كه با مرام تشيّع منافات دارد توطئه هاى دشمنان اسلام را خنثى نمايند، در طول برگزارى مراسم نظم و انضباط و حفظ شعائر اسلامى را رعايت نمايند. از هزينه هاى سنگين و غير ضرورى و هر گونه اسراف و تبذير پرهيز نمايند».
روزنامه جمهورى اسلامى – 17/2/76
«براى مصون ماندن فرهنگ عاشورا از آفات و خرافات سازمان تبليغات اسلامى چه كرده است؟ ج: هدف از عزادارى در عاشورا مطرح كردن هدف امام حسين (ع) است. بايد تمام شعارها نوحه ها برنامه ها و رفتارهاى عزاداران حسينى منظّم حساب شده متين و در جهت هدف امام حسين (ع) باشد. مثلاً قبل از انقلاب در قم اين نوحه حماسى خوانده مىشد: قم شده كربلا، فيضيّه قتلگاه، شد موسم يارى مولانا خمينى».
روزنامه كيهان – 21/2/76
«بايد در مراسم… از انجام كارهاى ناشايست… مانند: شعرهاى داراى مضامين باطل در تعزيه ها و قمه زنى و قفل بر تن كردن و خون آلود كردن سر و صورت در مراسم عزاى عاشورا و سينه خيز براى زيارت رفتن امامان و امثال اينها پرهيز شود. زيرا اين كارها دستاويزى به دست دشمنان تشيّع و عوامل مزدور بنگاههاى استكبارى خواهد داد تا همه مراسم مفيد و سازنده حسينى را زير سؤال ببرند، و خوب است پيروان امام حسين عليه السّلام به جاى قمه زنى و امثال آن با الهام از فلسفه عاشورا و قيام امام حسين آماده نثار خون خود در مبارزه با ظلم ظالمان و يزيديان زمان باشند؛ و يا اينكه آنرا به بيمارانى كه به خون نياز دارند اهدا كنند… لازم است روشهاى عزادارى و مراسم سوگوارى در هر زمان متناسب و هماهنگ با تكامل ذهنى جامعه آن زمان باشد و با تحوّل و تغيير آن بايد مراسم تحوّل و تغيير پيدا كند و هماهنگ با ذهنيّت كنونى جامعه شود».
روزنامه اطّلاعات – 21/2/76
نكته: پيش از پرداختن به بحث پيرامون انگيزههاى انتقاد و مخالفت با مراسم عزادارى، تذّكر اين نكته ضرورت دارد كه، ما در جامعه اى زندگى مىكنيم كه مردم آن پايبند آداب و رسوم گوناگونى هستند. برخى از آنها برگرفته از آيين اسلام، و پاره اى برگرفته از آيين هاى زردشت، مسيحيّت و يهوديّت و… مىباشند كه به بعضى از آنها اشاره مىكنيم:
عدد سيزده را نحس دانستن و به همان مناسبت روز سيزده فروردين ماه را نحس شمردن و از خانه خارج شدن براى دور ماندن از نحوست آن؛ شب چهارشنبه سورى از روى آتش پريدن و فالگوش ايستادن؛ خواستگارى، بله برون، نامزدى، شيربها، سفره عقد و تشريفات آن در عروسيها؛ سفره هفت سين در تحويل سال نو؛ دسته گل بردن بر سر مزار؛ صليب آويزان كردن به گردن و آينه ماشين؛ نعل كوبيدن بر سر در خانه[1]؛ تخم مرغ شكستن در رفع چشم زخم؛ روحانى دانستن دانشجويان علوم دينى و مبلّغان مذهبى؛ طبابت كردن همه‌ي خلايق؛ صاحب نظر بودن همه در مسائل اجتماعى، سياسى، فرهنگى و دينى؛ متّحد الشّكل شدن در معمارى، لباس، روابط اجتماعى، ورزش، آموزش و پرورش، انتخابات، و… با دنياى غرب و… ؛ چاپلوسى ؛ اسراف در ميهمانىها و جشنها؛ و تقليدهاى كوركورانه.
آداب و رسومى كه از آنها نام برديم در جامعه ما بسيار رواج دارد. ناگفته پيداست كه برخى از آنها خرافه و برخى سنّتهاى نابجاست. ولى بسيارى از انديشمندان و روشنفكرانى كه به انتقاد از مراسم عزادارى پرداخته و يا با آن به مخالفت برخاسته اند هيچكدام نه تنها به مبارزه با شب چهارشنبه سورى و يا سيزده بدر نپرداخته‌اند، بلكه به عنوان سنّتهاى ملّى مدافع آنها هم بوده اند؛ و سيزده نوروز از تعطيلات رسمى كشور است كه احدي جرأت مخالفت با آن و يا حاشيه زدن به آنرا ندارد. و سفره هفت سين و… بسيار مورد تأكيد و تبليغ رسانه هاى گروهى است.
راستى چه اتّفاقى افتاده كه علاوه بر ساده‌دلان و خود باختگان فرهنگي ما، همه‌ي نويسندگان و روشنفكران غربگرا و شرقگرا دلسوز جامعه شيعه شده و با تلاشهاى مستمرّ خود در صدد زدودن خرافات و سنّتهاى بى ريشه و تحريفات و افسانه تراشى از مجالس عزادارى شده اند؟
خيرخواهى و حسن نيّت منتقدان متعهّد و متديّن، در اصلاح امور و اعتقادات ديني، بسيار قابل تقدير است. گرچه با كچ‌سليقگي توأم بوده و در نحوه انتقاد آنان ايرادهاي فاحشي به چشم مىخورد. چون انتقاد آنان در مجامع روشنفكرى، موجى عليه عزادارى بهراه انداخته و دستاويزي براي دشمنان شده است. اين بزرگواران، به جاى شركت در مجالس عزادارى و تعليم و تبليغ درست از دين و مذهب، و ارائه‌ي راهكارهاى درست در عزاى حسينى، ترجيح داده‌اند در انجمن‌هاي عمومي همچون انجمن اسلامى دانشجويان و يا مهندسان و دفتر تبليغات و… به ايراد و اشكال پيرامون مجالس عوام بپردازند؛ و در واقع ايشان هستند كه ندانسته، بهانه به دست دشمن داده و دشمن را در مقابل شيعه، جري و بي‌پروا نموده‌اند. و كسانى با انتقادات آنان آشنا شده اند كه اكثراً به دنبال وهن مذهب بوده و در مجالس عزا شركت نمي‌كنند تا به اصلاح مجالس خود بپردازند. اين شيوه‌ي نادرست از گرفتاريهاى بزرگ قرن ماست.
امروزه بيشتر صاحبنظران براى خود اعوان و انصارى تدراك ديده و تريبونى را به خود اختصاص داده و در ردّ مخالفان خود به گفتگويى يكجانبه مىپردازند، و مخالفانشان نيز هركدام در شهر و ديار خود متقابلاً با همان شيوه، در ردّ آنان به تبليغ مىپردازند؛ و از مناظره و بحثهاى علمى به دور از تعصّب چندان خبرى نيست.
برخوردهاى سليقه اى، نه علمى است و نه تاريخى؛ و منتقدان بى تعهّدى كه سليقه‌ي خود را بهترين راه پنداشته، و بر آن پاى فشرده اند از توجّه به ابعاد مختلف مسائل غافل مانده اند. به عنوان مثال:
مراسمى در روز عاشورا توسّط شيعيان هند برگزار مىشود كه بسيار قابل توجّه است. آنها مقدار زيادى هيزم را جمعآورى كرده و آتش مىزنند پس از آنكه آتش گل انداخت عزاداران حسينى تنها به نام مقدّس حضرت اباعبداللّه الحسين عليهالسلام با پاى برهنه به روى آتش رفته و با گامهاى استوار خود آتش سرخ را خاموش مىكنند. در آن صحنه شگفت آور، كوچك و بزرگ و پير و جوان فقط نام امام حسين عليه السلام را بر زبان دارند نه چيز ديگر.
حال اگر مراسم بالا در نزد فردى ساده انديش مطرح شود بدون مقدّمه خواهد گفت:
رفتن در ميان آتش شرعاً و عقلاً درست نمىباشد. و باعث سرشكستگى اسلام و مسلمين است. اينچنين رسم هايى در ميان طوايف بدوى و عصر حجر هم نبوده. بدعت است و اجتناب از آن واجب است.
ولى اگر گفته شود كه اين عمل نوعي اعجاز از ساحت قدس حسيني‌است، و طىّ اين مراسم پاى هيچكس نمىسوزد و تاول نمىزند؛ و قشر عظيمى از پيروان اديان و مذاهب مختلف هند از دور و نزديك شاهد عينى مراسم هستند، و هر ساله جمع بسيارى از فرق مختلف به حقّانيّت شيعه پى برده و طرفدار مكتب تشيّع مىگردند؛ آنگاه هر فرد منصف و آگاهى به اين نتيجه خواهد رسيد كه: برپايى چنين مراسمى باعث روشن شدن حقّانيّت تشيّع و پيشرفت شيعه كه همان اسلام ناب محمّدى است مىباشد. و بايد همه‌ي گزارشگران و نويسندگان در مراسم مذكور حضور پيدا كنند و مراسم ياد شده را مستقيماً از شبكه هاى سراسرى در معرض ديد جهانيان قرار دهند. علاوه بر آن، مراسم بالا را مىتوان مؤيّدى دانست بر مفهوم روايتى كه فرموده اند: اگر قطره اشكى كه در مصيبت حضرت سيّد الشّهداء عليه السلام ريخته شده در جهنّم بيفتد آتش جهنّم را خاموش مىكند.
