آرمان مهدویت مذهبی ، اعتقادی
سئوال :
تفاوت عرفان و تصوف چیست؟!
(در یک کلام #هیچ )
پاسخ:
?مکتب تصوف تا قرن ششم و هفتم فقط در میان اهل سنت رواج داشت اما از قرن ششم تا هشتم به تدریج علمای متفاوتی در جهان تشیع پیدا شدند (مانند ابوالفتوح رازی و ورام بن ابی فراس و ابن میثم بحرانی) که افعال آنها (ناخواسته) زمینه ساز ورود تصوف به تشیع شد. ویژگی منحصر به فرد آنها، نقل اقوال برخی از صوفیان مانند بایزید و حلاج بوده و در تبیین و توجیه عبارات اعلام تصوف سعی بلیغ به خرج می دادند. گرچه این عالمان صوفی نبودند اما گوشه چشم و نیمچه ارادتی به صوفی مسلکان داشتند لکن همواره مرزبندی تشیع و تصوف را حفظ کرده و این دو را درهم نمی آمیختند.
در قرن هشتم اما اوضاع به طور کلی دگرگون شد و دیگر سخن از نقل قول و توضیح عبارات صوفیه نبود، بلکه فقیهی در عالم تشیع ظهور کرد که تصوف و تشیع را حقیقتی واحد معرفی نموده و این دو را دو روی یک سکه خواند و آن شخص سید حیدر آملی بود که رسالت غیر مقدس وی را فقیه اخباری مسلک دیگری به نام ابن ابی جمهور احسایی به اتمام و کمال رساند.
در قرن نهم با ظهور سلسله صفویه، عالمان بلند پایه شیعه به دعوت شاهنشاهان، از جبل عامل و عراق به سمت ایران سرازیر شدند و نبض مراکز فرهنگی و دینی این مرز و بوم را به دست گرفته و تمام مظاهر تصوف را از زندگانی دینی و اجتماعی این مردمان زدودند به طوری که تصوف به حاشیه رانده شده و مشایخ سلاسل و فرقه های بزرگ و صاحب نام صوفیه به هند و ممالک عثمانی کوچ یا فرار کردند.
در این دوران تصوف، امری بسیار مذموم و منکر شمرده می شد لذا عالمانی از شیعه که به مکتب صوفیان تمایل داشتند ناچار شدند همان تعالیم و آموزه های صوفیانه را به نام دیگری عرضه کنند، نامی مقدس و موجه، که نزد عامه مردم قبیح شمرده نشده و مورد پسند متشرعین باشد و این نام همان واژه ” #عرفان ” می باشد.
▪️مخلص کلام اینکه، در برهه ای از تاریخ تشیع، تصوف در حکم قبیح ترین واژگان و صوفیان در عداد خبیث ترین اشخاص شمرده می شدند و دلبستگان و شیفتگان و والهان این مکتب، برای ادامه حیات اجتماعی و دینی خود ناچار شدند در پشت واژه ممدوح و مقبول و همه پسند”عرفان” مخفی شده و همان تعالیم فاسد و کلمات کفرآمیز تصوف را این بار تحت لوایی مقدس و عناوین فریبنده و قالب های زیبا و کلمات تغز به خورد مردم دهند. بنابراین از نظر حقیر، عرفان و تصوف هیچ تفاوتی با یکدیگر نداشته و اتحاد ماهوی دارند و عرفان از جهت نفاق و تزویر بیشتری که به خرج می دهد، به مراتب خطرناک تر است.
❌این را هم بگویم که برخی از محققان معتقدند عرفان و تصوف دو مقوله کاملا متفاوت هستند و عرفای شیعه با عرفای صوفی زمین تا آسمان متفاوتند. به زعم اینها، صوفیان در عمل شریعت گریز و در بینش، حلولی و اتحادی اند اما عرفا در عمل متشرع و در اعتقادات کاملا سالم اند.
⭕️درحالیکه به گواه گزارشات متقن تاریخی و به اعتراف خود عرفا، آنها نیز در هنگام جذبه مانند دیگر صوفیان شریعت گریز بوده و در جنبه نظری نیز، یک وحدت وجودی محض هستند و بساط مرید و مراد بازی و مهمل گویی در هر دو طایفه برقرار و پابرجا است. (آری شریعت گریزی عملی عرفا موقت و شریعت گریزی صوفیان دائم-موقت است لکن مبانی نظری شریعت گریزی آنها کوچکترین تفاوتی ندارد)
#تفاوت_عرفان_و_تصوف ؛
منبع : @erfanvatasavof
جالب بود
ممنون بابت اطلاعات و روشنگریتون
سپاس
عالی بود موفق باشید
واقعی خیلی عالی توضیح دادین در باره این دو مبحث خیلی سنگین به طوری که هرکی بخونه متوجه میشه ممنون از شما
واقعا عالی بود. ممنون از اطلاعات مفیدی که در اختیار کاربران قرار می دهید.
ممنون از اطلاعات مفیدی که در اختیار کاربران قرار می دهید. پاینده و پیروز باشید.
ممنون عالی بود
بسیار خوب از مطالب خوبی که به اشتراک می گذارید. موفق و سربلند باشید.