برپايى مراسم عزادارى حسينى به گروه خاصّى از افراد جامعه اختصاص ندارد، و همه‌ي اقشار از زن و مرد، كارگر و كشاورز، عالم و جاهل، فقير و غنى، كاسب و كارمند، استاد و دانشجو و… از هيچ كوششى در اقامه عزاى حسينى دريغ نداشته اند؛ و طبعاًمراسمى كه در طول نزديك به 1400 سال، فراز و نشيب هايى را پشت سر گذارده دگرگونيهاى زيادى در آن رخ داده است كه بررسى علل و عوامل آنها كار سهل و آسانى نيست.
هر گروهى با طرز تفكّر و روحيّه‌ي خاصّ خود مىخواهد از مجالس عزاى حسينى بهره ببرد: انقلابيّون مسلمان در صدد توجيه قيام حسينى براى برپايى حكومت هستند؛ علماى اخلاق به بررسى تصاوير زيباى كمال انسانى در واقعه كربلا مىپردازند؛ جامعه شناسان در پى علل قيام و شكست ظاهرى آن مىباشند؛ فضيلت طلبان به استناد روايات معتبر سعى در برپايى مجلس عزا دارند؛ دلباختگان حسينى فريادهاى جانسوز از دل بر آورده و به سر و روى خود مىزنند؛ و مخالفان دين و شريعت همچون يهود لجوج به اشكال تراشى و بهانه جويى سرگرمند، كه در اين رهگذر، برخي خوديها نيز ندانسته، آب را به آسياب دشمن مي‌ريزند.
در دنيايى كه ما در آن زندگى مىكنيم دشمنى ها ابعاد تازهاى پيدا كرده و هر روز مخالفان اسلام ترفندهاى تازه اى را در راه مبارزه با اسلام و مسلمانان بكار مىبرند. آنها با فيلم گرفتن از حجاب زنان مسلمان، قربانى كردن حجّاج در منى، تشييع پيكر بزرگان دين، و عزاداران حسينى، به تمسخر آنان پرداخته و به يك جنگ تبليغى تمام عيار عليه اسلام و مسلمين دست زده اند. آنها به خوبى از تأثير مراسم عزادارى در ميان شيعيان اطّلاع دارند و همه تلاششان در اين است كه آن را به تعطيلى بكشانند.
دشمنان ما مىتوانند با گردش دوربين در ميان تظاهر كنندگان و صفوف نماز گزاران و نمايندگان مجلس و عزاداران حسينى از صحنه هايى فيلم تهيّه كنند كه هر بينندهاى از آن تنفّر داشته باشد. و اگر ما، در جهت منافع آنان حركت كنيم، همه‌ي آداب و رسوممان نه تنها پسنديده خواهد شد، بلكه از برترين آداب و رسوم ملّتها به شمار خواهد آمد؛ و سفراى خارجى نيز در آن مراسم شركت خواهند كرد. امّا اگر به استقلال اعتقادي خود بينديشيم حجابمان مضحك است، قربانى كردن حجّاجمان قساوت قلب است، تشييع پيكر رهبرمان مرده پرستى است، و عزاداريمان نيز، هم مرده پرستي‌است، هم خرافات است، هم نشان از خشونت و خودآزاري دارد و هم برنامه‌ي پر هزينه اى[2] است.
[1] – به نقلى پس از شهادت حضرت اباعبداللّه الحسين عليه السلام لشكريان عمر سعد كه با اسب بر بدن مطهّر حضرت تاخته بودند، نعلهاى اسبهاى خود را از باب افتخار و تبرّك جستن به در خانه ها نصب كردند؛ و از آن به بعد اين رسم ناهنجار رواج يافت. امروز نيز برخى از مردم، ناآگاهانه نعلهاى زينتى ساخته و به درها مىكوبند.
[2] – برخى از ساده لوحان گفته اند: بهتر است آنچه را كه مردم مىخواهند در مجلس عزادارى هزينه كنند جمعآورى كرده و به مصرف نيازمندان برسانند در صورتى كه همان گويندگان پولهاى كلانى را براى جشنهاى ملّى و ميهنى هزينه مىكنند.
****************************************************************************
****************************************************************************
تهاجم بر عزاداري7 – جلوگيري از عزادارن حسيني
جلوگيرى از عزاداران حسين بن على عليه السلام
* با نيروهاى دولتى
«رضاخان شروع كرد به درد دل كردن و گفت: من آنقدر به اين انگليسىهاى نمك به حرام و نمكنشناس و حرام زاده خدمت كردم، نفت را به آنها دادم، و به دستور آنها در مساجد را بستم، جلوى عزاداريها را گرفتم، جلوى تعليمات مذهبى را… عمامه را برداشتم، چادر را از سر زنها برداشتم و چه كردم… ».
كتاب: حكايت كشف حجاب – ابوالقاسم هرندى
«هزاران تن از مسلمانان شهر لكنهوى هند، روز شنبه در اعتراض به مرگ دو جوانى كه در اعتراض به ممنوعيّت بيست ساله عزادارى عاشورا در اين شهر خود سوزى كردند، در خيابانهاى اين شهر به راهپيمايى پرداختند… تظاهر كنندگان تهديد كردند اگر ممنوعيّت عزادارى ايّام عاشورا لغو نشود آنها نيز خود را آتش خواهند زد».
روزنامه قدس – 31/1/76
«در پى درگيريهاى پراكنده روز پنجشنبه ميان پليس هند و شيعيان اين شهر مركز اتارپرادش كه به منظور راهپيمايى به خيابانهاى شهر سرازير شده بودند تعداد زيادى از راهپيمايان و نيروهاى پليس مجروح و شمارى نيز كشته، و پنجهزار تن از شيعيان نيز بازداشت شدند. اين راهپيمايى در اعتراض به ممنوعيّت بيستساله عزادارى ايّام محرّم در معابر عمومى شهرهاى ايالت اتارپرادش برپا شد. اين مقرّرات در سال جارى ميلادى به بهانه جلوگيرى از درگيرى ميان شيعيان و اهل تسنّن در اين ايالت وضع شده است».
روزنامه كيهان – 7/4/76
«پس از مراسم اربعين 680 تن از شخصيّتهاى شيعه شهر لكنهو را به دليل نقض ممنوعيّت عزادارى در معابر عمومى اين شهر و راه انداختن مراسم عزادارى اربعين در شهر لكنهو بازداشت كردند… رئيس پليس شهر لكنهو ديروز اعلام كرد كلبجواد از رهبران شيعه شهر ياد شده را نيز بازداشت كرده، و هم اكنون در پى دستگيرى ساير شخصيّتهاى پرنفوذ شيعه در اين شهر هستند».
روزنامه ايران – 9/4/76
«شيعيان هند و پاكستان در اعتراض به جلوگيرى از عزادارى آنان روز 28 صفر دست به راهپيمايى زدند. اعضاى گروهك وهّابى سپاه صحابه با حمله به مراسم عزادارى شيعيان در شهر ابيت آباد پاكستان هفت تن از آنها را مجروح كردند».
روزنامه كيهان – 15/4/76
«… اهالى روستاى شيعه نشين چكوال (در پنجاب پاكستان) كه غالباً كشاورز و دامدار هستند، در اربعين حسينى به دليل فشارهاى وهّابيّون كه از حمايت پليس محلّى نيز برخوردارند، موفّق به برگزارى مراسم عزادارى نشده و همچنان در محاصره كامل اين گروه افراطى قرار دارند. در ايّام عزادارى سرور شهيدان حضرت اباعبداللّه الحسين (ع) وهّابيّون به انحاء مختلف از برگزارى مراسم مذهبى و عزادارى شيعيان جلوگيرى مىكنند، و محافل و اماكن مذهبى آنان به وسيله بمب و سلاحهاى گرم مورد حمله وحشيانه قرار مىگيرد. يك حسينيه مسلمانان اين منطقه نيز اخيراً توسّط وهّابيّون به آتش كشيده شد».
روزنامه جمهورى اسلامى – 3/5/75
«گروه طالبان طىّ اطلاعيّهاى شيعيان افغانى را از برگزارى مراسم عزادارى سالار شهيدان در انظار عمومى منع كرد. در همين حال روز دوشنبه اطّلاعيّهاى توسّط طالبان در تكايا و مساجد شيعيان در شهر كابل توزيع شد؛ و در آن مقرّرات ويژهاى جهت برگزار كنندگان مراسم ماه محرّم اعمال گرديد. بر اساس اين محدوديّت مراسم عزادارى در شبها ممنوع و سخنرانان حق ندارند عليه معاويه سخن بگويند. همچنين طبق دستور العمل طالبان زنجيرزنى و سينه زنى براى افراد بالاى 12 سال ممنوع است؛ و عزادارى بايد در محلّ تكايا انجام شود و كسى نمىتواند در خيابانها به عزادارى بپردازد. به سخنرانان مجالس عزادارى سيّد الشّهداء نيز تأكيد شده كه اجازه ندارند به اين نكته اشاره كنند كه شيعيان در سالهاى گذشته از آزادى عمل بيشترى برخوردار بوده و بهراحتى مىتوانستهاند مراسم عزادارى حضرت سيّد الشّهداء (ع) را برگزار كنند. در رابطه با شركت خانمها در مراسم عزادارى در اطّلاعيّه مزبور اشارهاى نشده و شيعيان نگران آنند كه از حضور خانمها در مجالس عزادارى نيز جلوگيرى شود».
روزنامه جمهورى اسلامى – 24/2/76
نكته: نيروهاى طالبان از سرسپردگان بىچون و چراى عربستان سعودى مىباشند؛ و عربستان خود آلت دست دولت انگليس است. آنچه به طالبان ديكته مىشود همان چيزهايى است كه به عربستان فرمان داده مىشود. درست از نوع همان فرامينى كه به دولت هند و سپاه صحابه پاكستان ابلاغ شده است. و مطابق با آنچه به روشنفكران رسمى و غرب پسند كشور ما تعليم داده شده است. بر اين اساس بىترديد مىتوان گفت: همه كسانى كه به گونههاى مختلف با اقامه مجلس عزاى حسينى به مخالفت برخاستهاند همه با واسطه يا بي‌واسطه، دانسته يا ندانسته، سر بر دامن ملكه‌ي انگليس نهادهاند.
«… حاجىآقا نورىاف عضو شوراى عالى حزب اسلامى كه به دليل بيمارى از زندان بايل باكو به بيمارستان اين زندان منتقل شده بود، با بستن پارچههاى سياه در محلّ اسكان خود قصد برپايى مراسم عزادارى حسينى را داشت؛ امّا به دستور رئيس زندان براى 15 روز به يك اطاق انفرادى در اين بيمارستان منتقل شده است. حاجى آقا نورىاف و سه تن ديگر از اعضاى شوراى عالى حزب اسلامى از جمله على اكرام علىاف رهبر اين حزب سال گذشته در آستانه عاشوراى حسينى دستگير شدند».
روزنامه كيهان – 25/2/76
نكته: دولت جمهورى آذربايجان پس از استقلال خود و ارتباط با اسرائيل و عربستان سعودى ملزم به اقدامات خشونتبار عليه شيعيان آن جمهورى شده است، و اين هنوز از نتايج سحر است؛ و با اين روند فعلى بزودى شاهد صحنههاى دلخراش لبنان و بوسنى و افغانستان و پاكستان در جمهورى آذربايجان نيز خواهيم بود.
«صداى عراق گفت: در شهرهاى شيعه نشين عراق بهويژه كربلا و نجف نيروهاى امنيّتى استخبارات به حال آماده باش در آمده و پاسگاههاى بازرسى افزايش يافته است. اين راديو افزود كليّه مساجد و تكاياى شهرهاى مذهبى در كنترل و مراقبت شديد پنهان و آشكار نيروهاى صدّام قرار دارند. وزارت حجّ و امور مذهبى عراق نيز طىّ بيانيّهاى شركت افراد زير 18 سال را در مراسم عزادارى امام حسين (ع) ممنوع اعلام كرده، و از برگزار كنندگان مراسم عزادارى خواست از ورود و شركت نوجوانان در عزادارى جلوگيرى كنند. بر اساس اين بيانيّه هيأتهاى عزادارى نبايد در مراسم عزادارى از بلندگو استفاده كنند. بر اساس آمارهاى رسمى دولت عراق 55% جمعيّت بيست ميليونى عراق شيعهمذهب هستند. با وجود شيعه بودن اكثريّت جامعه عراق راديو تلويزيون اين كشور مراسم محرّم حسينى را معمولاً با سكوت برگزار كرده و فقط در روز عاشورا به مدّت دو ساعت برنامه نوحه خوانى پخش مىكند».
روزنامه كيهان – 25/2/76
نكته: اگر دولتهاى كشورهاى مسلمان در مراودات سياسى خود اهمّيّتى به مراسم عزادارى ملّتهاى شيعه داده بودند، و اگر علماى كشورهاى اسلامى در دفاع از اين امر مهمّ به پا خاسته و اعتراض مىكردند، حكومت عراق هرگز نمىتوانست براى انجام مراسم عزادارى ملّت خود حدّ و مرزى تعيين كند، و كمترين بها را به اكثريّت ملّت خود بدهد.
«پليس كشمير تعدادى از عزاداران حسينى را به بهانه سرپيچى از دستور منع اجتماعات در خيابانهاى سرينگر مورد ضرب و شتم قرار داد، و چند تن از آنان را نيز بازداشت كرد».
روزنامه ايران – 28/2/76
«نيروهاى امنيّتى بحرين در روز عاشورا عزاداران حسينى را در يكى از مساجد غرب منامه با شلّيك گلوله و گاز اشكآور مورد حمله قرار دادند».
روزنامه كيهان – 31/2/76
«عزادارى توسّط شيعيان پاكستان همواره از سوى دولت و برخى وهّابيّون با مشكل مواجه است. علاقمندان به خاندان عصمت و طهارت در روزهاى عاشورا – تاسوعا و اربعين مجبورند در محلّهها و مكانهاى مخصوصى كه از قبل تعيين شده است به سوگوارى بپردازند».
روزنامه قدس – 16/4/76
«علماى بحرين از مسلمانان و آزادگان جهان خواستند كه به يارى مردم ستمديده و حق پرست بحرين بشتابند. در اطّلاعيهاى كه به همين مناسبت منتشر شده آمده است: مردم بحرين هيچ گناهى ندارند جز اينكه مىخواهند با آنان مثل بشر رفتار شود، و به شعائر و مراسم مذهبىشان احترام بگذارند… مأموران امنيّتى بحرين با حمله به مراسم عزادارى سوگواران شهادت امام سجّاد (ع) يكى از جوانان مسلمان به نام سيّد عبد الزّهرا ستراوى را به شهادت رساندند. همچنين هفته گذشته به حسينيّه منطقه البلاد القديم هجوم آورده و آنرا تخريب نمودند».
روزنامه جمهورى اسلامى – 29/3/76
«تروريستها در شهر راولپندى در ايالت پنجاب پاكستان يك رهبر دستههاى عزادارى اهل تشيّع را در منزلش خفه كردند».
روزنامه ايران – 22/6/76
نكته: همه شيعيان جهان در شهرها و روستاها مورد تهاجم تبليغى، نظامى و اقتصادى دشمنان اسلام قرار گرفتهاند بهويژه در كشورهايى كه از اذناب و مستعمرههاى انگلستان هستند. زيرا دولت انگليس از ديرباز با همه توش و توان خود به مقابله با عزادارى شيعيان و خانهنشينى زن مسلمان برخاسته، و در راه رسيدن به اهداف خود از هيچ تدبير و اقدامى دريغ نكرده، و با قتل و غارت و تخريب و به آتش كشيدن مساجد و حسينيهها جنگ رسمى با شيعه را اعلان داشته است.
* با تدابير گوناگون
الف: دولتى نمودن عزادارى حسينى
«مراسم اربعين حسينى ديشب در محلّ خانه فرهنگ سفارت كشورمان در آنكارا… و در محلّ سركنسولگرى اين شهر (استانبول) برگزار شد. در اين مراسم عزاداران و عاشقان امام حسين (ع) به مديحه سرايى و سينه زنى پرداختند».
روزنامه كيهان – 18/4/75
«آقاى محمّدى عراقى رئيس سازمان تبليغات اسلامى، صبح ديروز در گفتگوى اختصاصى با واحد مركزى خبر با بيان اين مطلب گفت: در سال 76 حدود يكهزار مسجد در مناطق مختلف كشور احداث يا نوسازى مىشود. وى تشكيل سمينارهاى تخصّصى براى تبيين مسائل دينى از جمله سمينار معمارى مساجد در نيمه دوّم سال جارى، گردهمايى بزرگ تبليغ و تعليم و تربيت اسلامى، و همايش بزرگ پيامرسانان عاشورا در محرّم امسال… و پيوستن 300 مبلّغ روحانى به 600 مبلّغ ديگر در مناطق محروم كشور را از ديگر برنامههاى سازمان تبليغات اسلامى در سال 76 اعلام كرد».
روزنامه جمهورى اسلامى – 11/1/76
«در آستانه فرا رسيدن ماه محرّم و برپايى خيمههاى عزا و ماتم سيّد و سالار شهيدان، و حماسه سازان جاودان عاشوراى حسينى، سازمان تبليغات اسلامى كرج آمادگى خود را نسبت به تهيّه اقلام مورد نياز از قبيل: كتيبه، پرچم، زنجير، طبل، سنج و غيره و اعزام مدّاح و سخنران جهت مراسم عزادارى سالار شهيدان اعلام مىدارد».
روزنامه رسالت – 1/2/76
«فراخوان سازمان تبليغات اسلامى شهرستان كرج. از كليّه هيآت مذهبى آن شهرستان در آستانه فرا رسيدن سال 1418 هـ. ق، ايّام عزادارى حضرت اباعبداللّه الحسين (ع) در ماه محرّم و صفر:
بدين وسيله از كلّيه هيآت مذهبى و عزاداران حسينى شهرستان خواهانيم به منظور تمديد مجوّز يا اخذ آن جهت فعّاليّت در سال 1418 هـ. ق ، از تاريخ 1/2/76 لغايت 18/2/76 به واحد هيآت مذهبى سازمان تبليغات اسلامى شهرستان كرج واقع در… مراجعه نمايند. بديهى است هيآت مذهبى و عزاداران حسينى جهت فعّاليّت ملزم به اخذ مجوّز مىباشند».
روزنامه رسالت – 1/2/76
«در آستانه ماه محرّم گردهمايى مبلّغين روحانى با حضور امام جمعه و روحانيّون شهرستان سمنان در محلّ سازمان تبليغات اسلامى دفتر ويژه سمنان برگزار شد… »
روزنامه جمهورى اسلامى – 15/2/76
«طىّ مراسمى با حضور استاندار مركزى و جمعى از مسؤولان ادارات و نهادها، هفتمين گردهمايى هيأتهاى مذهبى ويژه ماه محرّم در سالن اجتماعات سازمان تبليغات اسلامى اراك برگزار شد».
روزنامه جمهورى اسلامى – 16/2/76
«سرپرست سازمان تبليغات اسلامى اردبيل اعلام كرد 300 روحانى و مبلّغ در ايّام عزادارى محرّم و صفر به مساجد شهرها و روستاهاى اين استان اعزام مىشوند. حجّة الأسلام ابراهيم بهمنى گفت: چهل نفر از اين روحانيّون از حوزه علميّه قم به استان اردبيل دعوت شدهاند».
روزنامه اطّلاعات – 7/2/76
«در آستانه ماه محرّم، بيش از دههزار نفر از علما فضلا و طلاّب حوزههاى علميّه به سراسر كشور اعزام شدند. حجّة الأسلام و المسلمين محمّدى عراقى رئيس سازمان تبليغات اسلامى با اعلام اين مطلب افزود: انقلاب اسلامى ريشه در مكتب عاشورا دارد، و نهضت امام حسين (ع) و عزادارى براى آن امام معصوم جزو فرهنگ ملّى مردم ماست. بنا بر اين بزرگداشت ايّام محرّم بايد از هر گونه انحراف و خرافات بهدور باشد. وى با اشاره به آمادگى سازمان تبليغات اسلامى براى صدور مجوّز و معرّفى سخنران براى هيأتهاى مذهبى گفت: بيش از 15 هزار هيأت مذهبى در دفاتر سازمان تبليغات اسلامى پرونده دارند؛ و سعى بر اين است هيچيك از مجالس عزادارى در ايّام محرّم بدون حضور روحانى و خطيب برگزار نشود».
روزنامه اطّلاعات – 24/2/76
«… سازماندهى تشكّلهاى مذهبى مردمى… اعزام روحانى به مدارس به مناسبتهاى مختلف، اعزام روحانى در ايّام محرّم و صفر، و اعزام روحانى به ادارات جهت اقامه نماز و سخنرانى، قسمتى ديگر از برنامهها و فعّاليّتهاى سازمان تبليغات اسلامى سارى است».
روزنامه جمهورى اسلامى – 30/2/76
«… به مناسبت شهادت حضرت سيّد الشّهداء عليهالسّلام… بدينوسيله به اطّلاع امّت شريف مىرساند سازمان تبليغات اسلامى و دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميّه قم به مناسبت هشتمين سالگرد ايّام ارتحال 2000 نفر مبلّغ جهت نشر افكار بلند و سيره زندگى نورانى امام بزرگوار… به سراسر كشور اعزام مىنمايد. مراكز دانشگاهها، آموزشگاهها، كارخانجات، ادارات و ارگانها، هيأت امناى مساجد در شهرها، بخشها، دهستانها مىتوانند جهت مراسم و مجالس سوگوارى با مراجعه به دفاتر سازمان تبليغات اسلامى در سراسر كشور درخواست سخنران نمايند. باشد كه همه ما با آشنايى بيشتر با خط سرخ حسين (ع) و تبعيّت از انديشههاى نورانى…»
روزنامه جمهورى اسلامى – 13/3/76
«به همّت مركز آفرينشهاى ادبى حوزه هنرى، نخستين دوره آموزش مدّاحى برگزار مىشود. دفتر ادبيات آئينى اين حوزه در راستاى رهنمودهاى مقام معظّم رهبرى، مبنى بر آموزش و تكامل هنر ستايشگرى اهلبيت (ع) با بهرهگيرى از استادان برجسته به آموزش مدّاحى اقدام مىكند. درسهاى اين دوره كه در طىّ چهار ترم و به مدّت يكسال آموزش داده مىشود، شامل: تاريخ اهل بيت (ع) – ادبيّات – قرائت قرآن – تجويد – صوت و لحن – نغمات آواز ايرانى و فنّ مدّاحى است».
روزنامه قدس – 29/4/76
نكته: مراسم عزادارى حضرت اباعبداللّه الحسين عليهالسلام همانند ديگر آداب و رسوم ملّتها اختصاص به ملّت مسلمان دارد. و نظارت و كنترل بر آن از سوى دولتها موجب تحريف آن خواهد شد. زيرا نماز دولتى، حجّ دولتى، امر به معروف و نهى از منكر دولتى، تبليغات دينى دولتى، هرگز مورد پسند شيعه نبوده و در طول تاريخ تجربههاى تلخى را در پى داشته است. دولتي نمودن مراسم به معني تعطيلي آن در دراز مدت است. همانگونه كه در مسألة امر به معروف و نهي از منكر اين اتّفاق تلخ را شاهد بوده و هستيم. پس سزاوار است دولتهاى صالح و نيكوكار با ارائه طريق، و رشد آگاهى در ملّت، آنها را به سوى صواب و درستى راهنما باشند؛ نه هرچه را كه مىخواهند فرمايشى ديكته كنند. ضمناً فراموش نكنند كه اگر پس از آنها صالحين عهدهدار مقامشان نشوند چه به روز اسلام و مسلمانان خواهد آمد.
اگر مسؤولان امور دينى، برخاسته از بطن همين جامعه هستند، بايد بدانند همانگونه كه خودشان پرورش يافتهاند ملّت نيز همانند آنان پرورش يافته است؛ و اگر خود را مردمى مىدانند نياز به كنترل و مجوّز و تربيت مبلّغ و مدّاح نيست. بلكه نظارت عمومى و احساس مسؤوليّتى كه بر اثر فراگيرى: «كلّكم راعٍ و كلّكم مسؤول عن رعيّته» در ملّت بهوجود بيايد بهترين سد در مقابل انحرافات خواهد بود.
در نظارت دولتى اگر خطايى رخ دهد فاجعه بهبار خواهد آمد؛ و اگر مسؤولان سازمان تبليغات اسلامى شعار غلطى را درست بدانند و آنرا تبليغ كنند انحراف عظيمى در سطح كشور بروز كرده، و اصلاح آن بسيار دشوار خواهد بود.
علاوه بر آن، وقتى دولت متصدّى امرى مىشود، ملّت نسبت به آن امر، خود را ديگر مسؤول نمىداند؛ و رفته رفته احساس مسؤوليّت خود را در همه‌ي زمينهها از دست مىدهد؛ و با تغيير آن دولت، نماز و حج و… نيز تغيير كرده و يا با متّهم شدن مسؤولان امور دينى به فساد، به باورها و آداب و رسوم الهى جامعه لطمه وارد مىشود.
كنترل شديد تبليغات دينى در كشورهاى جهان نشانه ترس و وحشت مسؤولان از بيدارى و آگاهى مردم است؛ و اعتماد به مردم و شركت در اجتماعات آنان دليلى روشن بر مردمى بودن و سلامت مجريان است.
تهاجم برعزاداري8 – انتقال مراسم عزاداري به اماكن غير سنتي
ب: انتقال مراسم عزادارى به اماكن غير سنّتى
«به مناسبت فرا رسيدن ايّام تاسوعا و عاشوراى حسينى… مراسم انس با قرآن ويژه محرّم از سوى واحد خواهران سازمان تبليغات استان يزد در محلّ فرهنگ اين سازمان برگزار گرديد».
روزنامه جمهورى اسلامى – 23/3/75
«به مناسبت اربعين حسينى، دوّمين سوگواره تعزيه در كاشمر… به مدّت شش روز در پارك شهيد عسكرى برگزار مىشود».
روزنامه قدس – 19/4/75
«همزمان با اربعين حسينى… روايات مختلف تعزيه حر… به ترتيب از 17 تا 22 تير ماه هر شب در ساعت 21 در فرهنگسراى نياوران اجرا خواهد شد».
روزنامه اطّلاعات – 21/4/75
«برپايى مراسم زيارت عاشورا و محافل انس با قرآن از برنامههاى تابستانى دارالقرآن فرهنگسراى خاوران است».
روزنامه سلام – 28/4/75
«به مناسبت سوگوارى سالار شهيدان حضرت امام حسين (ع) برنامه نخستين شب تعزيه با نام حركت امام حسين (ع) به مكّه مكرّمه روز هجدهم ارديبهشت پس از نماز مغرب و عشا در محلّ نمايش روباز مجتمع فرهنگى صبا برگزار مىشود. از علاقهمندان به خاندان عصمت و طهارت (عليهم السّلام) دعوت شده است در اين مراسم مذهبى شركت كنند».
روزنامه همشهرى – 18/2/76
«به مناسبت ماه محرّم در دهه اوّل اين ماه در فرهنگسراى بهمن مراسم زيارت عاشورا و تعزيه برگزار مىشود».
روزنامه ايران – 21/2/76
«تعزيهخوانى سرور شهيدان حضرت اباعبداللّه الحسين (ع) هر روز بعد از نماز مغرب و عشا از سوى شهردارى منطقه يك در آمفىتأتر بوستان نياوران اجرا مىشود».
روزنامه همشهرى – 23/2/76
«تعزيه… در سينما تأتر تهران… [از طرف] معاونت امور اجتماعى و فرهنگى شهردارى منطقه 17».
روزنامه اطّلاعات – 23/2/76
«ستاد نماز جمعه تهران اعلام كرد كه به مناسبت فرا رسيدن اربعين حسينى، جلسات سخنرانى به مدّت ده شب در دانشگاه تهران برگزار مىشود».
روزنامه كيهان – 25/3/76
نكته: مسجد در اسلام احكامى دارد و بسيار مقدّس است؛ و نماز در آن از فضيلت خاصّى برخوردار مىباشد. ولى در مورد نمازهاى خيابانى هيچ فضيلتى در كتاب خدا و سنّت پيامبر اسلام ذكر نشده است. (منهاى فضيلت نماز جماعت).
حسينيّه در ميان شيعيان و محبّان آل اللّه نيز از قداست و احترام خاصّى برخوردار است. حسينيّه محلّ ابراز عشق عاشقان حسينى، و محلّ توجّه و عنايت اولياى الهى به عزاداران حضرت اباعبداللّه الحسين عليهالسلام است. ساختمان حسينيّه با تابلوها و كتيبهها، منبر، آشپزخانه و آبدارخانه آن همه گوياى فرهنگ ديني اصيل است. در و ديوار آن شاهد اظهار تولّي و تبرّي خداجويان است. پاى منبر آن يادآور شفايافتگان حسينى است. قند و چاى و غذاى آن متبرّك بوده و براى شفاى بيماران از آن بهره مىبرند. خاك كفشدارى حسينيّه سرمه چشم محبّان مظلوم كربلاست و…
پارك و سينما و تأتر و سالن اجتماعات نيز در اذهان اصحابشان يادآور نمايش فيلمهاى… و شركت كنندگان آنچنانى است. انتقال مراسم عزادارى از خانهها و حسينيهها و مساجد و تكايا به پارك و سالن سينما و تأتر و فرهنگسرا يعنى بر گزارى مراسم حجّ ابراهيمى در واتيكان. يعنى حذف حالت عزا از عزاداران حسينى.
ج: احياي شبيهخواني به شيوه‌ي جديد
«مركز هنرهاى نمايشى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، به منظور بررسى دراماتيك آثار نمايشى سنّتى و مذهبى ايران، اجراهاى مختلف از تعزيه حر را همراه با ميز گرد بررسى اين اجراها، با عنوان روايات تعزيه حر و ميز گرد بررسى اجراهاى آن برگزار مىكند».
روزنامه اطّلاعات – 21/4/75
«سؤالهاى يك هنرمند از رئيسجمهور آينده… با تعزيه، روحوضى، تأتر اپرا چگونهايد؟ آيا اطّلاع داريد هنرمندانى در ايران هستند كه مىتوانند حماسه كربلا و تعزيه و تأتر و موسيقى را در قالبهاى تازه و بديع به صحنه بياورند؟ و تالار وحدت را به بزرگترين تكيه دنيا تبديل كنند؟».
روزنامه سلام – 8/2/76
«تازهترين كار آتيلا پسيانى[1]... كه در سالن چهارسوى تأتر شهر به روى صحنه رفته است… نمايش اوّل در باره سردارى از سپاه يزيدبن معاويه است كه در روز عاشورا در ميان كارزار گم مىشود».
روزنامه اطّلاعات – 22/2/76
«به مناسبت فرا رسيدن ايّام ماه محرّم، كانون سينماتأتر معاونت امور اجتماعى و فرهنگى شهردارى منطقه يازده، بر آن است با همكارى خانه فرهنگ آقا شيخ هادى، در نشستى از حضور محقّق و استاد دانشگاه دكتر جابر عناصرى در شناساندن هرچه بيشتر هنر تعزيه و ريشههاى آن در ادبيّات فارسى و ارتباط آن با حماسه استفاده كند…».
روزنامه اطّلاعات – 23/2/76
«تعزيه خوانى حماسه عاشورا با شركت 40000 شهروند در فرهنگسراى خاوران».
روزنامه همشهرى – 28/2/76
«به مناسبت اربعين شهادت اباعبداللّه الحسين (ع) و هفتاد و دو تن از ياران باوفاى آن حضرت، اوّلين يادواره تعزيه با شركت گروههاى تعزيه خوان از شهرستانهاى فردوس – سبزوار – كاشمر و گناباد از تاريخ 7 لغايت 11/4/76 به مدّت پنج روز در شهرستان فردوس برگزار خواهد شد».
روزنامه قدس – 9/4/76
«دوّمين سمينار شبيه خوانى به عنوان شبيه خوانى هنر مردمى… در كتابخانه شهيد مطهّرى اسلامشهر برگزار مىشود».
روزنامه سلام – 14/4/75
«سوّمين سوگواره تعزيه به همّت حوزه هنرى سازمان تبليغات اسلامى استان كرمان، از شانزده تير ماه برگزار مىشود. به گزارش روابط عمومى و بين الملل حوزه هنرى از مجموع كلّيه گروهها تعزيه شركت كننده در اين دوره، هشت گروه به مرحله پايانى راه پيدا مىكنند. اين گروهها از 16 تير ماه، تعزيههاى خود را به صورت هر روز يك تعزيه به نمايش در مىآورند. هيأت داوران در مراسم پايانى سوّمين سوگواره تعزيه جوايز خود را به بهترين تعزيهخوان – بهترين راوى زن – بهترين راوى خردسال و بخشهاى ديگر سوگواره اهدا مىكند. مراسم سوّمين سوگواره تعزيه در ميدان عاشوراى سرآسياب فرسنگى كرمان برگزار مىشود».
روزنامه رسالت – 14/4/75
نكته: امروزه مسجدى را كه مؤمنانى از سر صدق و صفا با دستهاى توانيافته از ايمان به خدا ساختهاند، و در هر گوشه و كنار آن صدها محاسبات معمارى و هنرى به كار برده و به آن استحكام ويژهاى بخشيده و آن را در راه خدا وقف كردهاند، تا مسلمانان در آن گرد آمده و نماز را به‌پا دارد، به جاى آنكه مركزى باشد براى خداپرستى و مناجات با ربّ غفور، تبديل شده به موزهاى براى جهانگردان خوشگذران خدا نشناس؛ تا گامى باشد در جذب توريست و دلار[2].
تعزيه، رسمى است در عزادارى؛ و كسانى در اجراى آن همّت مىگماشتند كه مسلمان و مؤمن و عاشق بودند. هيچگاه در تعزيه از نقشآفرينى زن بهره نمىبردند. نقشآفرينان تعزيه هنگام اجراى نقش خود مىگريستند؛ و گريه حارث و شمر و خولى هنگام اجراى نقششان تأثير بيشترى در بينندگان داشت.
در عصر ما تعزيه به عنوان هنر مطرح است نه يك عبادت و عزادارى. به همين جهت نمايشنامهنويس ارمنى نمايش «سردارى از سپاه يزيدبن معاويه كه در روز عاشورا در ميان كارزار گم شد» را مىنويسد و لابد يك هنرمند يهودى زن آن را اجرا مىكند، و جمعى از هنر دوستان دختر و پسر به تماشاى آن مىنشينند و پس از تماشاى يك نمايشنامه دراماتيك، هنرمندان را با سوت زدن و كف زدن تشويق مىكنند.
تعزيه گردانهاى قديم افتخار مىكردند كه مىتوانند مجلس عزايى به پا كنند. برخى از آنان بواسطه نذرى بر خود واجب مىدانستند كه در تعزيه نقشى داشته باشند. ولى اكثر هنرمندان امروز در پى نام و نان هستند؛ و آنهايى كه با هزينه‌ي كارهاى هنرى آشنايند به خوبى مىدانند كه يك هنرمند تأتر و سينما چه مبلغى دريافت مىكند تا نقشى را بازى كند و چه شرايطى دارد. و در پشت صحنه‌ها چه اتّفاقاتي رخ مي‌دهد.
اين خبر خواندنى است:
«بيش از 5 ميليارد ريال براى نمايشهاى مذهبى و تعزيه خوانى در ايّام برگزارى مراسم عزادارى امام حسين (ع) در ماه محرّم و صفر هزينه خواهد شد. حجّهالاسلام و المسلمين امام جمارانى نماينده ولىّ فقيه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريّه در جمع خبرنگاران ضمن بيان اين مطلب… »
روزنامه كيهان – 20/2/76
جا دارد از خود و دست‌اندركاران بپرسيم: آيا برگزارى تعزيهاى كه نويسنده‌ي آن ارمنى، و بازيگر آن هنرمند تأتر و سينما، و محلّ اجراى آن سالن آمفىتأتر… و تماشاچيان آن هنردوستان بى قيد و بند هستند موجب وهن اسلام نيست[3] ؟ و پنج ميليارد ريال هزينه براى آنها از محلّ درآمد اوقاف اشكالى ندارد؟
د: طرح موضوعات تازه
1 – خرافات
«آيهاللّه جوادى آملى با اشاره به فرا رسيدن ماه محرّم اظهار داشت: اميدوارم روحانيان حوزههاى علميّه با حضور در مناطق مختلف كشور مردم را به وظايف دينى خود آشنا كنند. وى در پايان از عزاداران خواست كه از انجام اعمال خرافى در عزادارى خوددارى كنند».
روزنامه كيهان – 20/2/76
«سازمان تبليغات اسلامى در آستانه فرارسيدن محرّم الحرام با صدور اطّلاعيهاى توصيههاى لازم را در باره رعايت حرمت ايّام نهضت خونين عاشوراى حسينى اعلام كرد…
1 – مردم را نسبت به فلسفه قيام اباعبداللّه (ع) و پرهيز از اعمال خرافى كه موجب وهن اسلام است توجيه نمايند».
روزنامه جمهورى اسلامى – 17/2/76
«جامعه دينى بايد مستمرّا پالايش شود؛ مستمرّا عادتزدايى شود؛ مستمرّا خرافهزدايى و اين بهواقع وظيفه رهبران دينى است… مردم كه با اين عادات فكرى و آداب خرافاتشان دلخوشند و آن را ادامه مىدهند، دائماً بايد اينها تلنگر بخورند و تكان داده شوند…»
كتاب: انديشه عاشورا – عبد الكريم سروش
نكته: خرافه يعنى: سخن پوچ و بيهوده – حديث نادرست. و در اصطلاح مردم جامعه ما خرافاتى به كسى مىگويند كه عقايد بىپايهاى دارد.
چند سالى است كه هنگام فرا رسيدن ماه محرّم و صفر مسؤولان امور دينى و اجتماعى، عزاداران حسينى را از خرافات منع كرده و بسيار تأكيد دارند كه مراسم عزادارى بايد منزّه از خرافات باشد. ولى فقط به يك مورد قمه زنى اشاره مىكنند؛ و مخالفان اقامه عزاى حسينى نيز به همان ايراد استناد كرده و مرتب فريادشان از خرافات بلند است؛ و علم غيب و عصمت امام و توسّل به او را نيز از خرافات به شمار مىآورند.
نكته قابل توجّه اين است كه كاربرد مطلق لفظ خرافات در مراسم عزادارى كه برخي از خوديها از روي دلسوزي به كار مي‌برند، با عث مي‌شود كه مغرضان را جري كرده و آنان را براي حمله به مقدّسات ما آماده‌تر كند. و در نهايت، جز تضعيف عزاداران و تزلزل در رفتار آنان ثمرى ندارد. بهتر آن است كه بدون كاربرد آن لفظ اگر فرضاً مواردى را نادرست مىدانيم آنها را يكىيكى برشمرده و اشكال و ايرادشان را ارائه دهيم تا با رشد آگاهى عزاداران، رفتار آنان نيز اصلاح شود.
2 – تحريفات
«… محمّدى عراقى رئيس سازمان تبليغات اسلامى با بيان اين مطلب گفت: سال آينده همزمان با نوزدهمين سالگرد شهادت استاد مطهّرى يك كنگره داخلى براى بزرگداشت شخصيّت اين شهيد برگزار خواهد شد… برگزارى پنج اجلاس امر به معروف و نهى از منكر، و عاشورا در اصفهان، ولايت و عاشورا در يزد، تحريفات عاشورا را در شيراز، از جمله فعاليّتهاى دفتر سازمان تبليغات اسلامى… است».
روزنامه قدس – 30/1/76
«… نبايد اجازه داد با به ميدان آمدن افسانهها و پيرايههايى كه هيچ نشانى از حقيقت ندارد، عاشورا از يك حقيقت به يك افسانه تاريخى بدل شود، و تحريف بر جاى واقعيّت نشيند… مباد مرثيهخوانان و روضهخوانان كارى كنند كه عاشورا به جاى يك نقطه روشن در تاريخ شيعه خاستگاه افسانهها نمايانده شود».
روزنامه قدس – 18/2/76
«اجلاس تحريفات عاشورا در سالن فجر شيراز با شركت فضلا، انديشمندان، روحانيّون، اساتيد دانشگاه و طلاّب علوم دينى برگزار شد. در اين اجلاس مقالاتى ارائه و قرائت شد».
روزنامه كيهان – 29/2/76
نكته: تحريف، يعني كج نمودن و غير واقع جلوه دادن. تحريف در عاشورا يعنى تاريخ كربلا را مطابق واقع بيان نكردن، شخصيّتها، اهداف، حوادث و پيامهاى آن را تغيير دادن و مطابق سليقه و درك و فهم خود تفسير و توجيه كردن.
طرح تحريفات عاشورا در ماه محرّم و صفر هم مانند طرح خرافات در مراسم عزادارى است. زيرا معمولاً بدون اشاره به مورد خاص بيان مىشود. و اين، خود نوعى تهاجم فرهنگى به شيعه و مكتب پربار آن است. حمله به گروهى كه تاريخ خود را سينه به سينه به نسلهاى بعد مىسپارند؛ و اگر چنين رفتار نمىكردند حادثه‌ي كربلا هم مانند واقعه‌ي غدير، مورد انكار قرار مىگرفت، آن هم از سوي خوديها، نهايت ساده لوحي و ساده‌انگاري بوده و تهيّه و آماده سازي يك حربه‌ي كار به دست دشمن است..
ارزش و اعتبار خاصّ تاريخ كربلا به آن است كه همگانى است؛ و چنين تاريخى بيش از تواريخ ديگر از تحريف بهدور مانده است. تاريخ انقلابات جهان با وجود رسانههاى خبرى در مدّت بسيار كمى توسّط خودِ انقلابيّون تحريف و سانسور مىگردد. و اصول آن با تفسيرها و تأويلها تغيير مىكند. ولى اساس تاريخ قيام حسينى با وجود دشمنان سرسختى كه داشته بىهيچ تحريفى درخشندهتر از خورشيد در دلهاى خداجويان به امانت سپرده شده است.
3 – بدعت
«بر اين بينش و اعتقاديم كه تنها خوبي انگيزه، در خوبي كار كفايت نمىكند. بلكه بايد كارى را كه انسان با انگيزه خوب انجام مىدهد پسنديده و معقول و مورد تأييد شرع باشد؛ و ما مىبينيم آن شيوهاى از عزادارى مورد تأييد شرع است كه در مبانى اسلامى وارد شده باشد. و امّا شيوههايى را كه نه تأييد فعلى از طرف شرع دارد، و نه قولى و حتّى يك خبر ضعيف هم بر مباح بودن آنها وجود ندارد نبايد با عزادارى مقرون شود. آنچه باعث تأسّف و تأثّر مىشود اين است كه برخى از شيوهها و كارهاى ناپسند را در مراسم عزادارى به حساب شرع مىگذارند و به عنوان عبادات و از اسباب تقرّب به خدا مطرح مىكنند… بهعلاوه مىبينيم كه كارهاى ياد شده نه موافق با سيره عقلا و نه موافق با سيره متشرّعه است؛ و بايد دانست اگر عملى را بدون دليل شرعى به دين نسبت دهيم آن بدعت و حرام محسوب است و بزرگترين گناه اين است كه انسان بدعت را به جاى مستحب به حساب آورد… ».
روزنامه اطّلاعات – 21/2/76
نكته: لابد ما در بررسى و تحليل حركت رزمنده عاشقى كه در ميدان نبرد وقتى مىبيند ماشينهاى جنگى دشمن، متجاوزانه به سرزمينش يورش آوردهاند، و او سلاحى جز نارنجك ندارد، و با سلاح خود به زير تانك دشمن مىرود تا شاهد تجاوز خصم نباشد، خواهيم گفت: چنين حركتى هيچ دليل شرعى و عقلى ندارد. تا كنون هيچيك از بزرگان دين و سرداران لشكر و سپاهيان جان بر كف ارتش و سپاه و بسيج دست به چنين كارى نزدهاند. چون وقتى مىشود با يك آرپىجى تانكى را منهدم كرد و با انداختن نارنجكى زرهپوشى را از كار انداخت، به خطر انداختن جان، هيچ ضرورتى ندارد؛ و آن را دفاع از اسلام و مسلمانان دانستن يك بدعت است.
عشق و معرفت مقوله ديگرى است. به چشم ببينيد كه با پاى برهنه آتش را با نام سالار شهيدان خاموش مىكنند. به چشم ببينيد كه با خاك پاى عزاداران حسينى دردها را درمان مىكنند. به چشم ببينيد كه…
تا كنون از هيچ عزادار حسينى در هيچ مجلسى شنيده نشده كه گفته باشد كارى را كه من انجام مىدهم يك وظيفه شرعى است؛ و از احكام دين مىباشد، تا ما عمل او را صحيح و يا بدعت بدانيم. پس نسبت دادن خرافات، تحريفات و بدعتها به عزاداران حسينى در باور ما از غفلت و مسامحه گويندگان و نويسندگان دينى، و از شيطنت و دشمنى خصم كينهتوز است.
[1] – آتيلا پسيانى بازيگر تلويزيون و سينماى ايران داراى كيش مسيحيّت مىباشد.
[2] – مانند مسجد شيخ لطف اللّه در اصفهان.
[3] – اين در حالى‌است كه در بيشتر نوشتهها و سخنرانيها، تعزيه در رديف قمهزنى شمرده شده است.
تهاجم بر عزاداري9 – دعوت به وحدت
4 – دعوت به وحدت
«الأزهر قديمىترين مؤسّسه سنّيها در جهان كه در قاهره مستقرّ است، با تجليل از فداكاريهاى امام حسين (ع) در چهارده قرن پيش در كربلا خواستار وحدت بين شيعه و سنّى شد. در مقالهاى كه در ماهنامه الأزهر منتشر شده آمده است فاصله بين دو فرقه اصلى اسلامى يعنى: شيعه و سنّى بهتر است برطرف شود… اين مقاله مىافزايد زندگى امام شهيد حسينبن على و فداكاريهايش به خاطر اسلام براى ما آموزنده بود و راهنمايى براى همه است».
روزنامه ايران – 30/2/76
«جمعى از علماى برجسته اهل سنّت پاكستان، در يك گفتگوى اختصاصى با واحد مركزي خبر در اسلامآباد پايتخت اين كشور، با تأكيد بر احترام مسلمانان اهل تسنّن اين كشور به عزادارى ايّام ماه محرّم حسينى، ماه محرّم را ماه تحكيم وحدت ميان كلّيّه اقشار مختلف اين كشور دانستند… خطيب جامع مسجد حنفيّه راولپندى… گفت: ما مسلمانان اهل تسنّن و تشيّع در پاكستان همراه و در كنار هم هر ساله در مراسم عزادارى ايشان كه نوه پيامبرمان بودهاند شركت مىكنيم».
روزنامه رسالت – 22/2/76
«… ماه محرّم براى همه مسلمانان، و عاشورا روزى براى همه مسلمانان است؛ و تاريخ نيز گواهى مىدهد كه در اين روز هم سنّى و هم شيعه عزادارى مىكردهاند و البتّه امروز نيز چنين است».
روزنامه قدس – 18/2/76
نكته: به موارد زير توجّه كنيد:
– دعوت به وحدت و يكپارچگى در ميان پيروان مكتب تشيّع، و برحذر داشتن آنان از تفرقه و جدايى، شعار بسيار حياتبخش و حركتآفرينى است؛ و بحث و گفتگو پيرامون مبانى اعتقادى، و مسائل عبادى و اخلاقى در ميان آنان سبب همبستگى بيشترى خواهد شد.
– پيروان سقيفه چند گروهند، اگر برخى از آنها در عزادارى شركت مىكنند صرفا به خاطر اين است كه حضرت امام حسين عليهالسلام را نوه دخترى پيامبر مىدانند، نه امام مفترض الطّاعة. و يزيد را اميرالمؤمنين مي‌دانند و عمل او را حتي تقبيح هم نمي‌كنند. و يزيد و لشكرش را به سبب جنايتشان مذمّت و لعن هم نمي‌كنند. آنها روز عاشورا را روز بركت دانسته و خريد سال خود را در آن روز انجام مىدهند.
– حادثه‌ي جانسوز كربلا به گونهاى است كه خواندن و يا شنيدن آن، اشكها را از ديده روان مىسازد. به همين جهت در مصيبت كربلا بسيارى از غير مسلمانان نيز گريستهاند.
– شعار وحدت در ماه محرّم و صفر اگر براى شيعيان و محبّان خامس آل عبا عليهمالسلام باشد كه چندان موردى ندارد؛ زيرا نشانى از تفرقه و جدايى در ميان عزاداران حسينى احساس نمىشود تا آنان را دعوت به وحدت كنيم، و اگر مخاطب دعوت كنندگان، فرق غير شيعى هستند، و از آنها مىخواهند كه به خاطر وحدت با شيعه در روز عاشورا دست از شادى و سرور خود بردارند، شايد آب در هاون كوبيدن باشد. اگر به فرض محال، مقصود دعوت كنندگان آن است كه شيعه در مجالس عزا از ظلم و جنايت خلفاى غاصب، و واليان آنها سخنى به ميان نياورد و آنها را لعن نكند، اين دعوت، دعوت به ضلالت و گمراهى بوده و اين شعار براى نابودى شيعه طرّاحى شده است. و قطعا دسيسه‌بازان سقيفه‌گرا، اين آرزو را به گور خواهند برد.
براى كسانى كه شيعه و سنّى را در عزاى حضرت اباعبداللّه الحسين عليهالسلام به وحدت دعوت مىكنند، ضرورت دارد با برخى از آراى بزرگان اهل سنّت آشنا شوند تا بهتر بتوانند موانع وحدت را از سر راه مسلمين بردارند:
برخى از آراى دانشمندان سقيفه‌گرا
«گفتن تاريخ عاشورا و شهادت حسينبن على و آنچه ميان او و ديگران رخ داده از درگيريها و دشمنيها، بر هر واعظ و گويندهاى حرام است. زيرا نقل آنها سبب تحريك عواطف شده، و دشمنى و ايراد بر صحابه را در پى دارد. صحابهاى كه هر يك از آنها چهرههاى سرشناس دين هستند. پس بايد وقايع را به طرز صحيحى توجيه كرد و گفت: شايد از خطاى در اجتهاد آنان بوده نه رياست طلبى و دنيا خواهى».
كتاب: تحقيق در باره اربعين سيد الشّهداء – به نقل از: غزالى
«بناى تفرقه را در اسلام، على گذاشت و حسينبن على آن را تكميل كرد».
كتاب: قرآن كى روشنى مين بجواب كوكب درى – سيرت علىمحمّد يوسف
«حركت امام حسين به سوى كوفه، بر خلاف ادّعاى خودِ وى، براى طلب حكومت بوده است، نه براى احياى دين جدّ خود».
كتاب: حادثه كربلا – ابوالحسين محمّد عظيم الدّين صديقى
«آن شصت نفرى كه از طرف حسين در كربلا كشته شدند اصلاً سبايى[1] و منافق بودهاند؛ و امام حسين را نيز آنها شهيد كردند و نه شمر و عمر ابن سعد. زيرا آنها محبّ و دوستدار حسين بودند».
كتاب: حادثه كربلا – ابوالحسين محمّد عظيمالدّين صديقى
«يزيد ابن معاويه بهتر از امام حسين است، و به كار بردن لفظ (امام) و (عليه السّلام) در مورد امام حسين به خاطر قيام او عليه خليفه مسلمين جايز نيست؛ و اين بدعتها از شيعيان سرچشمه مىگيرد».
كتاب: ماه محرّم اور موجوده مسلمان – حافظ صلاح الدّين يوسف
«اگر كسى اراده كند كه مقتل امام حسين عليهالسّلام را بخواند و تاريخ شهادت آن حضرت را ذكر كند، سزاوار است اوّل مقتل صحابه را بخواند تا به رافضيها شباهت پيدا نكند».
كتاب: تحقيق در باره اربعين سيّد الشّهداء – به نقل از: قهستانى
«خليفه بر حقّ مسلمين بعد از معاويه پسر او يزيد بود كه حسين عليه او بغاوت كرد و در محاربه كربلا كشته شد».
كتاب: تحقيق المزيد على خلافة معاوية و يزيد – محمّد احمد عبّاسى
«امام زين العابدين با يزيد ابن معاويه بيعت كرد، و اين امر مبيّن آن است كه حكومت يزيد مشروع بوده است».
كتاب: متعه يا زنا – محمّد فيض احمد اويسى
«من نمىدانم والدم اهل بهشت است يا از اهل جهنّم. لكن مىدانم كه يزيد يقيناً از اهل بهشت است».
فتواى غلام محمّد فاضل ديوبندى از علماى وهّابى
«شيعيان تعزيه پرست هستند».
كتاب: نور هدايت – پير سيّد ظهورشاه
«در عاشورا مسلمانان بايد اظهار خوشى و شادمانى نمايند، طورى ترتيب دهند كه بيشتر عروسيها در اين ماه صورت گيرد و نام پسران خود را يزيد، عمر ابن سعد و شمر بگذارند، زيرا در اين روز خليفه مسلمين بر حسين طاغى پيروز شده است».
كتاب: سانحه كربلا – اسرار احمد
«خفته بودستيد تا اكنون شما كه كنون جامه دريديد از عزا
پس عزا بر خود كنيد يا خفتگان زآنك بد مرگيست اين خواب گران
روح سلطانى ز زندانى بجست جامه چه درّيم چون خاييم دست
چونك ايشان خسرو دين بودهاند وقت شادى شد چو بشكستند بند».
كتاب: مثنوى معنوى دفتر ششم – جلال الدّين محمّد بلخى (مولوى)
تذكّر: همانگونه كه ملاحظه فرموديد اظهارات فوق در كتابها به چاپ رسيده و اين، گوشهاى از خصومت برخى نويسندگان سقيفه‌گراست.
5 – هفته امر بمعروف و نهى از منكر
«با عرض تسليت به مناسبت فرا رسيدن ماه پيروزى خون بر شمشير، و ايّام شهادت حضرت اباعبداللّه الحسين عليهالسّلام كه هدف نهضت جاودانه خود را اصلاح امّت اسلامى از طريق امر به معروف و نهى از منكر اعلام فرمود؛ از عموم امّت مسلمان و انقلابى دعوت مىكنيم تا با شركت در مراسم هفته احياى امر بمعروف و نهى از منكر كه مقارن با هفته اوّل محرّم از 18 تا 24 ارديبهشت خواهد بود، مسؤوليّت اسلامى و انقلابى خود را در جهت احياى اين فريضه بزرگ كه همانا موجب احياى ساير فرائض خواهد گرديد ايفا نمايند.
عناوين هفته احياء به شرح ذيل مىباشد:
پنجشنبه اوّل محرّم 18 اريبهشت – نهضت حسينى و شهادت در احياى امر به معروف و نهى از منكر. زيارت پر فيض عاشورا در مسجد امام حسين (ع) ساعت 7 الى 8 صبح.
جمعه دوّم محرّم 19 اريبهشت – نقش امامت و ولايت در احياى امر بمعروف و نهى از منكر.
شنبه سوّم محرّم 20 اريبهشت – جايگاه دولت اسلامى در احياى امر بمعروف و نهى از منكر.
يكشنبه چهارم محرّم 21 ارديبهشت – نقش مردم حزب اللّه، بسيج جوانان و اصناف در نظارت عمومى.
دوشنبه پنجم محرّم 22 ارديبهشت – نقش زنان مسلمانان در عرصه امر بمعروف و نهى از منكر و حفظ و تقويت نهاد خانواده.
سه شنبه ششم محرّم 23 اريبهشت – نقش روحانيّت و مساجد در احياى امر بمعروف و نهى از منكر.
چهارشنبه هفتم محرّم 24 اريبهشت – نقش حمايت از آمرين بمعروف و ناهيان از منكر در همگانى شدن فريضه عظيم امر بمعروف و نهى از منكر.
راهپيمايى حمايت از آمرين بمعروف و ناهيان از منكر ساعت 18 تا 19 ميدان ولىّ عصر عجّل اللّه تعالى فرجه.
روابط عمومى ستاد احياى امر بمعروف و نهى از منكر».
روزنامه جمهورى اسلامى – 15/2/76
«آيهاللّه جنّتى در كنگره دانشآموزى ياران معروف در مشهد: رشد و شكوفايى جامعه در گرو ترويج فرهنگ امر بمعروف است – همزمان با فرا رسيدن ماه محرّم و شهادت مظلومانه سيّد الشّهداء (ع) دوّمين كنگره دانش آموزى ياران معروف ويژه خواهران در مشهد برگزار شد».
روزنامه قدس 21/2/76
«در آستانه فرا رسيدن ماه محرّم و هفته احياى امر بمعروف و نهى از منكر، همايش دبيران ستادهاى احياى امر بمعروف و نهى از منكر سراسر كشور صبح امروز با حضور آيهاللّه جنّتى در تهران آغاز بكار كرد».
روزنامه اطّلاعات – 13/2/76
نكته: چند سالى است كه در كشور ما برخى از روزها و هفتههاى ويژه، با مناسبتهاى مذهبى يكجا مطرح مىشوند. مثلاً: روز زن با روز تولّد حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام، و روز پرستار با روز ولادت حضرت زينب كبرى عليهاالسلام، و هفته‌ي وحدت با تولّد پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله و هفته‌ي مستضعفين با ولادت حضرت بقيّة اللّه عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف و… آنچه كه در برخورد ابتدايى به ذهن خطور مىكند اين است كه اين نوع حركت بسيار بجا و پسنديده است. ولى وقتى ايّام خاص فرا مىرسد مىبينيم كه همه تبليغات و سخنرانىها پيرامون ايّام ويژه است نه ايّام مذهبى. مثلاً در روز ولادت حضرت زينب عليهاالسلام به رسم معمول يك عرض تبريك از صدا و سيما مىشنويم و چند روز پيش از آن و همان روز و چند روز بعد از تولّد، همه تبليغات پيرامون شغل شريف پرستارى و مصاحبه با پرستاران نمونه و… مىباشد؛ و در مورد شخصيّت و ويژگيهاى حضرت زينب عليهاالسلام كمتر بحث و گفتگو و تبليغ مىشود. همچنين در ايّام تولّد پيامبر اسلام بيشتر برنامههاى صدا و سيما پيرامون معرّفى سقيفه‌گرايان مىباشد تا معرّفى پيامبر عظيم الشّأن اسلام.
ماه محرّم نيز از بلاى مذكور در امان نماند، و علاوه بر مخالفتها و انتقادات و موانعى كه در سر راهش بود هفته‌ي امر بمعروف و نهى از منكر هم به آنها افزوده شد. گرچه ممكن است عاملان طرح مذكور هدفى جز خدمت و ارشاد خلق نداشته باشند.
6 – نماز ظهر عاشورا
«سازمان تبليغات اسلامى در آستانه فرا رسيدن محرّم الحرام با صدور اطّلاعيّهاى توصيههاى لازم را در باره رعايت حرمت ايّام نهضت خونين عاشوراى حسينى اعلام كرد…
4 – نماز ظهر عاشورا را در دستههاى عزادارى در خيابانها آنچنان كه شايسته نظام اسلامى است اقامه نمايند».
روزنامه جمهورى اسلامى – 17/2/76
«استفتاء پيرامون عزادارى سيّد الشّهداء (ع) از حضرت آية اللّه العظمى فاضل لنكرانى… در ايّام سوگوارى اباعبداللّه الحسين (ع) نماز مقدّم است يا عزادارى؟ ج: بهتر آن است كه نماز را مقدّم دارند همانطور كه امام حسين در روز عاشورا هنگام ظهر نماز ظهر اقامه كردند».
روزنامه جمهورى اسلامى – 22/2/76
«ستاد اقامه نماز اعلام كرد: روز پنجشنبه بيست و پنجم ارديبهشت نماز با شكوه ظهر و عصر توسّط عزاداران حسينى در محدوده خيابان سعدى جنوبى حدّ فاصل خيابان جمهورى اسلامى و پل هوايى برگزار مىشود».
روزنامه همشهرى – 25/2/76
«شوراى فرهنگ عمومى خواستار برگزارى نماز ظهر عاشورا توسّط علما و مبلّغين شد – شوراى فرهنگ عمومى استان تهران با صدور بيانيّهاى ضمن تأكيد بر نقش جاوادانه حماسه عاشورا در تاريخ از علما و مبلّغان براى هرچه با شكوهتر برگزار شدن مراسم عزادارى سالار شهيدان دعوت نمود».
روزنامه كيهان – 25/2/76
«نماز ظهر و عصر روز عاشورا به امامت آية اللّه مشكينى در خيابان 19 دى قم برگزار شد».
روزنامه كيهان – 28/2/76
«همزمان با ايّام سوگوارى اباعبداللّه الحسين (ع) بسيجيان حوزه مقاومت 9 مالك اشتر، در شهرك شهيد رجائى كوى ابومسلم نماز جماعت خيابانى برگزار كردند».
روزنامه قدس – 30/2/76
نكته: برپا داشتن نماز امرى است ضرورى. اميد است در همه‌ي مراسم ملّى و مذهبى ما نماز در اولويّت قرار داشته باشد؛ و برگزار كنندگان مسابقات ورزشى – علمى – هنرى و گردانندگان همايشها و راهپيماييهايي كه به مناسبتهاي مختلف در طيّ سال برگزار مي‌شود، براى اقامه‌ي نماز، بيش از هر چيز ديگر سرمايهگذارى كرده و تلاش كنند و تنها به يك نماز ظهر آنهم در روز عاشورا بسنده نكنند. در شب شام غريبان هم مىشود نماز خواند گرچه امكان فيلم و عكس و مخابره آن به دنيا كمي كمتراست.
اين همه تبليغ و تأكيد بر نماز ظهر عاشورا از چه احساسى سرچشمه مىگيرد؟ چرا در بقيّه ايّام و در جاهاى ديگر و ساير تجمع‌ها چنين تأكيدى وجود ندارد؟ چرا نماز ظهر عاشورا بايد خيابانى انجام شود؟ يعني درست، زماني كه عزاداري عزادارن، به اوج خود مي‌رسد و شيعيان عزادار، سر از پا نمي‌شناسند، بايد آن شور و هيجان شكسته شود و به نماز بأيستند. بديهي‌است كه پس از نماز هم متفرّق مي‌شوند؟ مگر مردم مسلمان ايران در روزهاى عادى كه در خيابانها و معابر عمومى در رفت و آمدند نماز جماعت بر پا مىكنند؟ چرا از تماشاچيان فوتبال در ورزشگاهها، و راهپيماياني كه به مناسبتهاي مختلف سياسي به خيابان مي‌آيند، خواسته نمىشود نماز را بر پا دارند؟ و چرا… ؟ اقامه‌ي نماز، كلمه‌ي حقّى است، اميد است شياطين، از آن اراده‌ي باطلى نداشته باشند. نكند خداى ناكرده مقصود آنها از اين همه تأكيد و تبليغ متوقّف ساختن عزادارى خامس آل عبا عليهمالسلام در اوج شور و حال عزاداران باشد؟
والسّلام
[1] – پيروان عبداللّه ابن سباء شخصيّت دروغينى كه ساخته و پرداخته جاعلان حديث مىباشد.
منبع : http://www.andalibonline.com/static-216.html
http://www.andalibonline.com/static-217.html
http://www.andalibonline.com/static-215.html
http://www.andalibonline.com/static-215.html
